Crip Camp: A Disability Revolution (2020, Nicole Newnham και James LeBrecht)
«Άτομα με Αναπηρία σε Δράση (Disabled in Action)»: Ένα ντοκιμαντέρ για το κίνημα που άλλαξε τις Η.Π.Α. και τον κόσμο.
Το 1951 ιδρύθηκε η κατασκήνωση «Jened» για παιδιά και ενήλικες με αναπηρία. 20 χρόνια μετά, το μέρος αυτό θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης και αφετηρία κινήματος για μία ομάδα ατόμων με αναπηρία, τους/τις οποίους/ες ένωσε ένας κοινός στόχος: η διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους σε μία κοινωνία που όχι μόνο τους έχει παραγκωνίσει στο περιθώριο, αλλά αγνοεί και τις ανάγκες τους. Αυτή είναι η ιστορία που αφηγείται το Crip Camp: A Disability Revolution, ένα ντοκιμαντέρ που επικεντρώνεται στην αγώνα των ατόμων αυτών ενάντια στους νόμους και τις κυβερνήσεις των Η.Π.Α. αλλά και στις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν (και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν) καθημερινά.
Βασική φιγούρα του κινήματος είναι η Judith Heumann, η οποία ίδρυσε το κίνημα «Άτομα με Αναπηρία σε Δράση (Disabled in Action)» το 1970 μαζί με φίλους/ες της, λίγο καιρό αφότου γνωρίστηκαν στην κατασκήνωση «Jened». Άλλοι/ες πρωταγωνιστές/τριες του ντοκιμαντέρ, κοντά στη Judith, είναι οι James LeBrecht (επίσης συν-σκηνοθέτης του Crip Camp), ο Lionel Je' Woodyard, η Ann Cupolo Freeman και οι Denise και Neil Jackobson. Η ταινία ξεκινά από την κατασκήνωση, τη γνωριμία τους και την πρωτοφανή ελευθερία που απολάμβαναν εκεί, δίχως να έρχονται σε επαφή με τους καθημερινούς περιορισμούς και τις διακρίσεις που τους περικύκλωναν κάθε στιγμή της ζωής τους. Καθώς άρχισαν να πολιτικοποιούνται, τα αιτήματά τους άρχισαν να παίρνουν μορφή: ανάμεσα σε άλλα, κυρίαρχα ήταν η πρόσβαση σε δημόσιους χώρους και χώρους ψυχαγωγίας (μετρό, θέατρα, κινηματογράφους, βιβλιοθήκες, μουσεία, εστιατόρια κλπ.), η πρόσβαση σε νοσοκομεία και η πρόσβαση σε όλα τα σχολεία της χώρας (και η δυνατότητα να παρακολουθήσουν μαθήματα σε αυτά). Επίσης, σημαντική ήταν και η απαίτηση να οριστούν ως παράνομες οι διακρίσεις σε βάρος ατόμων με αναπηρία.
Ο αγώνας τους δεν ήταν διόλου εύκολος: παρακολουθούμε τις προσπάθειές τους να ακουστούν, από το να κλείσουν τους κεντρικούς δρόμους της Ν. Υόρκης μέχρι να καταλάβουν το ομοσπονδιακό κτίριο του San Francisco για 26 ολόκληρες μέρες. Απέναντί τους δεν βρήκαν μόνο τον Nixon, που ήταν στην κυβέρνηση όταν ξεκίνησε το κίνημα, αλλά και πολλούς ακόμη μετέπειτα προέδρους, οι οποίοι είτε καθυστερούσαν να ασχοληθούν με τα αιτήματά τους, είτε ανέτρεπαν νόμους προηγουμένων κυβερνήσεων υπέρ τους, αναγκάζοντάς τους να ξεκινούν ξανά και ξανά από το μηδέν.
Το ντοκιμαντέρ είναι εμφανώς σχεδιασμένο με αγάπη και ενθουσιασμό. Το μέγεθος της έρευνας που έγινε και ο τρόπος που οργανώθηκε μέσω του μοντάζ είναι στοιχεία άξια επαίνου. Τόσο η βαρύτητα του περιεχομένου όσο και ο ρυθμός της αφήγησης δημιουργούν μία καθηλωτική εμπειρία, η οποία μας συγκινεί και μας διδάσκει συγχρόνως. Η προσήλωση, η μεταξύ τους σύνδεση και το χιούμορ των ανθρώπων αυτών οδηγούν ταχύτατα και στη σύνδεση του κοινού με την ιστορία τους και τα πρόσωπά της. Από τα πρώτα κιόλας λεπτά, η ψυχή του Crip Camp μας καλεί να μείνουμε στις θέσεις μας μέχρι τους τίτλους τέλους και είναι αδύνατο να αρνηθούμε.
Για κάποιους ανθρώπους σήμερα, μπορεί να μοιάζουν αυτονόητα τα ασανσέρ στο μετρό ή τα κεκλιμένα επίπεδα και οι ράμπες σε σχολεία, νοσοκομεία και πεζοδρόμια. Ωστόσο, αποκτήθηκαν μετά από πολυετείς σκληρές μάχες που έδωσαν και νίκησαν άτομα με αναπηρία στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Και ο αγώνας συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, όσο συνεχίζουν να υπάρχουν προβλήματα που αποτρέπουν τα άτομα αυτά από το να απολαμβάνουν την ίδια ζωή και τις ίδιες ελευθερίες όπως όλοι.
