Συνέντευξη στον Χρήστο Σατανίδη
Ο αγαπημένος Γιάννης Κότσιρας μετά τις πολύ πετυχημένες εμφανίσεις του στον Σταυρού Του Νότου και με ένα ολοκαίνουργιο άλμπουμ στις αποσκευές του, είναι έτοιμος για την καλοκαιρινή του περιοδεία και έρχεται στο Θέατρο Δάσους στις 6 Ιουνίου!
Κύριε Κότσιρα, αρχικά να σας καλωσορίσουμε στη Θεσσαλονίκη. Με αφορμή τη συναυλία σας, στις 6/6, στο θέατρο Δάσους, τι θα μας παρουσιάσετε;
Τα πάντα. Όσα μπορούν να χωρέσουν στο χρονικό περιθώριο μιας συναυλίας. Παλιά, καινούρια, αγαπημένα, καινούριες προτάσεις και φυσικά τις δύο τρομερές τραγουδίστριες. Την Μυρτώ Βασιλείου και την Δήμητρα Μπουλούζου.
Πριν λίγο καιρό, κυκλοφόρησε ο νέος σας δίσκος «Παράθυρο στο άπειρο». Θα ήθελα να μας μιλήσετε για αυτόν το δίσκο. Τον έχετε χαρακτηρίσει τον καλύτερο που έχετε κάνει ποτέ.
Αυτό που έχω πει είναι ότι είναι το άλμπουμ της ζωής μου. Είναι μια καρμική δουλειά που ταξίδεψε πολύ μέχρι να φτάσει σε μένα. Ένας από τους μεγάλους συνθέτες της νέας γενιάς, ο Μανόλης Ανδρουλιδάκης σε ανέκδοτα κυρίως κείμενα ενός από τους μεγαλύτεροιυς στιχουργούς της νεότερης ιστορίας του Άλκη Αλκαίου σε ενορχηστρώσεις ενός από τους σημαντικότερους μουσικούς και κλασικούς συνθέτες της νέα γενιάς. Του Αλέξανδρου Λιβιτσάνου.
Δεν χρειάζεται να το αναλύσω περισσότερο. Αυτό που χρειάζεται είναι να το ακούσετε για να καταλάβετε τι εννοώ.
Μια ιδιαίτερη και ευχάριστη έκπληξη, είναι και η ταινία που κυκλοφόρησε παράλληλα, με τραγούδια του δίσκου. Πως προέκυψε αυτή η πρωτότυπη ιδέα;
Όσο και αν ακουστεί περίεργο, ήταν μια ιδέα της Μαργαρίτας Μάτσα. Ακούγοντας την δουλειά αισθάνθηκε ότι το να κάνουμε την πεπατημένη ενός βίντεο κλιπ, “μικραίνει¨το μέγεθος του έργου. Οπότε έγινε πραγματικότητα. Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα της ζωής του Άλκη Αλκαίου.
Θα ήθελα να σας γυρίσω στα παιδικά / εφηβικά σας χρόνια. Τι μουσικά ακούσματα είχατε τότε;
Στα παιδικά μου χρόνια, στο σπίτι έπαιζαν τα πάντα. Ξαρχάκος, Θεοδωράκης, Ρίτα Σακελλαρίου, Νταλάρας, Διαμάντη, Αλεξίου, Μπιθικώτσης. Οι γονείς μου δεν είχαν στεγανά στα είδη. Αρκεί να ήταν καλό. Αργότερα, στα εφηβικά μου χρόνια, τα ακούσματά μου ήταν κυρίως ρεμπέτικα και ροκ. Από τον Μάρκο και τον Τσιτσάνη, στους Rainbow στους Pink Floyd και στους Queen. Αυτά συνεχίζουν να είναι και σήμερα.
Ένας σπουδαίος σολίστας, ο Χρήστος Κωνσταντίνου, ήταν η αφορμή για να ξεκινήσετε τις ζωντανές σας εμφανίσεις στο «Περιβόλι του ουρανού». Θα λέγαμε πως ήταν εύκολη η είσοδος στα live. Ήταν αντίστοιχα εύκολη και η είσοδος στη δισκογραφία;
Νομίζω ότι και στην δισκογραφία δεν δυσκολεύτηκα ιδιαίτερα. Εκτός από κάνα δυο άστοχες δοκιμές, η πρώτη σοβαρή προσπάθεια ήτα αυτή του Άγγελου Σφακιανάκη που με πήγε στην Ρεμπούτσικα και στο Καλαντζόπουλο και με δέχτηκαν. Από εκεί και πέρα ξεκίνησαν όλα.
Φέτος, τυπικά κλείνετε 30 χρόνια δισκογραφικής παρουσίας, καθώς η πρώτη σας εμφάνιση, γίνεται το 1994 στο δίσκο «Καντάδες». 2 χρόνια μετά έρχεται και το πρώτο σας προσωπικό album «Αθώος Ένοχος». Η επιτυχία ήρθε αμέσως. Παρόλα αυτά, θα ήθελα να ρωτήσω, ξεκινήσατε κάνοντας αυτό που θέλατε; Φανταζόσασταν πάντα τον εαυτό σας σε αντίστοιχο ρεπερτόριο και κατά πόσο είχατε την ελευθερία στην επιλογή τραγουδιών και συνεργατών, ειδικά στους πρώτους σας δίσκους;
Δεν ξεκίνησα κάνοντας αυτό που θέλω. Στην πραγματικότητα ποτέ δεν ήθελα να γίνω τραγουδιστής. Η μεγάλη μου αγάπη ήταν πάντα η τεχνολογία. Ακόμα είναι, για να είμαι ειλικρινής. Αν όμως το προσδιορίσω αυστηρά μουσικά, τότε ναι. Το ρεπερτόριο που αγαπούσα ήταν αυτό που τελικά επέλεξα να λέω αλλά και να ξεκινήσω. Γι αυτό και πριν ακούσω την Αλεξάνδρεια και το “Λέει λέει” όσες προτάσεις και να μου είχαν γίνει, είχα αρνηθεί. Οι συνεργάτες με τους οποίους ξεκίνησα ήταν οι καλύτεροι που θα μπορούσε ποτέ να έχει ένα νέος τραγουδιστής. Δεν υπήρχε καμία ανελευθερία. Όλοι μαζί ακούγαμε, όλοι μαζί διαλέγαμε και όλοι μαζί κάναμε την τελική επιλογή. Και η Ρεμπούτσικα και ο Καλαντζόπουλος και ο Μιτζέλος και ο Δαβαράκης και φυσικά η Ζιώγα, αποτελούσαν και ακόμα αποτελούν την μεγάλη μου οικογένεια.
Σε όλη αυτή τη διαδρομή, ζήσατε τις μεγάλες αλλαγές στη δισκογραφία. Από την ελεύθερη ραδιοφωνία στα playlist και από το ένας νέος δίσκος να είναι καλλιτεχνικό γεγονός μέχρι του να θεωρείτε πλέον έως και πολυτέλεια. Πως τις αντιμετωπίσατε αυτές τις επιλογές και με δεδομένο, πως εξακολουθείτε να παρουσιάζεται ολοκληρωμένα albums; Κάνοντας σήμερα έναν νέο δίσκο, τι προσδοκίες έχετε;
Η αλήθεια είναι ότι η γενιά μου έζησε και ζει τις μεγάλες αλλαγές της δισκογραφίας και της μουσικής. Από τις μπομπίνες και το βινύλιο στο άυλο και στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Από τους πλατινένιους δίσκους στα αγορασμένα views. Δεν με τρομάζει τίποτα. Απλά είναι λίγο δύσκολο να τα παρακολουθήσω όλα. Οι λόγοι που παρουσιάζω ολοκληρωμένα άλμπουμ είναι διάφοροι. Ο σημαντικότερος όμως είναι ότι δεν ξέρω να κάνω κάτι άλλο. Έτσι έμαθα. Δεν το θεωρώ πολυτέλεια αλλά ανάγκη. Και επίσης δεν ξέρω αν έχω κάποια προσδοκία. Στην πραγματικότητα το μόνο που θέλω να κάνω είναι να προτείνω. Να αφήσω πίσω μου κάτι παραπάνω από απλά μερικά καλά τραγούδια. Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω πάντως σίγουρα αυτό επιθυμώ.
Το 2006, είχατε κάνει το δίσκο «Ταξίδια φιλιά». Θυμάμαι τότε, να υπάρχουν έντονα σχόλια, θεωρώντας πως πήγατε να κάνετε μια «στροφή», σε ένα πιο… εμπορικό ρεπερτόριο. Με αυτές τις ταμπέλες πως τα πάτε? Και τελικά ένας τραγουδιστής, που έχει ξεκινήσει με ένα πιο βραδύκαυστο ρεπερτόριο, δε δικαιούται να πει και τραγούδια καλά αλλά ενδεχομένως πιο «εύκολα» για το ευρύ κοινό;
Ποτέ μου δεν τραγούδησα “βραδύκαυστο” ρεπερτόριο. Πάντα τα άλμπουμ μου ήταν “εμπορικά” και δεν με ενδιαφέρει καθόλου τι λένε γι αυτό. Έτσι ήμουν έτσι είμαι και έτσι θα είμαι. Δεν ακολούθησα ούτε τους εγκλωβισμούς των “έντεχνων” ούτε την φτήνια των “άτεχνων”. Έχω τον δικό μου δρόμο και τους χαρακτηρισμούς τους αφήνω σε αυτούς που ζουν από αυτούς.
Έχετε στο βιογραφικό σας, συνεργασίες με θρύλους της ελληνικής μουσικής. Μίκης Θεοδωράκης, Θάνος Μικρούτσικος, Σταύρος Ξαρχάκος κλπ. Τι σας άφησαν αυτές οι συνεργασίες? Πόσο εύκολο ήταν να συνεργάζεστε με δημιουργούς σαν τους προαναφερθέντες;
Παράσημα. Αυτές οι συνεργασίες είναι τα παράσημά μου στα χρόνια. Και πιστέψτε με οι μεγάλοι πραγματικά συνθέτες είναι σπουδαίοι συνεργάτες. Ένα πράγμα θέλουν πάντα. Σεβασμό και αγάπη στο ρεπερτόριό τους. Κάτι από το οποίο είμαι πλήρης…
Έχετε και σπουδαίες επανεκτελέσεις, σε ιστορικά μουσικά έργα. «Ο Δρόμος, Άξιον Εστί, Ο Σταυρός του νότου». Σας προβλημάτισε ποτέ η σύγκριση με τις πρώτες εκτελέσεις? Υπάρχει ένα αυστηρό κοινό, που είναι της λογικής πως κάποια έργα δε χρειάζονται επανεκτελέσεις. Προσωπική μου άποψη, πως μόνο καλό κάνουν, καθώς η νεότερη γενιά, ίσως να δεχτεί πιο εύκολα αυτά τα έργα, από έναν ερμηνευτή που είναι πιο «κοντά» τους. Άλλωστε και ερμηνευτές όπως ο Νταλάρας, η Γλυκερία, η Γαλάνη, η Αλεξίου, μεταφέρανε στους νεότερους, είτε παλαιότερα λαϊκά, ρεμπέτικα ή παραδοσιακά, μέσω των διασκευών τους.
Η κακή κριτική πάντα με προβληματίζει γιατί ειδικά όταν γίνεται καλοπροαίρετα μόνο καλό μπορεί να κάνει. Οι συγκρίσεις και οι κακόβουλες απόψεις πάντα με αφήναν παντελώς αδιάφορο. Το μόνο που μου προκαλούσαν ήταν λύπη για αυτούς που τις εξέφραζαν. Έδειχναν τα προβλήματα που είχαν μέσα τους. Κανείς δεν μπορεί να συγκριθανσυγκριθεί με κανένα. Και προσωπικά είμαι απόλυτα υπέρ όλων των επανεκτελέσεων. Και καλών και κακών. Στο τέλος πάντα το καλό θα μείνει. Και αν ένα νέο παιδί έστω ένα, μάθει ένα μεγάλο τραγούδι από μια επανεκτέλεση, τότε αυτό είναι πολύ μεγάλο κέρδος . Και για το τραγούδι αλλά κυρίως για το νέο παιδί.
Social media και δημόσιες τοποθετήσεις καλλιτεχνών. Θεωρείται πως οι καλλιτέχνες οφείλουν να τοποθετούνται δημόσια για κοινωνικά ζητήματα;
Προσωπικά θεωρώ πως όλοι οι καλλιτέχνες είναι μέλη μιας κοινωνίας. Όσο δικαίωμα στην έκφραση της άποψής του έχει ο οποιοσδήποτε αντίστοιχα έχει και ο καλλιτέχνης. Όταν ένας καλλιτέχνης έχει άποψη τότε ναι, οφείλει να την λέει καθώς ο λόγος που έγινε γνωστός είναι ο κόσμος. Υπό αυτήν λοιπόν την έννοια, πρέπει να στηρίζει και να εκφράζει τον κόσμο που τον στήριξε. Αν όμως δεν έχει άποψη ή φοβάται να την πει, δικαίωμά του. Για να είμαστε όμως ειλικρινείς η σιωπή είναι πολιτική. Και μάλιστα από τις πιο επικίνδυνες.
Σε παλαιότερη συνέντευξη σας, έχετε δηλώσει «Πιστεύω στους τρελούς αυτού του κόσμου». Αναρωτιέμαι λοιπόν «Μια σπίθα είναι αρκετή να γίνουν όλα στάχτη»; (Στίχος του Άλκη Αλκαίου, από το «Παράθυρο στο άπειρο»).
Είναι απολύτως σωστό αυτό. Φυσικά. Αρκεί η σπίθα αυτή να είναι αυθεντική και όχι καθοδηγούμενη.
Κλείνοντας. Έχετε μια δισκογραφία με πάρα πολλές επιτυχίες. Θα ήθελα όμως να μου πείτε, 3 τραγούδια, που θεωρείται πως δεν είχαν την αναγνώριση που τους άξιζε, ώστε μέσα από αυτήν τη συνομιλία, να τους δώσουμε μια ακόμη ευκαιρία.
Το τραγούδι “Όπου πας θα σε κοιτάζω” των Κωνσταντινίδη και Μωραΐτη, Το “Ένα μικρό καράβι” των Λειβαδά και Φασουλά και το “Μες τα μάτια σου” του Μάριου Τόκα και του Κώστα Φασουλά.
