και Γιατί οι Γυναίκες Πρέπει να Πολεμήσουν για τα Ανδρικά Δικαιώματα
Στις περιοχές της Αμερικής, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Μάρτιος έχει κηρυχτεί περίπου από το 1911 ως “Μήνας της Γυναίκας και γιορτάζεται η συμβολή της γυναίκας στην παγκόσμια ιστορία. Προσωπικά ως γυναίκα του σήμερα, για εμένα αυτό λειτουργεί με δύο τρόπους: Ο πρώτος είναι παρόμοιος με τον τρόπο που λειτουργεί η αμερικάνικη “Black History Month, το ισοδύναμο δηλαδή ενός φιλικού χαδιού στην πλάτη που υποδεικνύει την διάκριση με την συνοδεία της ατάκας: “μπράβο σου, καλά τα πήγες, ή “τι τράβηξες κι εσύ καημένο το χάδι σαφώς προέρχεται από έναν καλοστεκούμενο λευκό άνδρα: “Σας ευχαριστούμε πολύ για την αναγνώριση. Ο δεύτερος, είναι ένα λαμπρό παράδειγμα του πως ένα καθαρά σοσιαλιστικό-εργατικό κίνημα αφομοιώνεται από τον καπιταλισμό και μεταλλάσσεται. Η μέρα της γυναίκας από ημέρα υπενθύμισης αγώνων που έγιναν ή μένουν να ολοκληρωθούν μετατράπηκε σε δεύτερη Valentines Day και η γυναίκα εργαζόμενη- αγωνίστρια τιμάται με τριαντάφυλλα και σοκολατάκια και κάπου εκεί ξεχάστηκαν τα πάντα. Ας μιλήσουμε όμως για το σημερινό “καθημερινό φεμινισμό που έμεινε. Πως λειτουργεί, πως άλλαξε στον κοινό νου, τι πρέπει να κάνει.
Δύο είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχω ακούσει σε σχέση με το σύγχρονο φεμινιστικό κίνημα: το πρώτο είναι πως οι γυναίκες δεν διεκδικούν ισότητα αλλά ανωτερότητα πάνω στους άνδρες και το δεύτερο είναι ότι με την πλέον περίοπτη θέση της γυναίκας στις δυτικές κοινωνίες του σήμερα, το ανδρικό φύλο έχει απαγκιστρωθεί του ρόλου του.
Το πρώτο πρόβλημα στηρίζεται σε δύο πολύ βασικά δεδομένα: ενίοτε ισχύει και ενίοτε δεν ισχύει. Ισχύει διότι το φεμινιστικό κίνημα βασίζεται σε πολλές περιπτώσεις ως απάντηση στην χρόνια καταπίεση των γυναικών από το ανδρικό φύλο και επειδή η κοινωνία δεν έχει αλλάξει τόσο όσο θα ονειρευόμασταν-χάρη στην συντηρητικοποίηση προοδευτικών αλμάτων προς το κέρδος, η σύγκρουση είναι σχεδόν αναπόφευκτη διότι το κίνημα έχει κληροδοτήσει έστω και επιφανειακά ένα απωθημένο των γυναικών προς το ανδρικό φύλο και αντίστοιχα το ανδρικό φύλο αδυνατεί να κατανοήσει γιατί μετά την ψήφο στις γυναίκες το ζήτημα είναι ακόμα επίκαιρο. Εδώ οδηγούμαστε στην περίπτωση όπου η “διεκδίκηση ανωτερότητας εν τέλη δεν ισχύει αλλά μεταφράζεται έτσι, λόγο αδυναμίας να κατανοήσουμε πως τα δεδομένα που μας έχουν δοθεί είναι συχνά παραπλανητικά και επισκιάζουν προβλήματα που δεν αντιλαμβανόμαστε λόγο συνήθειας.
Ένοχοι δεν είναι μόνο οι άνδρες αυτού, συχνά και οι ίδιες οι γυναίκες-ακόμα και οι πιο απελευθερωμένες αδυνατούν να κατανοήσουν το πρόβλημα σε όλο του το πλαίσιο και ο λόγος είναι διότι είναι μία συνθήκη που έχουμε συνηθίσει και κάτι που έχει συνηθίσει το μάτι σαν σύνολο, δεν το μελετάει επί μέρους. Είμαστε μία προοδευτική κοινωνία, συνεπώς πως γίνεται να μιλάμε για ανισότητα όταν τυπικά όλοι μπορούν να κάνουν τα πάντα;
Οι άνδρες που συνήθως αδυνατούν να αντιληφθούν το πρόβλημα και το παρουσιάζουν ως υπερβολή ή τάση καταπίεσης συνήθως είναι οι ίδιοι τα μεγαλύτερα θύματα της ανδροκρατούμενης κοινωνίας. Η αναίρεση της καθιερωμένης αντίληψης περί ανδρών και γυναικών θίγει άμεσα την ταυτότητα του άνδρα, η οποία κοινωνικά έχει μείνει στο παρελθόν διότι κανείς δεν θεώρησε απαραίτητο να ασχοληθεί με το ανδρικό δικαίωμα, το δικαίωμα να απαλλαχτεί από τα παλιά πρότυπα. Και εδώ ερχόμαστε στο δεύτερο μας πρόβλημα.
Η θέση του άνδρα εξαιτίας της ιδέας ότι καθ όλη την ιστορία ήταν προνομιούχος από αυτήν την κατάσταση-έχει παγώσει στον μεσαίωνα. Με νέα κοινωνικά δεδομένα λοιπόν, οι άνδρες προσπαθούν απελπισμένα να κατανοήσουν την ταυτότητα τους, η οποία δεν συνάδει με τα φαινομενικά άλματα της κοινωνίας, το αποτέλεσμα είναι να νιώθουν ευνουχισμένοι διότι καλούνται να εφαρμόσουν μία παλιά συνταγή, με νέα υλικά απέναντι στον γυναικείο πληθυσμό που επίσης ψάχνεται. Αν δεν είμαι οάνδρας τότε ποιος είμαι;
Το φεμινιστικό κίνημα στις αρχές του ήταν σοσιαλιστικό κίνημα και εντός των κατακτήσεων του εκτός της ψήφου και του ίσου μισθού έπαιξε σημαντικό ρόλο και στην κατάλυση της παιδικής εργασίας στην Δύση αλλά και το μειωμένο εργατικό ωράριο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό να το θυμόμαστε διότι δίνει το κλειδί για ένα πράγμα: Το φεμινιστικό κίνημα δεν πήγαινε να κοντραριστεί με τους άνδρες, πήγαινε να αλλάξει την κοινωνία την ίδια, ήταν πολιτικό γεγονός. Όντας κίνημα είχε στο πλευρό του και ένα καλό ποσοστό ανδρών, διότι πολεμούσε σε ένα βαθμό για αυτούς, μιλούσε και για αυτούς. Αυτό με τον καιρό ξεχάστηκε, όπως και το σοσιαλιστικό κομμάτι της γιορτής της 8 Μαΐου και επικράτησε μία γελοία καρικατούρα του που απεικόνιζε το γυναίκες εναντίον ανδρών, όταν κάποτε ήταν γυναίκες και άνδρες εναντίον του κατεστημένου.
Για να σωθεί λοιπόν ο φεμινισμός πρέπει να επιστρέψει στην βάση του και αυτό μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: την πληροφόρηση και την επιστροφή του σε κάτι καθολικό.
Ενίοτε έχει αγγίξει το θέμα αλλά όχι αρκετά κατά την δική μου άποψη: Η θέση των ανδρών στην σύγχρονη κοινωνία και το κατά πόσο οι ίδιοι καταπιέζονται βάση των πατριαρχικών-καπιταλιστικών στερεοτύπων είναι ίσος το σημαντικότερο θέμα του δυτικού φεμινισμού σήμερα. Η αναγνώριση και απόδειξη πως δεν υπήρξαν και παραμένουν σε ένα σημείο οι γυναίκες καταπιεσμένες από τα πρότυπα της ανδροκρατούμενης κοινωνίας αλλά μέγιστα θύματα της είναι και οι άνδρες. Διότι το φεμινιστικό κίνημα δεν πάει- ή δεν θα'πρεπε- να κοντράρει τους άνδρες σαν καταπιεστικά τέρατα, πάει να αναδιαμορφώσει την ίδια την κοινωνία, πάει να ανατρέψει τους κανόνες συνολικά.
Ο μέσος άνδρας από πολύ μικρή ηλικία μαθαίνει τα χαρακτηριστικά της ταυτότητας που οφείλει να ακολουθεί. Να είναι κουβαλητής, να είναι το οικονομικό στήριγμα, να είναι ισχυρός, να αποφεύγει τις ευαισθησίες, να έχει τον έλεγχο κοινώς “να φοράει τα παντελόνια και τα πρότυπα αυτής της απαρχαιωμένης αντίληψης βρίσκονται παντού και προάγονται από έναν εξαιρετικά συντηρητικό καπιταλισμό. Στην προοδευτική κοινωνία του σήμερα μπαίνει καλά στο κεφάλι του νεαρού αγοριού και κοριτσιού το εξής: “η αξία του άνδρα βρίσκεται στο χρήμα και “η αξία της γυναίκας βρίσκεται στο σεξ. Η οικονομική αποτυχία συνεπάγεται με αποτυχία του φύλου του, της ταυτότητας του και παρότι ανά τα χρόνια έχουν γίνει πόλεμοι και διεκδικήσεις για να απαλλαχτεί το γυναικείο φύλο από τις επιβεβλημένες από την κοινωνία πατροπαράδοτες υποχρεώσεις του, για τα ανδρικό δεν έχει ενθαρρυνθεί κάτι τέτοιο σε μη πολιτικό σκέλος-σε καθημερινό επίπεδο. Για την θέση του εργαζόμενου στην κοινωνία ναι, για την θέση του ανθρώπου στην κοινωνία ναι, για την ιδιότητα του άνδρα στην κοινωνία όχι ιδιαίτερα.
Τα περισσότερα προβλήματα σεξισμού που έχουν να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες, προέρχονται από αυτό το ανδρικό κόμπλεξ, το οποίο επιβάλλεται στους άνδρες όσο είναι ακόμα αγόρια από το περιβάλλον, του οποίου υποστηρικτές είναι και τα δύο φύλα. Ο κύκλος λοιπόν περιστρέφεται γύρο από τον εαυτό του. Τα κοινωνικά κόμπλεξ πληθαίνουν, τόσο στον φεμινισμό όσο και στο ανδρικό φύλο, η σύγκρουση είναι δεδομένη και μία από τις δύο πλευρές θα υποχωρήσει και μάλλον θα καταπατηθεί. Αυτό θα γίνεται πάντα αν δεν ασχοληθεί το γυναικείο φύλο σοβαρά με την ψυχολογική και κοινωνική απελευθέρωση των ανδρών. Η Gay κοινότητα είναι αυτή που έχει ασχοληθεί κυρίως με το θέμα, αφήνοντας όμως όλους τους άνδρες που δεν ανήκουν σε αυτή στον αρχικό τους ρόλο ως ένα απολίθωμα του παρελθόντος και δυστυχώς αυτοί ή θα είναι κατά βάση φορείς του κοινωνικού κόμπλεξ που τους επιβάλλεται ή απολογούμενοι, σπανίως διεκδικητικοί στο δικαίωμα τους να του ξεφύγουν.
Αναφέρομαι λοιπόν στην σημασία της ενεργητικής συμμετοχής ειδικά της γυναίκας πάνω στο αντικείμενο για πλήθος λόγων: ο πρώτος και κυριότερος είναι το γεγονός ότι η διαρκής αποκλειστική διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας θέτει τον άνδρα απέναντι, όταν θα έπρεπε να είναι σύντροφος. Το πρόβλημα μας είναι η συστηματική καταπάτηση της προσωπικής ελευθερίας τόσο από το παρελθόν, όσο και το καπηλευτικό μέλλον. Και τα δύο φύλα είναι υπεύθυνα αυτού, και τα δύο φύλα είναι θύματα και η αναδιάρθρωση της κοινωνίας, είναι ζητούμενο και των δύο.
Ο Δεύτερος λόγος είναι ότι η κοινωνική και ψυχολογική απελευθέρωση των ανδρών συνάδει άμεσα με τα δικαιώματα μας. Είναι αδύνατο να θεσπιστούν επιτυχώς τα δικαιώματα της γυναίκας όταν κυριαρχεί το κοινωνικό κόμπλεξ και το βλέπουμε καθημερινά. Το ανδρικό φύλο δεν πρόκειται ποτέ να σεβαστεί το γυναικείο αν πρώτα δεν μάθει να σέβεται τον εαυτό του και αυτό μπορεί να επιτευχθεί κυρίως μέσω κατάλληλης διαπαιδαγώγησης και μέσω του προτύπου των γονέων.
Τέλος, οι γυναίκες πρέπει να διεκδικήσουν την απελευθέρωση των ανδρών διότι οι άνδρες δεν τολμούν επισήμως να το κάνουν. Η απαλλαγή του straight άνδρα από τα κλασσικά του πρότυπα έχει επηρεαστεί ήδη, θέλοντας και μη από τις κατακτήσεις του φεμινιστικού κινήματος, οι γυναίκες όμως είναι που πρέπει να το θέσουν επίσημα, διότι όσο κοντράρεται το φεμινιστικό κίνημα με το ανδρικό φύλο, μεγαλώνει τις αποστάσεις και έτσι χάνει τις πιθανότητες επιτυχίας, μαζί με τον στόχο του. Το ανδρικό φύλο που βρίσκεται σε αστάθεια και αντιδρά οπισθοδρομικά ψάχνοντας ταυτότητα με την ευλογία του καπιταλιστικού προτύπου θα αντιδράσει και τα “ανδρικά δικαιώματα που θα θέσει θα λειτουργούν και πάλι υπέρ του πατριαρχικού προτύπου και όχι κατά. Συνεπώς η ανδρική ταυτότητα είναι και γυναικείο ζήτημα, διότι αν δεν το ενθαρρύνουμε εμείς προς τα εμπρός, θα το ενθαρρύνει το παραδοσιακό κέρδος προς τα πίσω.
Όπως έθιξα παραπάνω ο καπιταλισμός είναι ένα μεγάλο εμπόδιο στο κίνημα, όχι μόνο στις πολιτικές του εκτάσεις αλλά και στην καθημερινή του ιδιότητα. Εκ φύσεως είναι αρκετά συντηρητικός, ανακυκλώνει παλιές ιδέες διότι δεν μπορεί να αντλήσει κέρδος από τις ιδιαίτερα ριζοσπαστικές. Αυτό διότι οι ριζοσπαστικές ιδέες πάνε κόντρα στο κατεστημένο, το οποίο απαρτίζεται από το μεγαλύτερο αγοραστικό κοινό. Έτσι λοιπόν ο καπιταλισμός είναι εξορισμού συντηρητικός και όταν δεν είναι υπάρχει σοβαρός λόγος. Αποτελεί λοιπόν εμπόδιο ακόμα και για την γυναίκα και τον άνδρα που δεν αγωνίζονται πολιτικά αλλά καθημερινά. Ο φεμινισμός έχασε την πολιτική του οντότητα αλλά ακόμα περισσότερο έχασε την γενική του ιδιότητα στον κόσμο της δύσης και μερικούς τρόπους αφομοίωσης του θα αναπτύξω παρακάτω.
Με τα χρόνια και τους αγώνες όπως ήδη είπαμε, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία άλλαξε, ενώ η θέση του άνδρα έμεινε τυπικά η ίδια με αποτέλεσμα αυτό να δημιουργήσει ένα μεγάλο κενό μεταξύ τους, το οποίο εν τέλη γεφυρώθηκε, όπως τόσα, με το σεξ. Με την σταδιακή απελευθέρωση της γυναίκας κατακτήθηκε ο ακρογωνιαίος λίθος της σεξουαλικής απελευθέρωσης, η οποία ήταν μία εποχή ονειρική για τους μετέχοντες της και από τα δύο φύλα.
Η απόλαυση της γυναίκας έγινε λάβαρο, η διεκδίκηση της δεδομένο και φαινομενικά το φεμινιστικό κίνημα είχε φτάσει σε μία ολοκλήρωση.
Φυσικά το πρώτο πράγμα που κάνει ο καπιταλισμός σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να πάρει όλα αυτά τα δεδομένα, να τα βάλει σε ένα κουτί και να τα πουλήσει στο ράφι με τα απορρυπαντικά. Οι ιδέες μετατρέπονται σε προϊόντα και ο κόσμος επιστρέφει πάλι στην καθιερωμένη του θέση. Την πετυχημένη κατάρριψη της παρθενίας ακολούθησε η αγιοποίηση της ηδονής. Το κοινωνικό κενό μεταξύ του ανδρικού και γυναικείου μοντέλου καλύφθηκε με το σεξ, το οποίο απέφερε πάρα πολύ χρήμα. Το αποτέλεσμα ήταν εμμέσως πλην σαφώς, η γυναικεία ηδονή να γίνει μέσον για την εκπόρνευση του φύλου της. Στην νέα κοινωνία που χτίστηκε, η ταυτότητα του άνδρα παραμένει στο χρήμα και η νέα ταυτότητα της γυναίκας από “νοικοκυρά, μάνα, υπηρέτης, βρίσκεται στο σεξ περισσότερο από ποτέ. Η δε υποταγή στο πρότυπο τιτλοφορείται “κατακτημένο δικαίωμα, ένα κατακτημένο δικαίωμα που επέφερε εκατομμύρια δολάρια.
Ο φεμινισμός, λοιπόν, κατέληξε καρικατούρα του εαυτού του και αυτό λειτούργησε καταστρεπτικά. Χωρίστηκε στις “ανοργασμικές λεσβίες, τα εξώφυλλα των περιοδικών και τον αγαπημένο μου “αρσενικό ανταγωνισμό διότι με το που άλλαξαν οι ρόλοι των φύλων, οι γυναίκες που δεν απορροφήθηκαν από τις άλλες δύο κατηγορίες αντί να καταπολεμήσουν τα ανδρικά πρότυπα, τα συναγωνίστηκαν. Η αξία του άνδρα βρίσκεται στο πορτοφόλι και η απάντηση του γυναικείου φύλου είναι: “Είμαι ίση μαζί σου διότι και η δική μου αξία βασίζεται στο πορτοφόλι. Φυσικά αυτό προκύπτει θέλοντας και μη, διότι αυτό επιτάσσει η επιβίωση της.
Η δυναμική ανεξάρτητη γυναίκα σήμερα είναι εκείνη που ακολουθεί πετυχημένα το ανδρικό πρότυπο και έτσι απλά και χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες ο φεμινισμός από σοσιαλιστική αναζήτηση και κοινωνική ανατροπή έγινε καπιταλιστική αξία και σήμερα γιορτάζεται με ένα φιλικό χάδι στην πλάτη για να θυμόμαστε όλοι πόσο καλά τα πήγαμε στην δουλειά μας.
