Από: Renegades of Youth • Προτάσεις Ταινιών
Κάτω από το λήμμα «ταινίες στο διάστημα» είναι σχεδόν αδύνατο να μην προκύψουν από οποιαδήποτε διαδικτυακή μηχανή αναζήτησης ή κάθε είδους κινηματογραφική λίστα οι τίτλοι δυο εκ των σπουδαιότερων κινηματογραφικών franchises και κατά κανόνα οι πρώτες ταινίες των franchises είναι και εκείνες που πλάθουν φίλους και εχθρούς. Σε αυτό το κείμενο με αφορμή τη σημερινή επέτειο κυκλοφορίας των Alien και Star Wars: A New Hope στις ΗΠΑ την ίδια ημέρα αλλά με δύο έτη διαφορά, θα επιχειρήσουμε να αποτίσουμε τον απαραίτητο φόρο τιμής σε δυο σπουδαία κινηματογραφικά κεφάλαια όπως και το να τα συγκρίνουμε θεματολογικά, αισθητικά και πολιτιστικά.
Στις 25 Μαΐου του 1977 ο Τζορτζ Λούκας ταράζει το κινηματογραφικό σύμπαν με το New Hope, αλλάζοντας για πάντα τον φιλμικό ορίζοντα με μια μεγαλεπίβολη space όπερα θέτοντας τις βάσεις για μια άχρονη ηρωική περιπέτεια. Ειδικά εφέ πρωτοποριακά και καινοτόμα όχι μόνο για τα 70s αλλά και επόμενες δεκαετίες συνέδεσαν ένα επικό παζλ φαντασίας που μας σύστησε σε εμβληματικούς χαρακτήρες όπως ο Νταρθ Βειντερ, η Πριγκίπισσα Λέια και φυσικά ο κεντρικός ήρωας Λουκ Σκάιγουοκερ. Για να είμαστε ακριβείς, οι ήρωες αυτοί όχι απλά μας συστήθηκαν αλλά ενσωματώθηκαν στη συλλογική συνείδηση κάθε γενιάς που ακολούθησε τις επόμενες δεκαετίες. Και πως να μην φτάναμε σε αυτό το αποτέλεσμα όταν στη συνταγή εμπεριέχονται, ως θεμελιώδη υλικά, σαρωτικές διαστημικές αερομαχίες και 1v1 μονομαχίες με φωτόσπαθα, μια αξέχαστη μουσική σύνθεση από τον John Williams και φυσικά ο μυστικισμός της Δύναμης που κατέκτησαν τις καρδιές εκατομμυρίων θεατών δημιουργώντας ένα πολιτιστικό φαινόμενο.
Δυο χρόνια αργότερα ο Ρίντλεϊ Σκοτ έδωσε ζωή στη μεγάλη οθόνη σε ένα προσωπικό του όραμα. Το Alien μας έφερε πρόσωπο με πρόσωπο με μια τρομακτική εξωγήινη απειλή. Κλειστοφοβική ατμόσφαιρα και αγωνία που στοιχειώνει κατέκτησαν τις καρδιές των θεατών καθιστώντας το ως πρότυπο στο είδος του sci-fi τρόμου αναδεικνύοντας από τα σπλάχνα του μια εκ των εμβληματικότερων ηρωίδων της μεγάλης οθόνης, την ατρόμητη Έλεν Ρίπλεϊ που υποδύθηκε η Σιγκούρνι Γουιβερ στον αναγνωριστικότερο ρόλο της καριέρας της. Υπεύθυνος για αυτό το ζοφερό πλάσμα που πολιορκεί και επιτίθεται στο διαστημόπλοιο Νοστρόμο θεωρείται ο H. R. Giger που με το σουρεαλιστικό σχεδιασμό του εξωγήινου δημιούργησε μια απόκοσμη ατμόσφαιρα μαγνητίζοντας μέχρι σήμερα παλιούς και νέους φανς.
Ενώ το “Alien” και το “Star Wars: A New Hope” γεννήθηκαν από διαφορετικά δημιουργικά οράματα, μοιράζονται μια βαθιά επίδραση στην ποπ κουλτούρα. Και οι δύο ταινίες έφεραν την επανάσταση στα αντίστοιχα είδη, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή στην αφήγηση ιστοριών επιστημονικής φαντασίας. Αφενός το «Alien» ξεπέρασε τα όρια του τρόμου και της επιστημονικής φαντασίας, ανοίγοντας το δρόμο για ένα κύμα συναρπαστικών διαστημικών περιπετειών, αφετέρου από την άλλη πλευρά, ο «Πόλεμος των Άστρων» αιχμαλώτισε τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων, ξεπερνώντας το είδος της επιστημονικής φαντασίας και αποτελώντας ένα παγκόσμιο φαινόμενο που συνεχίζει να εμπνέει γενιές και γενιές.
Επιπλέον, παρά τους διαφορετικούς τους αφηγηματικούς τόνους, το “Alien” και το “Star Wars: A New Hope” προσεγγίζουν παρόμοια θεματικά στοιχεία. Και τα δύο εξερευνούν την ιδέα του αγνώστου, την ανθεκτικότητα του ανθρώπινου (και του εξωγήινου) πνεύματος και τον κλασικό θρίαμβο του καλού επί του κακού. Ενώ το «Alien» καταπιάνεται με τη φρίκη του αγνώστου και το αρχέγονο ένστικτο της επιβίωσης, ο «Πόλεμος των Άστρων» ασχολείται με το ταξίδι του ήρωα και τη συμπαντική μάχη μεταξύ φωτός και σκότους. Από τον κομψό και φουτουριστικό σχεδιασμό του Νοστρόμο μέχρι τα ονειρικά τοπία του Τατουίν, αυτές οι ταινίες μας γοητεύουν οπτικά, παρουσιάζοντας εκπληκτικούς κόσμους και πλάσματα που ιντριγκάρουν τη φαντασία μας.
Αποτελούν ταυτόχρονα όπως προείπαμε δυο ταινίες που η φωτιά τους συνέχισε να καίει δυνατά και πέραν της αρχικής κυκλοφορίας και του χαμού που προκάλεσαν. Το «Alien» εξελίχθηκε και δημιούργησε ένα κατά γενική ομολογία επιτυχημένο franchise γύρω από την ηρωίδα Ελεν Ρίπλεϊ συνεχίζοντας την ιστορία της παρά το γεγονός ότι οι επόμενες ταινίες διαφέρουν σχετικά θεματολογικά από την αρχική. Αυτό που μένει σταθερό είναι ο τρόπος με τον οποίο επαναπροσδιόρισε την απεικόνιση των γυναικών σε πρωταγωνιστικούς ρόλους (ειδικά ταινιών δράσης), ανοίγοντας διάπλατα δρόμους για ισχυρούς γυναικείους χαρακτηρες σε μελλοντικές δημιουργίες. Στον αντίποδα το Star Wars έγινε ένα πολιτιστικό ορόσημο, όχι πάντα με θετικό τρόπο και δυστυχώς χτίζοντας ένα αρκετά τοξικό fanbase αλλά αυτό είναι συζήτηση για άλλο κείμενο. Τρεις τριλογίες, σίκουελς, πρίκουελς, σπιν-οφς, τηλεοπτικές σειρές ζωντανής δράσης αλλά και animated έχουν δημιουργήσει ένα χαοτικά εκτενές σύμπαν που αιχμαλωτίζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Η επιρροή του εκτείνεται πέρα από τον κινηματογράφο, διαπερνώντας τη λογοτεχνία, το merchandising (αυτό το κείμενο κυριολεκτικά γράφεται καθώς πίνω καφέ στην Star Wars κούπα μου) και διαμορφώνοντας ακόμη και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και συζητάμε για την αφήγηση ιστοριών. Ο αντίκτυπος του «Πολέμου των Άστρων» είναι αισθητός σε παρά πολλά θεάματα που ακολούθησαν, με το επικό του εύρος και τα οικουμενικά του θέματα να εμπνέουν γενιές δημιουργών που ήθελαν να συμβάλλουν στην αφήγηση κάποιων εκ των θεμάτων του.
Για τους οπαδούς τόσο του «Alien» όσο και του «Star Wars: A New Hope», ο παράγοντας νοσταλγία είναι αναμφισβήτητος. Και μόνο η αναφορά στη σκηνή που το τέρας τρυπά εκ των έσω το θώρακα του John Hurt (αν αναρωτιέσαι ποιος είναι ο John Hurt θυμίσου στα Χαρι Πότερ τον Κύριο Ολιβάντερ, κατασκευαστή ραβδιών για τους μάγους) στο «Alien» ή στην εμβληματική εναρκτήρια σκηνή του «New Hope» προκαλεί μια αίσθηση ενθουσιασμού και σεβασμού. Οι ταινίες αυτές μας μεταφέρουν πίσω σε μια εποχή που η μαγεία του κινηματογράφου ήταν καινούργια, και μας περιβάλλουν με ιστορίες περιπέτειας, κινδύνου και των απεριόριστων δυνατοτήτων του διαστήματος. Η κληρονομιά αυτών των ταινιών ζει μέσα από τις επαναπροβολές, μέσα από αφοσιωμένες κοινότητες θαυμαστών, εκδηλώσεις cosplay και αμέτρητες συζητήσεις σχετικά με τον αντίκτυπό τους στο είδος.
Αναπολώντας και τα δυο franchises, μένεις απλά προσοχή μπροστά στην ευφυΐα των δημιουργών τους. Αυτές οι δυο εμβληματικές διαστημικές ταινίες κυκλοφόρησαν την ιδια ημέρα, 25η Μαΐου, με δύο μόλις έτη διαφορά, αφήνοντας ανεξίτηλα το σημάδι τους στην λαϊκή κουλτούρα και στο sci-fi. Πυροδοτούν ασταμάτητα τη φαντασία ακόμα και όταν οι ίδιες οι ταινίες δεν έχουν ιδιαίτερα μεγάλη απήχηση υπενθυμίζοντας πως οι χαρακτήρες και οι κόσμοι που έχτισαν έχουν μείνει αξέχαστοι. Οπότε αν απόψε δεν είχες κανονίσει κάτι καλύτερο, ή και να είχες ακύρωσε το, και κάνε μια νοσταλγική βράδια φόρου τιμής σε αυτά τα κινηματογραφικά διαμάντια. Not sponsored αλλά το Disney+ έχει φροντίσει για την υψηλότερη δυνατή ποιότητα ώστε να το πραγματοποιήσεις.
Είθε λοιπόν η Δύναμη να είναι μαζί σου γιατί στο διάστημα κανείς δε μπορεί να σε ακούσει να ουρλιάζεις.
