HomeNewsroom19ο Φεστιβάλ Αθηνών - Νύχτες Πρεμιέρας: Μέρος...

19ο Φεστιβάλ Αθηνών – Νύχτες Πρεμιέρας: Μέρος Α΄ (18-24/9)


Επιμέλεια: Τάσος Μελεμενίδης, Ιωάννης Moody Λαζάρου, Γιάννης Βασιλείου

Οι 19ες Νύχτες Πρεμιέρας
έκοψαν το νήμα με τη νέα ταινία του Νόα
Μπάουμπαχ (τον οποίο γνωρίσαμε με τους
«Δεσμούς Διαζυγίου» του 2005),
«FrancesHa».
Πιστά Νεοϋορκέζικη στην ατμόσφαιρά
της, με αέρα ανεξάρτητων αμερικάνικων
90's, καλογραμμένη πρόζα, αφοσιωμένη στους
ανθρώπους της και όντας ισορροπημένα
αστεία και πικρή αποτέλεσε εξαιρετική
επιλογή για την έναρξη (περισσότερα στο
πρώτο τεύχος του «Εξώστη» για αυτή την
σεζόν).

Ακόμη μία ταινία με
γυναίκα κεντρική ηρωίδα (στοιχείο που
σπανίως συναντάμε) είναι η «Gloria»
που βραβεύτηκε στο Βερολίνο για την
ερμηνεία της Παουλίνα Γκαρσία. Η ζωή
στα 58 μοιάζει θλιβερή, χωρίς συντροφιά
και η χωρισμένη ηρωίδα του τίτλου
συνειδητοποιεί πως ήρθε η ώρα για μια
δεύτερη ευκαιρία. Το πρόβλημα όμως είναι
πως αυτή την ευκαιρία δεν την περιμένει
πια, αλλά την επιδιώκει σχεδόν με το
ζόρι ακόμη και αν βλέπει πως δεν μπορεί
να πραγματοποιηθεί. Το φιλμ από τη Χιλή
δεν είναι πάντα τόσο γοητευτικό όσο η
πρωταγωνίστρια του που καταφέρνει με
την ερμηνεία της να ισορροπεί κάπως τις
μεταστροφές στη διάθεσης της Γκλόρια,
μένει όμως μαζί της μέχρι το τέλος, μετά
από κακές και καλές στιγμές γιορτάζοντας
σε ένα όμορφο και πολύ αισιόδοξο φινάλε
την ίδια της την ύπαρξη. 


Στο γαλλικό Οι
ήρωές μας ξεψυχούν απόψε
που
διαγωνίζεται για τη Χρυσή Αθηνά, δύο
πυγμάχοι αποτελούν ο ένας το άλτερ έγκο
του άλλου σε μια διαρκή μάχη για προσωπική
ταυτότητα. Διαποτισμένο από Μελβιλικό
πνεύμα και αχαλίνωτο νουαρισμό, με ρετρό
στυλιζάρισμα και αδιαπραγμάτευτη
νομοτέλεια, το εν λόγω φιλμ συνιστά μία
από τις δυνατότερες στιγμές του Φεστιβάλ.

Μια σοκαριστικής
δυναμικής επιλογή στο Διαγωνιστικό
Τμήμα είναι τα «Μαθήματα Αρμονίας»
από το Καζακστάν με τα πολλά διεθνή
βραβεία στις αποσκευές της. Ο, χειρουργικής
ακρίβειας και παθιασμένα συμβολιστής,
σκηνοθέτης Εμίρ Μπαϊγκαζίν χρησιμοποιεί
ως εργαλείο το οργανωμένο bullying
για να περιγράψει τη σκληρή ενηλικίωση
ενός περιθωριοποιημένου μαθητή που
έρχεται σαν εκδίκηση, ταυτιζόμενη εδώ,
με το ένστικτο της επιβίωσης. Στο
ενδιάμεσο θα αντικρίσουμε την ανοχή
της τοπικής κοινωνίας στη σχολική βία
και ένα αποτρόπαιο αστυνομικό σύστημα.

Η, πέραν πάσης αμφιβολίας,
άρτια καλλιτεχνικά «Αγάπη Αιώνια»
από την Ιρλανδία θέλγει με το ιδιαίτερο
θέμα της (την θανατολαγνεία που επιδεικνύει
ένας νέος), αλλά κουράζει με την υπερβολική
μουντάδα και τη μονότονη εξέλιξή της
και αφήνει μέτριες εντυπώσεις παρά το,
γεμάτο γλυκιά μελαγχολία, φινάλε της.

Με το All is Lost o
Τζέι Σι Τσάντορ ζητά πολλά από τον θεατή
του. Του ζητά να συμβιβαστεί με την ιδέα
ενός φιλμ όπου ο λόγος απουσιάζει. Τον
προτρέπει να χωνέψει πως για το υπόλοιπο
δίωρο θα παρακολουθεί επί της οθόνης
έναν μόνο χαρακτήρα.

Αν, ως θεατής, ανταποκριθείς
στο κάλεσμα του, ο Τσάντορ θα σε ανταμείψει
με μια σκληρή περιπέτεια επιβίωσης,
τόσο ρεαλιστική ώστε κάθε κύμα που σκάει
πάνω στο καρυδότσουφλο που χωρίζει τον
Ρέντφορντ από την άβυσσο του ωκεανού,
το νιώθεις σαν καμουτσικιά στο πετσί
σου. Ακολουθεί η συνειδητοποίηση, που
συνοδεύεται από την ανάγκη της άφεσης
όλων των κριμάτων του.

Στο πλαίσιο των
αφιερωμάτων των Νυχτών Πρεμιέρας (Άλεξ
Φαν Φάρμερνταμ, Ζορζ Φρανζού και Άρι
Φόλμαν), είδαμε την τελευταία ταινία
του Ισραηλινού σκηνοθέτη, «The Congress»,
που στο παρελθόν μας είχε συγκινήσει
στο διεθνώς επιτυχημένο «Βαλς με
τον Μπασίρ»
. Το τέλος του κινηματογράφου
όπως τον ξέραμε γίνεται και η αρχή του
τέλους του κόσμου όπως τον ξέραμε, καθώς
η κοινωνία παραδίδεται σταδιακά στα
“θαύματα” της επιστήμης και της
τεχνολογίας. Ο Άρι Φόλμαν κοιτά προς το
μέλλον με χιούμορ και απαισιοδοξία,
αλλά προσπαθεί να επισημάνει τις
ανθρώπινες αξίες που ευελπιστεί να μην
χαθούν ποτέ. Το δυστοπικό σύμπαν της
ταινίας απορρέει από τη λογική της
αντίληψης της πραγματικότητας η οποία
με τα χρόνια αλλάζει τόσο ώστε ο καθένας
να ζει μια ζωή όπως ακριβώς την ονειρεύεται,
χωρίς να συμβαίνει κάτι τέτοιο στην
πραγματικότητα. Και πριν φτάσουμε εκεί,
όλα ξεκινούν από την απόφαση μιας
ηθοποιού να πουλήσει την εικόνα της σε
ένα στούντιο, ώστε να γίνει το αγέραστο
ψηφιακό μοντέλο της επόμενης γενιάς. Ο
Φόλμαν αποκαλύπτει το άσχημο μέλλον με
τον τρόπο που αποκάλυψε το άσχημο πρόσωπο
του πολέμου στο προηγούμενό του φιλμ
και γυρίζει το κομμάτι του animation με
εικόνες ψυχεδέλειας, η ομορφιά των
οποίων εξυψώνει την ταινία – και
εικαστικά αλλά και ιδεολογικά με την
αποκαθήλωσή τους στο φινάλε.

Στιςμουσικές ταινίες του Φεστιβάλ, τώρα,
παρακολουθήσαμετις«Mistaken for Strangers», «Twenty
Feet from Stardom»
και“The Stone Roses: Made of Stone».Στην πρώτη, ο Τομ Μπέρνιγκερ, αδερφός
του τραγουδιστή των The National, “κερδίζει”
μια θέση στο crew για την παγκόσμια
περιοδεία του γκρουπ και παράλληλα με
τις εργασίες που πρέπει να κάνει (και
συχνά δεν τις κάνει σωστά) κινηματογραφεί
δρώμενα της περιοδείας για να φτιάξει
ένα ντοκιμαντέρ. Το αποτέλεσμα είναι η
αντιπαράθεση της ανασφάλειας του, καθώς
ως αδερφός ενός ροκ σταρ νοιώθει σαν
στοιχειό πάνω του την εικόνα του
αποτυχημένου. Το βασικό πρόβλημα του
φιλμ είναι πάντως πως ο Τομ υπερβαίνει
κάπως τα όρια με το προσωπικό του δράμα,
αν και η υπερβολή αυτή είναι μέρος της
ανασφάλειας που έχει, και φλερτάρει με
το να προκαλέσει περισσότερο απέχθεια
παρά λύπηση.

Η δεύτερη ταινία αποτελεί
πικρή και στενόχωρη καταγραφή της
πορείας μερικών από τις διασημότερες
backup singers, αυτές δηλαδή που έκαναν τις
δεύτερες φωνές σε άλμπουμ και συναυλίες
γνωστών καλλιτεχνών από τα 60s και έπειτα.
Πικρή γιατί πίσω από τις επιτυχίες,
βγαίνει το βλέμμα της ήττας για τις
περισσότερες από αυτές, όταν φανερώνουν
τα όνειρα και τις φιλοδοξίες που είχαν,
το κυνήγι της solo καριέρας που είτε έγινε
για λίγο, είτε δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα.
Πλήθος γνωστών μουσικών λένε τα καλύτερα
γι’αυτές, αντισταθμίζοντας κάπως την
θλίψη του να είσαι πάντα στο παρασκήνιο.

Τέλος, στην τρίτη από
τις παραπάνω, ντοκιμαντέρ του αγαπημένου
Βρετανού σκηνοθέτη Σέιν Μέντοουζ, έχουμε
την αντιπαραβολή της επανασύνδεσης των
θρυλικών Stone Roses (πρόβες,
παρασκήνια, πρόσφατες συναυλίες) με
πλάνα αρχείου από την ίδρυσή τους στα
μέσα του ’80, πληροφοριακά στοιχεία που
στο σύνολό τους επιβεβαιώνουν πως όταν
σου τρέχει το ταλέντο απ’ τα μπατζάκια
-και έχεις και λίγο κωλοπαιδισμό μέσα
σου- οι εγωισμοί και η έπαρση είναι πολύ
κοντά. Από τα μεγάλα προσόντα του φιλμ,
η συναυλιακή ζωντάνια που περνά ανέπαφη
στο θεατή και το χιούμορ που προκύπτει
από τους αφοσιωμένους φίλους του γκρουπ.

Από τις ελληνικές
ταινίες παρακολουθήσαμε το September
της Πέννυς Παναγιωτοπούλου που είχε
αφήσει εξαιρετικές εντυπώσεις με το
προ ενδεκαετίας φιλμ της, «Δύσκολοι
Αποχαιρετισμοί: Ο Μπαμπάς μου»
. Στη
νέα της ταινία, μια τρυφερή όσο και
ελλειπτική σπουδή πάνω στη νοηματοδότηση
της καθημερινότητας, ξεπροβάλλει η
ανάγκη του ατόμου για αποδοχή και αγάπη
από τους άλλους, όταν μια νεαρή κοπέλα
(ιδανική επιλογή η σφύζουσα υποκριτικών
ικανοτήτων Κόρα Καρβούνη) γίνεται
stalker μιας οικογένειας για
να νιώσει μέλος της και να γεμίσει το
συναισθηματικό κενό της.

Related stories

Κλείνει ένα από τα πιο αγαπημένα μεζεδοπωλεία του κέντρου

Λατρεύτηκε από τις παρέες νέων κι όχι μόνο! Τα...

Οι ταινίες της εβδομάδας 28.03-03.04.2024

Γράφει ο Λάζαρος Γεροφώτης Μεγάλη αύξηση στα εισιτήρια την εβδομάδα...

Στην οδό Αρμενοπούλου, ο Gaetano μας ταξιδεύει στην σιτσιλιάνικη επαρχία

Κείμενο: Δέσποινα Λαμπρίδου / Φωτογραφίες: Μαρία Ευσταθιάδου Αρμενοπούλου 27,στην καρδιά...

Ο Εξώστης ρωτά, οι συγγραφείς απαντούν | Λάζαρος Αλεξάκης

    επιμέλεια στήλης: Φανή Χατζή Κάθε εβδομάδα ένας/μία συγγραφέας απαντά σε...

Μητροπολιτικό πάρκο Παύλου Μελά: Μία ανάπλαση που… άργησε πολύ

Ήταν Νοέμβριος του 2021, στη δεύτερη δύσκολη χρονιά της...