Τον Αύγουστο Κορτώ τον γνώρισα από τα βιβλία του και συστηθήκαμε ιντερνετικά πριν από μερικά χρόνια. Όποτε του έχω στείλει μήνυμα –είτε για να του πω για κάποιο βιβλίο του που διάβασα, είτε για την παράσταση της «Κατερίνας», είτε για κάτι τελείως προσωπικό– μου έχει απαντήσει πάντα και πολύ γρήγορα. Η καλοσύνη, η αμεσότητα και η διαθεσιμότητά του είναι στοιχεία έκδηλα που δύσκολα αγνοεί κανείς. Έτσι και τώρα, η ανταπόκρισή του στη συνέντευξη που μου παραχώρησε ήταν άμεση. Και τον ευχαριστώ θερμά.
Φωτογραφία: Ανδρέας Σιμόπουλος
Το «Μικρό Χρονικό Τρέλας» είναι ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα το οποίο, όπως έχεις πει, έγραψες τρεις φορές μέχρι να πάρει την τελική του μορφή. Η συγγραφή του ήταν, τελικά, μια διαδικασία λύτρωσης; Ήταν μια ανάγκη ετών – να απαλλαγώ απ' τον φόβο ενός νέου επεισοδίου μέσα απ' την τοποθέτηση αυτού που υπέστην σε μια σαφή παρελθοντική αφήγηση. Να έχω μια χειροπιαστή απόδειξη πως όλα αυτά συνέβησαν στον αόριστο, με την ελπίδα να ξορκίσω τον πιθανό μέλλοντα.
Το ίδιο συνέβη και με το βιβλίο-αδερφάκι του, την «Κατερίνα»; Ακριβώς. Χρειαζόμουν έναν χάρτινο τάφο για την περίοδο της αρρώστιας όπως και για το πένθος για τη μάνα μου.
Στο «Μικρό Χρονικό Τρέλας» θίγεις το θέμα της κατάθλιψης και στην 45η ενότητα αναφέρεσαι εκτενώς σε αυτήν και την παρεξηγήσιμη φύση της εξαιτίας της μη ορατής παθολογίας της. Ποια είναι, κατά τη γνώμη σου, η συμβολή της ψυχοθεραπείας όταν η ανάκτηση της ευτυχίας μοιάζει αδύνατη; Κατ' αρχάς η ψυχοθεραπεία σε βοηθά να αντιληφθείς ότι αυτό που ονομάζουμε 'υγιές' δεν είναι μια καταδυναστευτική κατάσταση τελειότητας, αλλά συντίθεται από στιγμές και καθημερινότητες κατά τις οποίες το θυμικό δεν βασανίζεται από δραματικές διακυμάνσεις. Όπως και κάθε έκφανση της ιατρικής – μιας επιστήμης εκ φύσεως μη ακριβούς, με μεγάλα περιθώρια σφάλματος κι ερμηνείας – σε φέρνει αντιμέτωπο με τη βιολογία της αρρώστιας, με το απομυθοποιημένο (και άρα απενοχοποιημένο) πρόσωπό της. Είναι μια διαδικασία τρομερής απελευθέρωσης, απίστευτα πολύτιμη, που μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή.
Έχεις γράψει πολλά βιβλία και πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, αυτοβιογραφικά, ευθυμογραφήματα, μυθιστορήματα. Ποιο είναι το κίνητρο για το καθένα; Πότε έρχεται η ώρα που λες «ναι, πρέπει να το γράψω»; Είναι η στιγμή που κάποια καινούρια ιστορία με πιάνει απ' τα μούτρα, και ξέρω ότι αν δεν ενδώσω στην ανάγκη της γραφής, θα μου τρώει το μυαλό όλη μέρα – θα περνάω ώρες ολόκληρες αφηρημένος, απών, στήνοντας χαρακτήρες και γεγονότα στο κεφάλι μου. Κι εννοείται πως ενδίδω πάραυτα, εξ ου και γράφω σχεδόν ασταμάτητα, κάθε μέρα, έστω κι αν πολλά βιβλία, αφ' ης στιγμής τελειώσουν, καταλήγουν στο ψηφιακό συρτάρι.
Και πόσο χρονικό διάστημα σου παίρνει; Αυτό εξαρτάται απ' το βιβλίο. Τα βιβλία 'εκτάκτου ανάγκης' – όπως η Κατερίνα και το Χρονικό – γράφτηκαν σε διάστημα μιας-δύο εβδομάδων. Τα ευθυμογραφήματα τα γράφω σε εκρήξεις τεσσάρων-πέντε ωρών το καθένα, κι έπειτα τα ψειρίζω για καμιά βδομάδα. Σε γενικές γραμμές (επειδή πλέον τα βιβλία μου σπανίως ξεπερνούν τις 45 με 50 χιλιάδες λέξεις), χρειάζομαι ένα με ενάμισι μήνα για κάθε καινούριο βιβλίο.
Υπάρχει κάποιο κοινό στοιχείο, κάποιο χαρακτηριστικό του εαυτού σου, που διέπει τη γραφή όλων των βιβλίων σου; Νομίζω πως είναι η πλήρης απογύμνωση του αφηγητή/πρωταγωνιστή – ότι επιδιώκω, με το τέλος της ανάγνωσης, να ξέρεις γι' αυτόν τα πάντα, σαν να πέρασε απ' τη ζωή σου ένας άνθρωπος απόλυτα διάφανος.
Εν τέλει, τί είναι αυτό που σε τράβηξε στο γράψιμο; Εξαρχής η ανάγκη να πω την ιστορία που μου 'χε καρφωθεί, το ότι δεν έβρισκα ησυχία ειδάλλως.
Αν δεν ήσουν συγγραφέας και μεταφραστής, τί θα μπορούσες να ήσουν; Ψυχίατρος, ίσως, αν και μου λείπει το ψυχικό σθένος που απαιτεί η συγκεκριμένη δουλειά, και φοβάμαι ότι θα το 'χανα όλο σε μια εναλλαγή επιπόλαιης μεταβίβασης-αντιμεταβίβασης.
Σε ποιους συγγραφείς επιστρέφεις πάντα, και γιατί; Έχω πλήθος αναγνωστικών εμμονών, μα απ' την άλλη κάθε τόσο προκύπτουν νέες. Τους τελευταίους μήνες έχω ερωτευτεί συγγραφείς που δεν είχα αγγίξει στο παρελθόν – τον Μπολάνιο, την Τζένιφερ Ίγκαν. Τώρα, λόγου χάρη, καταβροχθίζω τη Γιαναγκιχάρα. Ξέρω ωστόσο πως όποτε και να βγάλουν καινούριο βιβλίο η Άτγουντ, ο Φράνζεν, ο Ντέιβιντ Μίτσελ, θα το διαβάσω επί τόπου.
Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που διάβασες και δεν μπορούσες ν' αφήσεις απ' τα χέρια σου; Το 'Τέλος του Κόκκινου Ανθρώπου' της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς. Μιλάμε για τεράστια συγγραφέα, για ένα έργο-ευεργεσία στην ανθρωπότητα.
Και ποιο βιβλίο διαβάζεις αυτήν την περίοδο; A Little Life, και είναι τρομερά διαβαστερό το άτιμο.
Διαβάστε επίσης >>> http://www.exostispress.gr/Article/to-mikro-xroniko-trelas-tou-aigoustou-korto
