της Δέσποινας Πολυχρονίδου / Φωτογραφίες: Νekti
Η Ελένη Κουτσογεωργίου, γεωπόνος, με μεταπτυχιακό στη Βιολογία Συστημάτων και διδακτορικό στην Εντομολογία ξέρει πως καμιά φορά τα φαινόμενα απατούν- και πως πολλές φορές το κακό μάρκετινγκ χαλάει τις εντυπώσεις μας για τα πράγματα – όπως το γεγονός πως σιχαινόμαστε τα έντομα, αλλά κανείς δεν ξέρει πραγματικά γιατί. Με πολύ χιούμορ αλλά και με πολλές γνώσεις, η Ελένη μας παίρνει μαζί της στο μικρόκοσμό της, τόσο μικρόκοσμο που χρειαστήκαμε και ένα μικροσκόπιο…
Eλένη συστήσου! Με τι ασχολείσαι;
Είμαι η Ελένη Κουτσογεωργίου και είμαι Γεωπόνος! Έχω κάνει μεταπτυχιακό στη Βιολογία Συστημάτων και αυτήν την περίοδο κάνω το διδακτορικό μου στην Εντομολογία. Το διδακτορικό μου εξειδικεύεται στην Χημική Οικολογία, που είναι ένας κλάδος που μελετάει την επικοινωνία των εντόμων μεταξύ τους και με το περιβάλλον τους (εξερευνώ πώς μυρίζουν τα έντομα!). Εκτός από αυτό όμως, μπορείτε να με βρείτε και στο κολλέγιο της Αμερικάνικης Γεωργικής Σχολής να μοιράζομαι τις γνώσεις μου νέους φοιτητές και φοιτήτριες.
Τι ακριβώς μελετάτε στην εντομολογία;
Η Εντομολογία είναι μία υπέροχη επιστήμη, με ποικίλα μονοπάτια. Κυρίως προσπαθούμε να απαντήσουμε σε διάφορα ερωτήματα σχετικά με τη βιολογία, τη φυσιολογία και τη συμπεριφορά των εντόμων. Κοινώς, γιατί είναι και φέρονται έτσι! Αυτό θα μας βοηθήσει στο να φέρουμε και τον πληθυσμό τους σε τέτοια επίπεδα έτσι ώστε να μην είναι επιβλαβή για τον πρωτογενή τομέα, δηλαδή τις καλλιέργειες που αξιοποιούμε για να πάρουμε την τροφή μας!
Περιέγραψέ μας μια μέρα σου!
Η μέρα μου πάντα ξεκινάει με ένα υγρό μουσούδι να με σκουντάει διακριτικά. Είναι ο σκύλος μου ο Καρλομάγνος που θέλει τη βόλτα του! Μετά από μία αγουροξυπνημένη αλλά και αναζωογονητική βόλτα στον καθαρό αέρα της Καλαμαριάς, ετοιμάζομαι γρήγορα αλλά χωρίς άγχος, και ξεκινάω για το εργαστήριο.
Εκεί αφού προετοιμαστεί ο απαραίτητος πρώτος καφές της ημέρας, θα ξεκινήσω με κάποιες καθημερινές και αναγκαίες εργασίες για τη «φροντίδα» των εντόμων που εκτρέφουμε στο εργαστήριο και θα συμβουλευτώ το τεφτέρι μου για τα πειράματα που πρέπει να γίνουν την εκάστοτε μέρα. Δεύτερος καφές απαραίτητος πριν ξεκινήσουν τα πειράματα! Η επόμενη φορά που θα κοιτάξω το ρολόι μου θα γράφει κάτι μεταξύ 5 και 7 το απόγευμα… Αυτό είναι το σήμα μου για να αποχωριστώ τους εξάποδους φίλους μου και να γυρίσω στον τερτάποδο Καρλομάγνο μου για να τον βγάλω την απογευματινή του βόλτα. Κάπου εκεί, αρχίζει και το «σβήσιμο» της ημέρας, φαγητάκι, ίσως κάποιο ποτάκι, ύπνος και μετά πάλι από την αρχή!
Mε αφορμή το Pint of Science Greece, και την ομιλία σου για τα βρώσιμα έντομα, μπορείς να μας πεις γιατί είναι καλή ιδέα να φάμε σκαθάρια;
Είναι πολύ καλή ιδέα να φάμε σκαθάρια, γιατί είναι πεντανόστιμα! Ανεξάρτητα όμως από αυτό, τα βρώσιμα έντομα μπορούν να είναι μια πάρα πολύ αποτελεσματική λύση στη διατροφική κρίση, αφού αποτελούν εξαιρετική εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης για τα κτηνοτροφικά ζώα και τους ανθρώπους. Έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα πρωτεΐνης πολύ καλής ποιότητας από τα κοτόπουλα, τους χοίρους και τα βοοειδή, είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και μικροθρεπτικά στοιχεία όπως σίδηρος, μαγνήσιο, ασβέστιο και ψευδάργυρος.
Το σημαντικότερο όμως είναι το πόσο λίγη τροφή χρειάζονται για να παράξουν μεγαλύτερες ποσότητες πρωτεΐνης ανά κιλό βάρους, σε σχέση με τα υπόλοιπα κτηνοτροφικά ζώα. Το ακόμα σημαντικότερο; Ότι αυτή η τροφή μπορεί να είναι παραπροϊόντα και υποπροϊόντα της Ελληνικής γεωργίας, πράγματα δηλαδή που σε άλλη περίπτωση θα πετιόντουσαν, τώρα μπορούν να αξιοποιηθούν για να παραχθεί ένα νέο τρόφιμο σε μια κυκλική οικονομία.
Η παραγωγή εντόμων είναι πολύ βιώσιμη, καθώς απαιτείται λιγότερη ενέργεια, λιγότερο νερό, μικρότερες εκτάσεις γης αλλά και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι δραματικά χαμηλότερες. Μη σιχαίνεστε, τα έντομα «λανσάρονται» κυρίως ως άλευρο, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ψωμιού, μπισκότων, μακαρονιών, κ.α. Μια δοκιμή θα σας πείσει! Καλή μας όρεξη!
Πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με αυτό τον κλάδο;
Από μικρή με εξίταραν πολύ οι μικρόκοσμοι, έφτιαχνα και δικούς μου τακτικά και χανόμουν μέσα σε αυτούς. Όταν πέρασα στη σχολή και κάναμε το πρώτο μάθημα Εντομολογίας, «κλίκαρε» κάτι και ήμουν πολύ σίγουρη ότι αυτόν τον μικρόκοσμο θα ήθελα να τον μελετήσω για αρκετό καιρό! Επίσης, θα ήθελα να μεγαλώσω και να είμαι «αυτή η παράξενη κυρία με τα ζωύφια».
Mίλησέ μας για τη ζωή στην πόλη. Τι παράπονα έχεις από τη Θεσσαλονίκη και τι σου αρέσει εδώ;
Έχω γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη, έχω σπουδάσει στη Θεσσαλονίκη, έχω φύγει και έχω γυρίσει στη Θεσσαλονίκη, την αγαπώ και τη μισώ ταυτόχρονα, έχουμε μία σχέση πάθους που κρατάει περίπου 30 χρόνια… Τώρα είμαι σε μια περίοδο της ζωής μου που τη γνωρίζω από την αρχή και τη βλέπω με νέα μάτια και μπορώ να πω ότι αρχίζω και την αγαπώ ξανά. Μου αρέσει η αδιάκοπη ζωντάνια της, οι πολύχρωμες επιλογές της, το λαχταριστό φαγητό της (αχ, το φαγητό!)…
Δυσκολεύομαι όμως με τις μετακινήσεις, αναγκάζομαι παντού να πηγαίνω με τη Σούζι, το αμάξι μου, διότι δεν υπάρχει σωστή και λειτουργική συγκοινωνία. Έτσι λοιπόν βρισκόμαστε όλοι οι Θεσσαλονικείς ταυτόχρονα στην ίδια λεωφόρο, με μία φλίδα πιθανότητας για πάρκινγκ…
* Ευχαριστούμε το Perrotis College της Aμερικανικής Γεωργικής Σχολής που μας έδωσαν άδεια να χρησιμοποιήσουμε τους χώρους
