Κάθε εβδομάδα ο Απόστολος Κρητικός προτείνει έργα που ανήκουν στο κοινό κτήμα (public domain). Αυτού του είδους τα έργα έχουν απωλέσει τα πνευματικά τους δικαιώματα (συνήθως γιατί πέρασε ένα μεγάλο διάστημα από τον θάνατο του δημιουργού) και είναι διαθέσιμα ελεύθερα και δωρεάν στο κοινό. Όταν λέμε κοινό κτήμα εννοούμε grosso modo, ιδιοκτησία όλων μας.
Περισσότερο από έναν αιώνα πριν, γράφτηκε μία από τις όμορφες και διδακτικές ιστορίες. Ένα παραμύθι χωρίς όνομα αλλά γεμάτο μηνύματα που παραμένουν διαχρονικά και πιο επίκαιρα (ίσως) από ποτέ. Το Παραμύθι χωρίς όνομα είναι το δεύτερο παιδικό βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα. Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά, στα 1910.
Αυτό το παραμύθι μιλά για το βασίλειο των Μοιρολάτρων, με βασιλιά τον Αστόχαστο και βασίλισσα την Παλάβω. Ένα βασίλειο, άλλοτε ένδοξο και ακμαίο αλλά τώρα πια, παρηκμασμένο, ρημαγμένο και φτωχό. Ένα βασίλειο το οποίο αφέθηκε σταδιακά στην τύχη του. Βυθίστηκε στην διαφορά. Εγκαταλείφθηκε από τους περισσότερους από τους υπηκόους και, όσοι απέμειναν, εστίασαν στους εαυτούς τους, αδιαφορόντας για την τύχη του τόπου. Ο διάδοχος του θρόνου, το βασιλόπουλο, δεν μπορεί να καταλάβει πως είναι δυνατό να συμβαίνουν όσα συμβαίνουν στο βασίλειό του και να αφήνουν παγερά αδιάφορους τους πάντες. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να πιστέψει πως μπορούν όλα αυτά να αφήνουν παγερά αδιάφορο τον πατέρα του, τον βασιλιά. Ξεκινά λοιπόν για ένα ταξίδι μακριά από το βασίλειό του. Κάπου καλύτερα. Στον δρόμο όμως, εξαιτίας μιας τυχαίας συνάντησης με μια κοπέλα που ονομάζεται Γνώση, θα ακούσει κάτι που θα αποτελέσει το κίνητρο και την αφορμή για αλλαγή. Και τότε, θα ξεκινήσουν όλα…
“Η ώρα πάντα περνά. Μα άμα κάνεις περιττά πράγματα την σκορπάς. Ενώ αν κάνεις δουλειές με σκοπό, τη μεταχειρίζεσαι.”
Το Παραμύθι χωρίς όνομα γράφτηκε μακριά από την Ελλάδα και με μία τελείως ιδεατή εικόνα της στον νου της συγγραφέως του. Πρόκειται για ένα παραμύθι με φιλοσοφικά στοιχεία, αλληγορικό και ηθικό περιεχόμενο, και διδακτικό τόνο. Ακολουθεί τα προτεσταντικά πρότυπα, κυρίως τα αγγλικά και τα αμερικανικά ηθικοπλαστικά έργα της νεανικής λογοτεχνίας του τέλους του 19ου αιώνα, γεγονός που πιθανότατα οφείλεται και στην επίδραση που είχαν στην παιδική ηλικία της συγγραφέως οι δυτικοευρωπαίες γκουβερνάντες της. Το βιβλίο αριθμεί 25 εκδόσεις στην ελληνική γλώσσα. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 ετών από την πρώτη έκδοση, η 25η έκδοση του 2010 είναι συμπληρωμένη με επίμετρο της Μαρίζας Ντεκάστρο και χρονολόγιο από τον Αλ. Π. Ζάννα. Μαζί με αυτά, το βιβλίο έχει 260 σελίδες. Δραματοποιήθηκε σε ομότιτλο θεατρικό έργο από τον θεατρικό συγγραφέα Ιάκωβο Καμπανέλλη το έτος 1959. Το έργο αυτό πρωτοπαίχτηκε, μετά από επιλογή του Καμπανέλλη, από τον θίασο «Νέο Θέατρο» των Βασίλη Διαμαντόπουλου – Μαρίας Αλκαίου τον χειμώνα 1959-1960.
Το Παραμύθι χωρίς όνομα ανήκει στο κοινό κτήμα (public domain), πράγμα που σημαίνει ότι όλοι μας μπορούμε να το απολαύσουμε ελεύθερα και δωρεάν σε διάφορες μορφές. Στο σημερινό άρθρο θα θέλαμε να εστιάσουμε στην μορφή ακουστικού βιβλίου (audiobook) που προσφέρεται από την ομάδα LibriVox. Οι εθελοντές του, με πολλή αγάπη για το βιβλίο, δωρίζουν την φωνή τους για να συνοδεύσει την ιδιότυπη ανάγνωσή μας. Τα ακουστικά βιβλία είναι ένας υπέροχος τρόπος να απολαύσουμε ένα βιβλίο. Με συνοδοιπόρο την φωνή του αφηγητή, ταξιδεύουμε στις σελίδες των βιβλίων μέσω του ήχου.
Το Παραμύθι χωρίς όνομα σε έκδοση ακουστικού βιβλίου, είναι διαθέσιμο ελεύθερα και δωρεάν, ακολουθώντας αυτόν τον σύνδεσμο.
Περισσότερα για την στήλη:
Στο πλαίσιο της στήλης αυτής, θα εστιάσουμε σε έργα πολιτισμού (κινηματογράφος, θέατρο, μουσική, λογοτεχνία, ποίηση, κ.ο.κ.). Σε κάθε άρθρο, θα παρουσιάζουμε ένα συγκεκριμένο στους αναγνώστες και θα τους δίνουμε τη δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτό ελεύθερα και δωρεάν μέσω ενός συνδέσμου.
Τι σημαίνει “κοινό κτήμα”:
“Στο δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας ο όρος Κοινό κτήμα (Αγγλικά: public domain, Γαλλικά: domaine public) περιλαμβάνει το σύνολο των έργων η ελεύθερη χρήση των οποίων δεν περιορίζεται από το νόμο ή της οποίας οι νομικοί περιορισμοί έχουν λήξει.”
