γράφει ο Λάζαρος Γεροφώτης
Η πρώτη μέρα του Φεστιβάλ φυσικά έχει την τελετή έναρξης και την προβολή της ταινίας του γαλλο – βιετναμέζου σκηνοθέτη Tran Anh Hung με τίτλο: “Στη φωτιά” (THE POT-AU-FEU), όπου κέρδισε το βραβείο Σκηνοθεσίας στις Κάννες. Πέραν όμως του γεγονότος της ημέρας, σας δίνουμε 5 ακόμα προτάσεις, για να ξεκινήσετε το 10ήμερο του Φεστιβάλ. Φυσικά, πέραν των προτάσεων μας, υπάρχουν πολλές επιλογές κάθε μέρα για όλα τα γούστα του σινεφίλ κοινού της Θεσσαλονίκης.
Η αθόρυβη μετανάστευση (The Quiet Migration)
Στις 17:00 στην αίθουσα “Φρίντα Λιάππα”, θα προβληθεί η ταινία της Malene Choi, με τίτλο: “Η αθόρυβη μετανάστευση” (The Quiet Migration) από τη Δανία, η οποία απέσπασε το Βραβείο FIPRESCI (Πανόραμα) στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2023. Και για όσους δεν προλαβαίνουν να την δουν αύριο, ξανά προβάλλεται την Τρίτη 7/11 στις 22:00 στο “Μακεδονικόν”.
Υπόθεση: Γεννημένος στην Κορέα, ο 20χρονος σήμερα Καρλ υιοθετήθηκε σε νηπιακή ηλικία από μια άτεκνη οικογένεια Δανών αγροτών. Παρότι μεγαλωμένος σε δανέζικο περιβάλλον, ο νεαρός ζει και αντιμετωπίζεται σαν ξένος από τη συντηρητική και ρατσιστική δανέζικη επαρχία. Κι όταν ο πατέρας του βγει πια στη σύνταξη, ο Καρλ καλείται να αποφασίσει ποιος τελικά είναι. Τιμημένη με το Βραβείο της FIPRESCI στη φετινή Μπερλινάλε, η δεύτερη ταινία της κορεατικής καταγωγής Δανέζας σκηνοθέτριας Μαλένε Τσόι αντλεί από τα επώδυνα βιώματα της δημιουργού, προκειμένου να αφηγηθεί μια οικουμενική ιστορία ξενότητας, αλλά και να μιλήσει –συχνά με πικρό χιούμορ– για τη βαθιά ανάγκη του ανήκειν. Η χαμηλότονη αυτή ταινία, με τις μπρεσονικές αποχρώσεις και την τρυφερή αξιοπρέπεια που αποπνέει, ψιθυρίζει κάτι για τη συλλογική μας ανάγκη για ταυτότητα και για αποδοχή.
Εύρηκα (Eureka)
Σε ειδική προβολή (Special Screenings) και σε πρώτη προβολή στην Ελλάδα, η νέα δημιουργία του Αργεντίνου σκηνοθέτη Lisandro Alonso, με πρωταγωνιστή τον Viggo Mortensen, όπου έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ των Καννών και απέσπασε τα βραβεία: Καλύτερης Ταινίας, Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής, Εύφημος Μνεία Καλύτερης Ταινίας (Διεθνής Επιτροπή Κριτικών) στο Lima IFF 2023. Η ταινία προβάλλεται στις 19:00 στην αίθουσα “Τζον Κασσαβέτης” και ξανά προβάλλεται στις 12/11 στις 14:00 στην αίθουσα “Παύλος Ζάννας”.
Υπόθεση: Στην καινούργια του ταινία ο ιδιοφυώς ακατάτακτος Αργεντίνος σκηνοθέτης συνυφαίνει τρεις διαφορετικές αφηγήσεις, υπονομεύοντας τις προσδοκίες μας, μαγνητίζοντας το ενδιαφέρον μας και κρατώντας μας καθηλωμένους σε κάθε σημείο καμπής. Στην πρώτη ιστορία ο Βίγκο Μόρτενσεν και η Κιάρα Μαστρογιάνι πρωταγωνιστούν σε ένα ασπρόμαυρο γουέστερν, στη δεύτερη ακολουθούμε μια αυτόχθονα αστυνομικό στις βραδινές περιπολίες της ενώ στην τρίτη ακολουθούμε τις ζωές (υλικές και μη) μιας ομάδας χρυσοθήρων στα τροπικά δάση της Βραζιλίας το 1970. Το φάντασμα της αποικιοκρατικής βίας πλανάται πάνω από μια αριστοτεχνική σύνθεση που φέρνει κοντά φαινομενικά ασύνδετα σύμπαντα, ενώ σε αφήνει να περιηγηθείς ελεύθερα στη βιωμένη εμπειρία της Ιστορίας.
Λευκός πλαστικός ουρανός (White Plastic Sky)
Για τους λάτρεις των animation και των Sci-Fi ταινιών, προβάλλεται η ταινία από την Ουγγαρία του πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθετικού διδύμου: Tibor Bánóczki, Sarolta Szabó, με τίτλο “Λευκός πλαστικός ουρανός”, όπου έκανε πρεμιέρα στο Διαγωνιστικό τμήμα “Encounters” του Φεστιβάλ Βερολίνου (Berlinale 2023). Στις 16:00 στην αίθουσα “Τώνια Μαρκετάκη” και ξανά προβάλλεται στις 10/11 στις 14:00 στο “Μακεδονικόν”.
Υπόθεση: Σε ένα κοντινό μέλλον όπου τα ζώα και τα φυτά έχουν εξαφανιστεί, οι εναπομείναντες άνθρωποι επιβιώνουν βρίσκοντας καταφύγιο κάτω από πελώριους πλαστικούς θόλους. Μόνο που το τίμημα για να εξακολουθήσουν να έχουν οξυγόνο και τροφή είναι υψηλό, μιας που μόλις φτάσουν τα 50 υποβάλλονται σε μια ασύλληπτη διαδικασία ώστε να γίνουν δέντρα. Όταν όμως η Νόρα επιλέγει να ενταχθεί πρόωρα στο πρόγραμμα, ο σύζυγός της θα σπάσει κάθε κανόνα για να την κρατήσει ζωντανή. Το ολοένα και εντονότερο σήμα κινδύνου της κλιματικής αλλαγής γονιμοποιεί εδώ ένα συναρπαστικό υβρίδιο κατά το οποίο η sci-fi δυστοπία συναντά την ιστορία αγάπης, με καμβά την εκθαμβωτική τεχνική του ροτοσκοπικού animation. Ένα επίκαιρο instant classic από την Ουγγαρία, με την υπογραφή ενός πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθετικού δίδυμου που αφήνει μεγάλες υποσχέσεις για το μέλλον.
Οι βασανισμένοι (The Burdened)
O Amr Gamal από την Υεμένη έρχεται γεμάτος βραβεία με την ταινία του “Οι βασανισμένοι” (The Burdened), όπου απέσπασε: το Βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας στην Berlinale φέτος (Berlin IFF 2023), το Διαγωνιστικό Διεθνές Νέο Ταλέντο (Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής) στο Taipei FF 2023, το Βραβείο Σκηνοθεσίας και το Βραβείο Σεναρίου (Cinema Jove) στο Valencia IFF 2023 και το Βραβείο Καλύτερου Σενάριου (Διεθνές Διαγωνιστικό) στο Durban IFF 2023. Προβάλλεται στις 17:00 στην αίθουσα “Σταύρος Τορνές” και ξανά προβάλλεται στις 11/11 στις 19:30 στο “Μακεδονικόν”.
Υπόθεση: Μια ταινία μεγάλου μήκους από την Υεμένη είναι ένα φαινόμενο – και μάλιστα σπάνιο. Εδώ ένας πολυπράγμων σκηνοθέτης (ο πρώτος θεατράνθρωπος της χώρας που παρουσίασε δουλειά του στην Ευρώπη) ανατρέχει σε μια πραγματική ιστορία που συνέβη στον φιλικό του κύκλο και τη μεταπλάθει με τη λεπτότητα ενός εντομολόγου, βλέμμα οξυμένο στην παρατήρηση και καρδιά γεμάτη ενσυναίσθηση. Ένα παντρεμένο ζευγάρι με τρία παιδιά, μια πολύπαθη οικογένεια της οποίας η καθημερινότητα καθορίζεται από τον εμφύλιο πόλεμο –κάτι που συνεπάγεται στρατιωτικούς ελέγχους στους δρόμους, συχνές διακοπές ρεύματος και την μεταφορά νερού από τον δρόμο στην κουζίνα– βρίσκεται ενώπιον μιας νέας κρίσης, όταν η γυναίκα αναπάντεχα μένει έγκυος. Και οι δύο γνωρίζουν ότι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να υποστηρίξουν ένα τέταρτο παιδί: πρόκειται να μετακομίσουν σε ένα φθηνότερο διαμέρισμα και τα δίδακτρα των παιδιών είναι ληξιπρόθεσμα. Αποφασίζουν από κοινού να προβούν σε έκτρωση. Μια οδύσσεια ξεκινά, στην οποία ένας φίλος γιατρός διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο… Με φόντο έναν από τους πιο καταστροφικούς εμφυλίους πολέμους στον κόσμο, αυτό το ευαίσθητο οικογενειακό δράμα μάς προσφέρει μια ματιά στην κοινωνία μιας χώρας που ως επί το πλείστον παραμένει άγνωστη εκτός των συνόρων της.
Πίσω από τα βουνά (Behind the mountains)
Με επίσημη συμμετοχή στο Φετινό Φεστιβάλ Βενετίας, η ταινία “Πίσω από τα βουνά” (Behind the mountains) του βραβευμένου στο Βερολίνο Τυνήσιου σκηνοθέτη, Mohamed Ben Attia (Inhebek Hedi, 2016), προβάλλεται στις 22:30 στην αίθουσα “Φρίντα Λιάππα” και είναι διαθέσιμη και στις online προβολές του Φεστιβάλ.
Υπόθεση: Πίσω από κάθε γειτονικό βουνό ανοίγεται πάντα μια ανεξερεύνητη ήπειρος, κρύβεται μια υπόσχεση αλλαγής, θερίζει ένας άνεμος ελευθερίας. Αυτό το ξέρει καλά ο Ραφίκ, ένας φιλήσυχος οικογενειάρχης που πέρασε τέσσερα χρόνια σε μια φυλακή της Τυνησίας, στο κατώφλι της μέσης ηλικίας του. Αλλά η ίδια οργή που τον οδήγησε στην αιτία της ποινής του –στον βανδαλισμό του χώρου της εργασίας του– σήμερα του χαρίζει μια μαγική δύναμη: ο Ραφίκ πιστεύει πως μπορεί να πετάξει! Ανανεώνοντας τις συμβάσεις της ταινίας δρόμου και με την υπογραφή των αδερφών Νταρντέν στη συμπαραγωγή, ένα απρόσμενο ταξίδι πατέρα και γιου γίνεται εκλεκτό δείγμα μαγικού σοσιαλιστικού ρεαλισμού και μαζί μια ωδή στη δύναμη της θέλησης. Μια ταινία αυτόματης γραφής, που μοιάζει να ξεπήδησε από τα άδυτα του πιο φωτογενούς υποσευνείδητου για να μας κάνει να διευρύνουμε τον ορισμό μας του μεταφυσικού. Ή με τα λόγια του Άμλετ: “Κι αν είναι τρέλα, έχει τη μέθοδό της”.