Τα βραβεία της Αμερικάνικης
Ακαδημίας, γνωστά και ως Oscars, είναι μία επίσημη τελετή που απονέμει βραβεία
ώστε να τιμήσει τα επιτεύγματα των «καλυτέρων» της κινηματογραφικής
βιομηχανίας. Βέβαια, όπου συμπεριλαμβάνεται η λέξη «βραβεία» καταλαβαίνουμε ότι
υπάρχει μία υποκειμενικότητα στην επιλογή των νικητών που συνήθως συνδυάζεται
και με τακτικές πολιτικής των μεγάλων στούντιο. Οι διαδικασίες ψηφοφορίας υποψηφίων
και νικητών, αλλά και η ίδια η τελετή, επιβλέπονται από την ίδια την Ακαδημία (Academy
of Motion Picture Arts and Sciences). Η Ακαδημία αριθμεί περίπου 6.000 μέλη, τα
οποία είναι επαγγελματίες όλων των ειδικοτήτων του κινηματογραφικού χώρου.
Μέχρι και αυτή τη στιγμή και λίγο πριν απονομή των Oscars, έχουν απονεμηθεί μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια,
2.809 αγαλματίδια.
Αν και δεν υπάρχει επίσημη απάντηση για το πώς πήραν το
όνομά τους τα Oscars, υπάρχουν δύο επικρατέστερες ιστορίες γύρω από αυτόν τον μύθο. Η πρώτη αφορά
μία βιβλιοθηκονόμο της Ακαδημίας, η οποία λέγεται πώς όταν είδε για πρώτη φορά
το γνωστό αγαλματίδιο, είπε πώς μοιάζει πάρα πολύ στον θείο της τον Oscar! Η δεύτερη ιστορία αναφέρει
ότι η Bette Davis ονόμασε το αγαλματίδιο έτσι από τον πρώην άντρα της, τον Harmon
Oscar Nelson, Jr.
Τα πρώτα Oscars απονεμήθηκαν στις 26 Μαΐου 1929, σε ένα δείπνο στο
Ξενοδοχείο Roosevelt του Hollywood με 270 περίπου άτομα να βρίσκονται παρόντα.
Δεκαπέντε αγαλματίδια απονεμήθηκαν εκείνη τη μέρα, τιμώντας τη δουλειά των
ανθρώπων του κινηματογράφου κατά τις δύο προηγούμενες χρονιές, δηλαδή
1927-1928. Η απονομή διήρκεσε μόνο 15 λεπτά, πράγμα ανήκουστο για την τρίωρη
(και βάλε) διαδικασία του σήμερα. Ο πρώτος που απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου
Ηθοποιού ήταν ο Emil Jannings για τις ερμηνείες του στις ταινίες The Last
Command και The Way of All Flesh.
Βέβαια, έπρεπε να γυρίσει πίσω στην Ευρώπη
πριν από την απονομή, αναγκάζοντας την Ακαδημία να του δώσει το βραβείο νωρίτερα
και κάνοντάς τον έτσι τον πρώτο νικητή Oscar στην ιστορία του θεσμού.
Από την περιγραφή των πρώτων βραβείων, βλέπουμε κάποιες
διαφορές σε σχέση με σήμερα. Η πρώτη διαφορά είναι ότι τα βραβεία αφορούσαν
δουλειές των δύο προηγούμενων ετών (γεγονός που ίσχυε μέχρι και την έκτη
απονομή), ενώ πια τα Oscars αφορούν μόνο την προηγούμενη χρονιά (πχ το 2015 θα
απονεμηθούν τα βραβεία των ταινιών του 2014). Επίσης, μία άλλη διαφορά που
παρατηρούμε είναι ότι υπήρχε η δυνατότητα οι υποψήφιοι να βραβευθούν με ένα
αγαλματίδιο για δύο ή και περισσότερες δουλειές τους (κάτι που ίσχυε στις τρεις
πρώτες απονομές), ενώ πια η κάθε υποψηφιότητα αφορά μία συγκεκριμένη δουλειά.
The first Oscar presentation
Από το 1930 έως το 1943, η απονομή εναλλασσόταν ανάμεσα
σε δύο τοποθεσίες: στο Ambassador Hotel στη Wilshire Boulevard και στο Biltmore
Hotel στο κέντρο του Los Angeles. Από το 1944 έως το 1946 η τελετή έγινε στο
Grauman's Chinese Theater στο Hollywood, ενώ τις δύο επόμενες χρονιές
(1947-1948) στο Shrine Auditorium στο Los Angeles. Η 21
η απονομή του
1949 έγινε στο Academy Award Theater, στα κεντρικά γραφεία της Ακαδημίας στη
Melrose Avenue στο Hollywood. Στη δεκαετία που ακολούθησε (1950-1960), τα
βραβεία παρουσιάστηκαν στο Hollywood's Pantages Theatre, ενώ με τη βοήθεια της
τηλεόρασης, από το 1953 έως το 1957, η απονομή έλαβε χώρα ταυτόχρονα σε Hollywood
και Νέα Υόρκη. Το 1961 η απονομή μεταφέρθηκε στο Santa Monica Civic Auditorium
στην California, ενώ το 1969 αποφασίστηκε η επιστροφή τους στο Los Angeles,
αυτή τη φορά στο Dorothy Chandler Pavilion.
Το 2002, το γνωστό σε όλους Kodak
Theatre και μετέπειτα Dolby Theatre, έγινε το μόνιμο σπίτι της απονομής.
Εκτός από τις γνωστές σε όλους μας κατηγορίες, που οι
περισσότερες υπάρχουν από την αρχή του θεσμού, υπάρχουν και μερικά βραβεία που
αν τα ακούγαμε σήμερα θα μας παραξένευαν. Παραδείγματος χάρη από το 1933 έως το
1937 υπήρχε Oscar βοηθού σκηνοθέτη, από το 1935 έως το 1937 δόθηκαν βραβεία καλύτερης
σκηνοθεσίας χορού ενώ στην πρώτη απονομή δόθηκε βραβείο καλύτερων τίτλων!
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι το Oscar Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας άρχισε να υφίσταται
από το 1957, ενώ μέχρι τότε οι ξένες ταινίες τιμήθηκαν με Special Achievement
Award.
It Happened One Night
Μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια, έχουν δημιουργηθεί διάφορα
προσωπικά ρεκόρ υποψηφιοτήτων και βραβείων, με τον Walt
Disney να έχει τις περισσότερες νίκες
από κάθε άλλο άνθρωπο, με 26 Oscars (22 για ταινίες του και άλλα 4 τιμητικά βραβεία).
Τις περισσότερες υποψηφιότητες ηθοποιού τις έχει η Meryl
Streep, κατέχοντας 18, ενώ από αυτές έχει κερδίσει 3 φορές.
Τα περισσότερα αγαλματίδια
ηθοποιού τα έχει η Katharine Hepburn, κατέχοντας 4 Oscars.
Τέλος, μόνο τρεις ταινίες έχουν
καταφέρει να κερδίσουν όλα τα βραβεία των πέντε βασικών κατηγοριών (Καλύτερης
Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Α' Αντρικού, Α' Γυναικείου): οι
It Happened One Night (1934), One Flew Over the Cuckoo's Nest (1975), και
The Silence of the Lambs (1991).
