Η Ισιδωρα Ρεντζίκα τράβηξε την προσοχή μας με τη νέα της έκθεση στον Ορατό, με τον εκκεντρικό τίτλο “Παράδεισος, χουρμάδες και μια γροθιά στη μούρη”. Σας φαίνεται περίεργο ή και τρελό; Kι όμως δίνει η ίδια, μια εξαιρετική εξήγηση σε κάθε λέξη. Η Ισιδόρα ζει στην Επανωμή όπου εκεί δημιουργεί και τα έργα της (μας δίνει και ένα ωραίο spot για να επισκεφτούμε την επόμενη φορά που θα βρεθούμε κατα’κει) και μας εξηγεί πώς της ήρθε να βάλει μια σοκοφρέτα στο χέρι ενός ανθρώπου της ζούγκλας στο πιο διάσημο ως τώρα, πίνακά της.
Σε κάποιο λεπτό μέσα στο 1990 γεννιέμαι στη Θεσσαλονίκη. Ε, τα κλασσικά. Ζωγράφιζα μανιωδώς από μικρή και, επειδή τότε στη γειτονιά μου δεν υπήρχαν παιδιά της ηλικίας μου ώστε να παίζουμε μαζί καθημερινά, αυτό με έκανε να χάνομαι ακόμα περισσότερο σε οποιαδήποτε δημιουργική διεργασία. Ήρθε η ώρα να επιλέξω τί στο καλό θα κάνω στη ζωή μου. Ήμουν ανάμεσα στο πολεμικό ναυτικό και στο να γίνω ζωγράφος. Τα άκρα αντίθετα!
Εν τέλει, με αφορμή μία θεατρική παράσταση στο γυμνάσιο όπου συνέβαλα στη σκηνογραφία, συνειδητοποίησα ότι το δεύτερο μου ταιριάζει και με ενθουσιάζει περισσότερο. Σπουδάζω λοιπόν στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ και αποφοιτώ το 2017. Έκτοτε, συνεχίζω να δουλεύω στο studio μου και να συμμετέχω σε εκθέσεις και projects (Biennale Λάρνακας, Inspire Project, Mataroa Awards κ.ά). Η έκθεση που τρέχει τώρα στον Ορατό είναι η δεύτερη ατομική που παρουσιάζω στο κοινό της Θεσσαλονίκης.
Το συγκεκριμένο έργο προέκυψε από κάτι βιωματικό. Έδωσα μια σοκοφρέτα σε ενα παιδάκι που πουλούσε κάποια πράγματα εκεί στην Παλαιστίνη και τα άλλα παιδιά που ήταν εκεί γύρω άρχισαν να του κάνουν bullying – γιατί αυτός πήρε και όχι αυτοί. Κάπως το συνέδεσα στο μυαλό μου, ότι όταν τολμάς να κάνεις την υπέρβαση, το βήμα για κάτι άλλο πέρα από εκεί που βρίσκεσαι, ο περίγυρος πιθανόν να σε τραβάει πίσω.
The price of a wafer, 192x144cm, oil on canvas, 2023
Θυμάμαι έντονα ότι από νωρίς ξεκίνησαν οι φιλοσοφικές μου ανησυχίες και ψαχούλευα αυτά τα θέματα. Γενικά, με ενδιαφέρει το υπαρξιακό. Όχι τόσο ποιοί είμαστε και που πάμε, αλλά το ψυχογραφικό της υπόθεσης. Τι μας κάνει να είμαστε αυτό που είμαστε;
Για έναν περίεργο λόγο, επίσης, με εξιτάρουν οι φευγαλέες σουρεαλιστικές στιγμές της καθημερινότητας . Σβέλτες και σε ανύποπτο χρόνο, πρέπει να έχεις διαρκώς τις κεραίες τεντωμένες για να τις εντοπίσεις. Δεν το καταφέρνω πάντα αλλά το εξασκώ. Πιστεύω ότι, όταν αποστασιοποιείσαι συναισθηματικά από αυτές, μετατρέπονται σε μία ενδιαφέρουσα παύση μέσα στη ρουτίνα που σε κρατά σε εγρήγορση γαργαλώντας τον εγκέφαλο. Βρίσκεις ένα απροσδιόριστο νόημα εκεί που δεν υπάρχει.
Οι πτυχές της ανθρώπινης κατάστασης, τα καθολικά συναισθήματα, οι ενέργειες, οι εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις του ατόμου είναι θέματα που εξερευνώ στη δουλειά μου. Αποτελούν αινίγματα που αυτοκαλούμαι να θέσω και να λύσω. Οι πρωταγωνιστές των έργων βρίσκονται σε συνθήκη υπέρβασης και σε αναζήτηση μιας νέας κατάστασης. Μιας ουτοπίας θα έλεγα. Η πρωτόγονη αίσθηση που αιωρείται έχει να κάνει με τα βαθύτερα ένστικτά τους, κυρίως της ψυχολογικής επιβίωσης και του διπόλου πάλη-φυγή. Ταυτόχρονα, η ερμηνεία των συμβάντων αφήνεται ανοιχτή ως προς τον χώρο και τον χρόνο.
Η έκθεση “Παράδεισος, χουρμάδες και μια γροθιά στη μούρη” που φιλοξενείται αυτές τις μέρες στο Καταφύγιο του Ορατού, προέκυψε από ένα ταξίδι που έκανα πέρσι σε Ισραήλ και Παλαιστίνη. Επηρεάστηκα βαθιά, τόσο ενεργειακά όσο και αισθητηριακά. Ένας αμφιλεγόμενος τόπος με πολλές και έντονες αντιφάσεις· πολιτισμικές, θρησκευτικές, πολιτικές. Γυρνώντας, λοιπόν, στην Ελλάδα βγήκε ένας μεγάλος όγκος σχεδίων και τελάρων όπου ερεύνησα τα βασικά ζητήματα της δουλειάς μου στο πλαίσιο του ταξιδιού. Ο τίτλος της έκθεσης, βέβαια, θυμίζει (spaghetti) western καθώς επικρατούν ο κυνισμός, η ειρωνεία, το χιούμορ, ο κίνδυνος, ήρωες και αντιήρωες.
Αναφέρεται στην επιθυμία να ανακτηθεί ο χαμένος, προσωπικός παράδεισος και στους χουρμάδες, οι οποίοι στους αρχαίους πολιτισμούς, ειδικά της περιοχής, ήταν σύμβολο αναγέννησης και ανάστασης της ψυχής, αλλά και σύμβολο ανθεκτικότητας. Η γροθιά στη μούρη δείχνει την αντιξοότητα αυτής της αναζήτησης, και ίσως την ματαιότητά της. Όπως στις ταινίες κινουμένων σχεδίων που ξαφνικά εμφανίζεται μια γροθιά και διακόπτει βίαια τη δράση του καρτούν. Ή μία χιουμοριστική προσέγγιση του μύθου του Σίσυφου.
Συχνά παρακαλάω οι μέρες να είχαν παραπάνω από 24 ώρες, αλλά μέχρι στιγμής δεν εισακούστηκα. Φεύγουν σαν νερό. Όταν δεν ζωγραφίζω στον καμβά, κάνω πολλά προσχέδια για νέα έργα, ψάχνω για θέματα που με απασχολούν, βλέπω άλλους καλλιτέχνες, γράφω σκέψεις για τη δουλειά μου. Φρικάρω, δεν φρικάρω, νευριάζω, απογοητεύομαι. Ενίοτε, απλά κοιτάζω το ταβάνι. Κάπου εκεί ανασυγκροτούμαι και ο κύκλος ξεκινάει από την αρχή. Ακούω πολλή μουσική ή παλιές εκπομπές του Κωνσταντίνου Τζούμα. Βλέπω το studio μου ως τον ορισμό του οικείου όπου μπορώ να κινούμαι ελεύθερα και ειλικρινά.
Μένω στην Επανωμή όπου διατηρώ και το studio μου. Από τη μία, απολαμβάνω την ησυχία που προσφέρει αυτός ο τόπος σε σχέση με την πόλη, από την άλλη με εκνευρίζει κιόλας. Παραείναι ήσυχα! Δεν θα αναφερθώ στο ναυάγιο που οι περισσότεροι Θεσσαλονικείς το γνωρίζετε. Προσωπικά, προτιμώ μια βόλτα στο Μετόχι των Κριτζιανών. Πρόκειται για ένα μεσαιωνικό καστρομοναστήρι του 16ου αιώνα που διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση. Μοιάζει επιβλητικό και ταπεινό μαζί.
Η Θεσσαλονίκη έχει έναν τεράστιο όγκο καλλιτεχνών οι οποίοι είναι πολύ αξιόλογοι στη δουλειά τους και τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους και για αυτό είναι πολύ δύσκολο να αδικήσω το σύνολο αναφέροντας μόνο ορισμένους από αυτούς. Αντ’ αυτού, θα παρότρυνα τον κόσμο να μην φοβάται να προσεγγίσει την Τέχνη και να επισκέπτεται συχνότερα τις εκθέσεις της πόλης γιατί, πραγματικά, θα ανακαλύψουν διαμαντάκια που έχουν κάτι σοβαρό να πουν.
