Είμαστε οι πιστοί της ίδιας Εκκλησίας, ο καθείς με τις συνήθειές του και εγώ με τις δικές μου.
Γράμμα σ' ένα όμηρο 1943, Αντουάν Ντε Σαιντ Εξυπερύ
Ο καθείς και τα όπλα του
Άξιον Εστί (Τα Πάθη) 1959, Οδυσσέας Ελύτης
Ο καθείς και ο ρυθμός της θλίψης του
Ημερολόγιο Πένθους, 18 Ιουλίου 1978, Ρολάν Μπαρτ
……………………………….
Μυστικός Δείπνος του Emil Hansen Nolde
Αν κανείς ενστερνίζεται τα λόγια των ποιητών και δε θέλει, αναφέροντάς τα, να βάλει τη φωτογραφία του δίπλα από τις αγιογραφίες τους, θα πρέπει να σταματήσει να προσεύχεται κάτω από αυτές και να δει με τα δικά του όπλα πως θα συντονίσει το ρυθμό της θλίψης του με τις συνήθειες των πιστών της επιστήμης και της εκκλησίας, χωρίς να σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρχουν πιστοί που να ανήκουν και στις δύο οικογένειες.
……………………..
Έχουμε την ατυχία να ζούμε μια παρατεταμένη κρίση που διαρκεί 10 περίπου χρόνια φανερά -και δεν ξέρουμε πόσα πριν αφανέρωτα-, αλλά κυρίως να έχουμε μπροστά μας μια νέα κρίση μακράς διάρκειας, όπως φαίνεται.
………….
Με εξασθενημένο λοιπόν «οργανισμό» βαδίζουμε στη νέα δοκιμασία σπαταλώντας, από τη μια, πολλές φορές, δυνάμεις στο βωμό μιας άγονης κριτικής για θέματα άνευ ουσίας και από την άλλη διαπιστώνει κανείς την άκριτη αποδοχή πολλών «βεβαιοτήτων» στο μεγάλο καθημερινό ταξίδι στα μέσα μαζικής επικοινωνίας και δικτύωσης! Μια «βεβαιότητα» είναι ότι το «μετά» θα είναι διαφορετικό για όλους, αλλά δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ήδη για όλους τώρα όλα είναι διαφορετικά, επομένως αυτό είναι το πρώτο «παγκόσμιο μετά». Είναι δε απολύτως ασαφές τι σημαίνει «διαφορετικό μετά» για τον καθένα.
Επίσης είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι το σήμερα μας παρέχει πολλές πληροφορίες, ώστε να μπορέσουμε με κάποιο τρόπο να συγκλίνουμε στο τι περιμένουμε και τι θα πρέπει να αλλάξει στη λογική μας για να αντιμετωπίσουμε το μετά μετά. Χρησιμοποιώ πρώτο πληθυντικό, γιατί το πρώτο που κατανοήσαμε(;) όλοι είναι ότι η υγεία του κάθε ανθρώπου είναι απολύτως εξαρτώμενη από την υγεία (ιδιαιτέρως την πνευματική) των συνανθρώπων μας. Ο χρόνος, λοιπόν, και η άνεση που διαθέτουμε μπορεί να μας διευκολύνει στη διατύπωση κάποιων σκέψεων τη διαπίστωση των οποίων -την επιβεβαίωση και την αποδοχή- θα την κρίνει πάλι ο χρόνος.
……………………….
Η συγκυρία μας οδήγησε σε μια καθολική αποδοχή της ιδιαίτερης αξίας του λειτουργήματος των ανθρώπων που εργάζονται στο χώρο της υγείας σε τέτοιο βαθμό και με τέτοιο τρόπο λες και μόλις εντάχθηκαν στο χώρο της αγιοσύνης χωρίς προηγουμένως να υπήρχε λόγος αναγνώρισης της προσφοράς τους. Οι συνθήκες εργασίας τους είναι πρωτοφανείς αλλά μη νομίζετε ότι δεν έχουν ασκηθεί σε ατελείωτες εφημερίες που αποτέλεσαν μια άσκηση προσομοίωσης στις σημερινές συνθήκες. Επίσης δεν είναι ευρέως γνωστόν ότι ένας γιατρός έχει πλαφόν πληρωμής εφημεριών αλλά όχι και πλαφόν εφημεριών. Ανακαλύπτουμε ξαφνικά την ανάγκη μια χώρα να διαθέτει ένα αξιόπιστο Εθνικό Σύστημα Υγείας για όλους, ενώ μέχρι τώρα το σύστημα υγείας αφορούσε περισσότερο τις μειονότητες των άτυχων που ασθένησαν σοβαρά. Έτσι θα μπορούσε και να υπολειτουργεί μιας και δεν αφορούσε την πλειονότητα των «τυχερών» ή και πλουσίων πολιτών. Ή ακόμη και να αφεθεί, όπως πολλές φορές συνέβη, στη διάρκεια της κρίσης, στον πατριωτισμό των γιατρών και των νοσηλευτών.
Θα μπορούσε τώρα να διερωτηθεί κανείς: μήπως είναι ανάγκη να «αγιοποιηθούν» και άλλες ομάδες που καθημερινά φροντίζουν για την πνευματική και σωματική υγεία όλων μας; Σκεφτείτε την ομαδική κατάθλιψη που θα σκοτείνιαζε και τα πλέον ηλιόλουστα δωμάτια, αν οι άνθρωποι της τέχνης δεν είχαν φροντίσει τόσο γενναιόδωρα να δώσουν απλόχερα τη μουσική τους, τα λόγια τους, τις εικόνες τους στο εδώ και τώρα μας. Διότι θεωρούμε αυτονόητο ότι μπορούμε να κατεβάσουμε σχεδόν όποια ταινία θέλουμε, όποιο τραγούδι επιθυμούμε, να καδράρουμε στην οθόνη μας όποιο έργο τέχνης θέλουμε, όποια φωτογραφία, ή να «ταξιδέψουμε» με ένα ποίημα, μια μικρής ή μεγάλης φόρμας αφήγησης. Δεν θα έπρεπε λοιπόν, πέρα από τις στιγμιαίες αγιοποιήσεις που αντιστοιχούν κυρίως στις επετείους γέννησης ή αναχώρησης, να τους αναγνωρίζουμε διαχρονικώς τη μεγάλη, γενναιόδωρη προσφορά τους που σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα δεν έχει στοιχειωδώς αμειφθεί;
Θεωρούμε αυτονόητο ότι ο δάσκαλος θα επαναφέρει την τάξη και τις τάξεις του στην κανονικότητα του σεβασμού των συμβάσεων της κοινότητας (διότι το σχολείο είναι από τους λίγους οργανισμούς που λειτουργεί ως χώρος άσκησης και ουσιαστικής εφαρμογής των κανόνων σε μια χώρα που η εφαρμογή των νόμων πρακτικά είναι προαιρετική) κάθε φορά που οι μαθητές του θα επιστρέφουν από την αποδιοργάνωση του «εκτός» στο οργανωμένο «εντός», ιδιαιτέρως μετά από διακοπές. Ο ρόλος αυτός του Σισύφου δεν αξίζει μιας αναγνώρισης, ας πούμε στην προοπτική μιας υγιούς κοινωνίας; Αφήνω τη συμμετοχή των δασκάλων στην οποιαδήποτε επίτευξη στόχων μαθητών και γονέων μέσω της κατάκτησης της γνώσης.
Θεωρούμε αυτονόητο ότι καθημερινώς οι άνθρωποι της αποκομιδής απορριμμάτων με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες πολύ πριν χαράξει η μέρα να κρέμονται στο πίσω μέρος ενός οχήματος με την αναπνοή τους εκατοστά από την αισθητική και υγειονομική βόμβα που κινείται και συλλέγει με πανευρωπαϊκή ιδιαιτερότητα τα συνήθως εκτός κάδων απορρίμματα.
Θα μπορούσα να αναφέρω δεκάδες ομάδες ανθρώπων (οικοδόμοι, ψαράδες, πιλότοι μαχητικών, πυροσβέστες, νυχτοφύλακες, αστυνομικοί άμεσης επέμβασης,… ) που αγωνίζονται καθημερινώς με δύσκολες ή λιγότερο δύσκολες συνθήκες, των οποίων την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο την κρίνουμε συνήθως άδικα, κάνοντας το σφάλμα αρκετές φορές να βγάζουμε συμπέρασμα εκ του μέρους για το όλον (οι τάδε κάθονται …, οι … λαδώνονται οι … παίρνουν φακελάκι, οι…).
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι όλοι οι κλάδοι των εργαζομένων δεν έχουν ανάγκη από την αγιοποίησή τους αλλά ούτε τους αξίζει η απόρριψη. Όλοι, όπως και κάθε εργαζόμενος, είναι σημαντικοί για το έργο που προσφέρουν. Οι άστοχες αντιδράσεις και κρίσεις μας, ιδιαίτερα όταν παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας στα ΜΜΕ, είναι επικίνδυνες και φανερώνουν το βαθμό ωριμότητας μιας κοινωνίας ο οποίος είναι μάλλον αντιστρόφως ανάλογος των διατυπωμένων υπερβολών.
Εννοείται ότι συγκυριακά ο κλάδος των εργαζομένων στην υγεία σηκώνει ένα τεράστιο βάρος που οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε και να συμπαρασταθούμε στα ουσιώδη αιτήματα προστασίας και υπερωριακής αμοιβής τους.
Οι παραπάνω σκέψεις έγιναν με αφορμή ακριβώς αυτό το μεγάλο αγώνα που δίνουν οι εργαζόμενοι αυτοί ως αναπόσπαστο τμήμα του συνόλου των λειτουργών-εργαζομένων της χώρας. Πιστεύω ότι η παρατεταμένη κρίση των τελευταίων χρόνων, εκτός των άλλων, οδηγεί σε λογικές αν όχι υποτίμησης τουλάχιστον μη αναγνώρισης της προσφοράς διαφόρων ομάδων εργαζομένων, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε μια χαλάρωση ή και διάσπαση των απαραίτητων δεσμών μεταξύ τους. Αυτοί ακριβώς οι δεσμοί είναι απαραίτητοι για το μετά του μετά που ζούμε τώρα.
