Γράφει ο Τάσος Γέροντας
Χρόνης Μουστάκας «Ιππότες του ουρανού». Εκδόσεις Anubis 2022.
536 σελίδες στο τυπικό, μέτριας υφής χαρτί του εκδότη, με καλή επιμέλεια, εξαιρετική βιβλιοδεσία και πολύ όμορφο εξώφυλλο.
Πρόλογος. Ο μοναχός Αμβρόσιος, από ένα μοναστήρι της Σκωτίας, μας συστήνει τον εαυτό του, τους δύο φίλους του και τους κύριους πρωταγωνιστές της ιστορίας που ακολουθεί. Θα μας μιλήσει για το ταξίδι του από το Φάιφ της Σκωτίας μέχρι την Ιερουσαλήμ. Θα μας περιγράψει την πρώτη Σταυροφορία, όπως την έζησε αυτός, ως επίσημος χρονικογράφος, απεσταλμένος του βασιλιά της Σκωτίας.
Ξεκινά από το τέλος. Τριάντα χρόνια μετά την έναρξη του ταξιδιού του, αναθυμάται τα πριν, τα τώρα, τα μετά· τα πριν το ταξίδι, ποιοί ήσαν, τι ήταν ο καθένας, τα πώς και τα γιατί· τα του ταξιδιού, τις νέες γνωριμίες· και το μετά, το τέλος.
Η εκστρατεία του μοναχού Αμβρόσιου ξεκινά στις 25 Οκτωβρίου 1095. Μαθαίνουμε την ιστορία της μονής, των ταξιδιωτών, της Σκωτίας, των Σκωτσέζων. Τους βλέπουμε να αντιμετωπίζουν τις πρώτες δυσκολίες, τον θάνατο. Τους ακολουθούμε στην πορεία τους μέχρι το Κλερμόν της Γαλλίας. Εκεί, στη σύνοδο του Κλερμόν, ο Γάλλος Πάπας Ουρβανός Β’ κήρυξε τη Σταυροφορία, και ως απάντηση στην έκκληση για βοήθεια από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ Κομνηνό. Οι Σελτζούκοι Τούρκοι είχαν καταλάβει τους Άγιους Τόπους και απειλούσαν την ίδια την Κωνσταντινούπολη.
Τον Δεκέμβριο του 1095 αναχώρησε η παρέα των Σκωτσέζων από το Κλερμόν. Προορισμός: οι Άγιοι Τόποι. Η διαδρομή μεγάλη. Οι σταθμοί πολλοί. Οι δυσκολίες τεράστιες και ποικίλες. Γνωριμία με τους Ούγγρους και την περίεργη, όσο και περήφανη στάση τους. Βυζαντινή, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η θαυμαστή, μοναδική, πλούσια Κωνσταντινούπολη. Οι διαπραγματεύσεις με τον Αλέξιο. Οι δυσκολίες. Εγωισμοί, πείσματα, ανυπακοή. Πρώτες συναντήσεις με τους Σελτζούκους. Δυσκολίες, διαφορετικές τώρα, αποχωρήσεις συμμάχων, θάνατοι. Σκληρές μάχες, μεγάλες απώλειες, απελπισία, διχόνοια. Αντιόχεια. Οι πρώτες μεγάλες δυσκολίες. Τα θαύματα. Και ο τελικός προορισμός: η Αγία Πόλη της Ιερουσαλήμ. Το φάσμα της αποτυχίας. Το όραμα, το θαύμα, η νίκη.
Το τέλος βρίσκει τους φίλους χωρισμένους, αλλά ευτυχισμένους. Τριάντα χρόνια μετά την αναχώρηση, επιστρέφουμε στην αρχή του βιβλίου. Φτάνουμε στην ανάπαυση του πολεμιστή, αλλά και στη γαλήνη του μοναχού.
Μέσα από την περιγραφή του μοναχού αλλά και στρατιώτη Αμβρόσιου ζούμε όλη την τετραετή πορεία. Οι δυσκολίες των στρατιωτών, οι προσωπικές μάχες του χρονικογράφου με τη συνείδησή του, η αγωνία του για τους φίλους, παλιούς και νέους, όλα μας μεταφέρονται πολύ παραστατικά. Η γραφή του Μουστάκα πλούσια, δυνατή όπου χρειάζεται, λυρική όταν πρέπει, εξομολογητική κατά περίπτωση, κρατά τον αναγνώστη πάντα σε εγρήγορση. Τα σύντομα κεφάλαια βοηθούν να προχωρά η ανάγνωση με γρήγορο ρυθμό.
Ο συγγραφέας μελέτησε πολύ την ιστορία της εποχής. Αυτό φαίνεται και από την εκτενέστατη βιβλιογραφία στο τέλος του βιβλίου. Έπλασε χαρακτήρες με βάθος, ενέπλεξε ευφυώς τους φανταστικούς ήρωές του με τα ιστορικά πρόσωπα. Μας παρέδωσε ένα ιστορικό μυθιστόρημα με ακριβή αποτύπωση της πρώτης σταυροφορίας, εμπλουτισμένη με τις περιπέτειες έντονων προσώπων, με σοβαρούς προβληματισμούς σχετικά με τους χαρακτήρες και το πώς αυτοί διαμορφώνουν τον ρου της ιστορίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που προκύπτει ο προβληματισμός «αν αυτός δεν…, τότε πώς θα εξελισσόταν;»
Εξαιρετικό βιβλίο! Συστήνεται ανεπιφύλακτα!
