HomeΘέματα«Ένας άλλος κόσμος» Φαντασία ή πραγματικότητα;

«Ένας άλλος κόσμος» Φαντασία ή πραγματικότητα;

Ποιο είναι εκείνο το χαρακτηριστικό το οποίο προσδιορίζει μία ταινία ως φανταστική ή πραγματική; Ή αλλιώς, Πόσο φανταστικές είναι οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας και πόσο φανταστικές οι ρεαλιστικές; Κάποιος μπορεί να μπερδευτεί κοιτάζοντας αυτές τις κατηγοριοποιήσεις οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί σε μία σχεδόν αβάσιμη βάση, αλλά, προκειμένου να γίνει κατανοητή η αφορμή συγγραφής του συγκεκριμένου κειμένου, χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν παραδείγματα.

Κλασικές στην κατηγορία επιστημονικής φαντασίας είναι οι ταινίες Star Wars (Ο Πόλεμος των Άστρων). Μεγάλο ενδιαφέρον ενυπάρχει στην αναζήτηση του ιδιαίτερου χαρακτηριστικού που τις κατηγοριοποιεί ως τέτοιου είδους. Μήπως είναι τα λέιζερ και οι διαγαλαξιακές μεταφορές με τη χρήση της ταχύτητας του φωτός στο «υπερδιάστημα» ( Hyper-space); Ή μήπως τα «φωτόσπαθα» στα οποία δεν μπορεί να προβάλει αντίσταση κανένα άλλο υλικό προσδίδουν αυτή την φανταστικότητα; Τέτοιου είδους τεχνικές, δηλαδή απεικονίσεις αντικειμένων και γεγονότων τα οποία δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα, αποτελούσαν πάντοτε τον πυρήνα των ταινιών επιστημονικής φαντασίας (άλλοτε ως δεινόσαυροι, ως εξωγήινοι, ως ανδροειδή με συνείδηση και ελεύθερη βούληση). Ένα χαρακτηριστικό στο οποίο, όμως, δεν έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση είναι η πρώτη εικόνα που εμφανίζεται αμέσως μετά τις διαφημίσεις και προτού ξεκινήσουν να φαίνονται τα γράμματα τα οποία περιγράφουν το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η συγκεκριμένη ταινία: « Πριν από πολύ καιρό, σε ένα γαλαξία πολύ πολύ μακρινό». Η συγκεκριμένη φράση είναι μία τεχνική η οποία προσπαθεί να αποσπάσει τον θεατή από την πραγματικότητα και να τον οδηγήσει στον «μακρινό» τόπο που εκτυλίσσονται τα γεγονότα που ακολουθούν. Με άλλα λόγια, στη φαντασία. Παρακολουθώντας, όμως, την ταινία ή τις ταινίες στη συγκεκριμένη περίπτωση, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς: «είναι όντως κάτι φανταστικό και μακρινό από εμάς;» Πόσο φανταστικός μπορεί να ακούγεται ο έρωτας μεταξύ δύο αδερφών τα οποία έχουν χωρισθεί όταν ήταν ήδη μωρά και δεν γνώρισαν ποτέ το ένα το άλλο; Είναι μήπως φανταστικό το γεγονός ότι ένας άνθρωπος τυφλώθηκε από την δύναμη και την εξουσία και οδηγήθηκε στη «σκοτεινή πλευρά» ή ότι ένας άλλος άνθρωπος προκειμένου να εξουσιάσει όλο τον κόσμο, αφάνισε όλους τους «καλούς» με σκοπό να κυριαρχήσει το κακό; Κάθε άλλο, παρά φανταστικά ακούγονται αυτά τα γεγονότα. Μάλιστα, μπορεί να αποτελούν και καθημερινά συμβάντα στις μέρες μας.

Φαίνεται ήδη, λοιπόν, πως μία από τις κλασικότερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας αντλεί τα θέματά της από καθαρά πραγματικά γεγονότα και καταλήγει να μπορεί να κατηγοριοποιηθεί και ως ρεαλιστική ( εκτός, βέβαια, από τα όπλα με λέιζερ, τα «φωτόσπαθα» και τα συναφή γαλαξιακά αντικείμενα ). Η ταινία του Χριστόφορου Παπακαλιάτη που φέρει ως τίτλο: «Ένας άλλος κόσμος» κάτι το οποίο είναι παραπλήσιο με τη φράση με την οποία ξεκινούν οι ταινίες «Star Wars», πόσο ρεαλιστική μπορεί να είναι;

Η συγκεκριμένη ταινία αναφέρεται σε γεγονότα με πολύ συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Ελλάδα, σήμερα. Μέσα από αυτήν παρακολουθεί κανείς συμβάντα τα οποία διαδραματίζονται καθημερινώς στην Αθήνα ( και στην υπόλοιπη χώρα ). Η έλευση των προσφύγων, η προσπάθεια αφανισμού τους από «ειδικές» ομάδες, σκιαγράφηση χαρακτήρων οι οποίοι δεν είναι επινοημένοι από κάποιον συγγραφέα αλλά αποτελούν καθρέφτη των πραγματικών ατόμων, πόλεμος σε πραγματικές περιοχές (το παλιό αεροδρόμιο στο ελληνικό), οικονομική κρίση της σημερινής Ελλάδας, με την ραγδαία μείωση του εργατικού δυναμικού και τις αυτοκτονίες των απολυθέντων ανήμπορων να συντηρήσουν τον εαυτό και της οικογένειά τους. Με άλλα λόγια, η ταινία έχει τις ρίζες της βαθειά στο εσωτερικό της πραγματικότητας, είναι ένα πιστό αντίγραφο της καθημερινότητας. Επομένως, προς τι ο τίτλος «ένας άλλος κόσμος»; Γιατί να μην ονομαστεί «Αυτός ο κόσμος»; Η φράση με την οποία ξεκινά η ταινία «Πόλεμος των Άστρων» θα μπορούσε να προστεθεί και στην συγκεκριμένη ταινία μιας και ένας « γαλαξίας πολύ πολύ μακρινός» αποτελεί έναν «άλλο κόσμο».

Όλη η ουσία της ταινίας μπορεί να φανερωθεί μέσα από μία προσέγγιση του τίτλου της. Ο τίτλος «ένας άλλος κόσμος» φαινομενικά δείχνει ότι αναφέρεται σε κάτι φανταστικό ή σε κάτι που δεν υπάρχει «εδώ δίπλα μας» αλλά κάπου αλλού. Όπως και ο «πόλεμος των άστρων». Μπορεί όμως, να φανερώνει κάτι άλλο, υπό ένα διαφορετικό πρίσμα. Κάτι που σχετίζεται με την κοινή γνώμη, την αδιαφορία και την απόσταση που θεωρεί ο καθένας ότι απέχει από τα γεγονότα που απεικονίζονται στην ταινία. Αυτά, θεωρείται από πολλούς ότι συμβαίνουν κάπου αλλού, επειδή αυτοί δεν έρχονται αντιμέτωποι με τέτοιου είδους συμβάντα καθημερινώς. Υπάρχει, βεβαίως, η γνώση γι' αυτά μέσω των δελτίων ειδήσεων αλλά δεν γίνεται φανερή η εγγύτητα που ο καθένας μεμονωμένα έχει σε σχέση με αυτά. Παρόλο που συμβαίνουν στην Ελλάδα σήμερα, οι περισσότεροι αδιαφορούν κλείνοντας τα μάτια και κοιτάζοντας ο καθένας, μονάχα, την ατομική του ζωή. Ο τίτλος της ταινίας δεν αναφέρεται με άμεσο τρόπο στα γεγονότα που πρόκειται να δείξει το φιλμ, αλλά, στην γενικότερη στάση που οι άνθρωποι κρατούν απέναντι σε αυτά. Αυτό κάνει την ταινία εντελώς ρεαλιστική διότι εκτός από τα πραγματικά συμβάντα, αναφέρεται και στην πραγματική θέαση των γεγονότων από τους ανθρώπους. Ο τίτλος αποτελεί μία ανοιχτή πρόσκληση στους ανθρώπους για την ανατροπή του ιδίου: Να σταματήσουν οι άνθρωποι να θεωρούν πως τα γεγονότα αυτά συμβαίνουν σε «έναν άλλο κόσμο» και να λάβουν ενεργό δράση για την υπέρβαση αυτής της κατάστασης.

Το αίτημα αυτό είναι πολύ απαιτητικό και προσφέρεται σε μία εποχή που η πρόσκληση για σκέψη τείνει να ατροφήσει. Η ελπίδα η οποία παρουσιάζεται μέσα από την ταινία ως η ανορθολογική αγάπη που μπορεί να αναπτυχθεί ακόμη και ανάμεσα σε αυτούς που δεν μιλούν την ίδια γλώσσα γίνεται αντιληπτή ως ένα ακόμη Love story (ιστορία αγάπης), κάτι που έχει γίνει απαραίτητο για το σημερινό κινηματογράφο. Η ταινία αυτή που άλλοτε θα μπορούσε να προκαλέσει κάποια αίσθηση στο κοινό, λόγω της σκέψης που εμπνέει, θα παραμείνει ως μία «καλή ταινία» στα ράφια ενός DVD club όπως ένα άλλοτε καλό βιβλίο στις βιβλιοθήκες. Ο «κόσμος» θα παραμείνει «ένας άλλος» «γαλαξίας πολύ πολύ μακρινός» δίπλα μας.

Related stories

Γιατί το Studio Ghibli Θεωρείται η ‘Disney’ της Ιαπωνίας

Studio Ghibli: Το μαγεμένο βασίλειο της Ιαπωνικής κινηματογραφίας Όταν μιλάμε...

«Πες το Ψέματα»: Ακυρώθηκαν οι παραστάσεις – Τι ανακοίνωσαν οι διοργανωτές

Ακυρώθηκαν οι παραστάσεις του κωμικού show «Πες το Ψέματα»...

Ο Αντώνης είναι ο φωτογράφος που αποτυπώνει την ομορφιά της Ίριδας

Στον κόσμο της φωτογραφίας, η δημιουργικότητα δεν έχει όρια,...