60 ΧΡΟΝΙΑ ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ – Τι παραπάνω να γράψεις ως πρόλογο, όταν ο τίτλος των επετειακών συναυλιών του σπουδαίου συνθέτη, τα λέει όλα από μόνος του;
συνέντευξη στον Χρήστο Σατανίδη
60 χρόνια! 60 χρόνια γεμάτα με χιλιάδες εξαιρετικά τραγούδια, τεράστιες και διαχρονικές επιτυχίες, συνεργασίες με όλες τις μεγάλες φωνές της χώρας. Όμως δε γίνεται να μην αναφερθώ ξεχωριστά στην σπάνια ευγένεια και γενναιοδωρία, αυτού του μεγάλου καλλιτέχνη, την οποία διαπίστωσα και από τη συζήτηση μας αλλά και από μαρτυρίες του ίδιου, που θα διαβάσετε παρακάτω.
Αφορμή για τη συζήτηση μας, η μεγάλη συναυλία του, στις 13 Σεπτεμβρίου, στο Θέατρο Γης.
ΧΣ: Κύριε Νικολόπουλε, αρχικά θέλω να σας ευχαριστήσω για την τιμή που μας κάνετε να σας φιλοξενήσουμε στον «Εξώστη». Γιορτάζετε φέτος τα 60 χρόνια παρουσία σας, στο ελληνικό τραγούδι. Έχοντας ειλικρινή αγάπη, από πολύ μικρός στο έργο σας, δε σας κρύβω, πως η πρώτη μου σκέψη ήταν «Μα πότε πέρασαν όλα αυτά τα χρόνια»; Νιώθω σαν να ήταν χθες, που έτρεχα στα δισκοπωλεία να αγοράσω τους νέους δίσκους σας, ειδικά με ερμηνευτές που αγαπούσα ξεχωριστά, από παιδάκι ακόμα.
ΧΝ: Αρχικά σας ευχαριστώ κι εγώ θερμά για τη φιλοξενία. Όλα αυτά τα χρόνια τα ένιωσα. Είναι ένα ωραίο ταξίδι, στο οποίο δούλεψα πολύ και δουλεύω ακόμα, για να κερδίσω όσα κέρδισα. Έζησα συγκλονιστικές στιγμές. Δεν περίμενα, ότι θα έφτανε ο κόσμος να γεμίζει τεράστια στάδια, όπως το Ολυμπιακό, για να ακούσει τα τραγούδια μου.
ΧΣ: Σε όλα αυτά τα χρόνια, υπάρχει μια στιγμή που θα λέγατε πως είναι η πιο ξεχωριστή;
ΧΝ: Υπάρχουν πολλές στιγμές, ειδικά της μεγάλης επιτυχίας. Μια σπουδαία στιγμή, ήταν όταν έγραψα το πρώτο μου τραγούδι, το «Νυχτερίδες κι αράχνες». Το 1972, όταν έγραψα για τη Λίτσα Διαμάντη, το «Νύχτα στάσου». Τότε γινόταν αναβρασμός με το λαϊκό τραγούδι, και αυτό ήταν μια νότα διαφορετική. Η συνεργασία μου με τον Μανώλη Ρασούλη, ήταν ένα μεγάλο, για μένα, γεγονός , όπως και με το Γιώργο Νταλάρα, που είναι μόνος του μια ολόκληρη σχολή. Στην πορεία και έχοντας έναν όγκο τραγουδιών και επιτυχιών, ανεξαρτητοποιήθηκα και έκανα τη δική μου ορχήστρα. Μια συγκλονιστική στιγμή, έζησα και το 2019, σε μια τιμητική προς εμένα συναυλία, στο Καλλιμάρμαρο, παρουσία 50.000 θεατών. Είναι πάρα πολλές ακόμα, οι ξεχωριστές στιγμές που με ρωτάτε.
ΧΣ: Εκτός από τη μεγάλη συναυλία στη Θεσσαλονίκη, στις 7 Σεπτεμβρίου, θα ζήσετε μια ακόμα ξεχωριστή στιγμή, αφού θα γιορτάσετε και στο Ηρώδειο τα 60 σας χρόνια στο τραγούδι. Η ιστορία αυτού του χώρου, κάνει πολλούς καλλιτέχνες, σε αντίστοιχες επετειακές εμφανίσεις, να λένε πως είναι η κορυφαία στιγμή τους. Νιώθετε το ίδιο συναίσθημα;
ΧΝ: Ναι, το να παίξεις στο Ηρώδειο είναι συγκλονιστικό γεγονός. Είναι ένας χώρος, ξεχωριστής σημασίας, και χαίρομαι ιδιαίτερα, γιατί στη συναυλία αυτή, θα εμφανιστούν καλλιτέχνες, που δεν είχαν βρεθεί ξανά στη σκηνή του. Ανυπομονούν για αυτό και είναι τιμή μου, που ζήσουν αυτήν την εμπειρία με δικά μου τραγούδια. Η συναυλία αυτή θα είναι αφιερωμένη στον Μάρκο Βαμβακάρη. Ο λόγος είναι, πως αυτοί οι άνθρωποι, που στρώσανε το δρόμο για εμάς και ακολουθήσαμε τα βήματα τους, δεν είχανε φανταστεί ποτέ, πως το λαϊκό τραγούδι θα φτάσει σε τέτοια σημεία, όπως το να ακούγεται στο Ηρώδειο ή στο Καλλιμάρμαρο. Θα ήθελα να πω, για αυτή τη συναυλία, πως θα σεβαστούμε απολύτως το χώρο και θα σταθούμε σε πιο ευγενή τραγούδια.
ΧΣ: Θα ήθελα να ανοίξουμε το πλούσιο κεφάλαιο της δισκογραφίας σας και να πούμε ιστορίες, γνωστές και μη. Για αρχή, έχετε αναφέρει πως το τραγούδι «Υπάρχω», το γράψατε για τον Δημήτρη Μητροπάνο, όμως τελικά το ερμήνευσε ο Στέλιος Καζαντζίδης. Θυμάστε άλλες μεγάλες επιτυχίες, με αντίστοιχη ιστορία;
ΧΝ: Πολλές φορές είχε συμβεί κάτι αντίστοιχο. Αρχικά, μιας και αναφέρατε το «Υπάρχω», όταν το πήγα στον Καζαντζίδη, δεν ενθουσιάστηκε. Εμείς οι μουσικοί, αυτού του είδους τα τραγούδια, τα λέμε «Slow rock». Ο Καζαντζίδης μέχρι τότε, δεν είχε πει κάτι αντίστοιχο και όταν το άκουσε, αντέδρασε. Όταν μπήκε ο στίχος κατάλαβε πως ήταν μεγάλο τραγούδι. Μετά θυμάμαι πως είχα στα χέρια μου, το στίχο του Φίλιππου Γράψα, για τα «Λαδάδικα», που ερμήνευσε ο Μητροπάνος. Δε το συνέλαβα από την αρχή και έτσι τελικά έγραψε τη μουσική ο Μάριος Τόκας. Επίσης, όταν ετοιμάζαμε το δίσκο που ήταν μέσα οι «Νταλίκες», δεν το είχαμε πιστέψει καθόλου. Η γυναίκα μου επέμεινε να μπει και τελικά ήταν η μεγάλη επιτυχία του δίσκου. Επίσης δεν είχαμε πιστέψει το «Με το στόμα γεμάτο φιλιά», που είπε ο Λεωνίδας Βελλής. Μπήκε ένατο στο δίσκο και τελικά αυτό έκανε τη μεγάλη επιτυχία.
ΧΣ: Μου αναφέρατε πριν, στις στιγμές που ξεχωρίζεται, τη συνεργασία σας με τον Μανώλη Ρασούλη. Είχατε όμως συνεργαστεί και με όλους τους μεγάλους στιχουργούς-ποιητές. Πυθαγόρας, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Μάνος Ελευθερίου, Λευτέρης Χαψιάδης. Νιώθατε με κάποιον μια ξεχωριστή χημεία;
ΧΝ: Είχαμε ιδιαίτερη χημεία με τον Λευτέρη Χαψιάδη. Τα παλεύαμε και τα ψάχναμε πολύ τα τραγούδια. Δοκιμάζαμε και αλλάζαμε διαρκώς μελωδίες ή στίχους, για να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Με όσους αναφέρατε η συνεργασία ήταν εξαιρετική και χρόνια. Όπως και με τον Άρη Δαβαράκη.
ΧΣ: Εσείς δοκιμάσατε ποτέ να γράψετε και στίχο;
ΧΝ: Κάποια από τα θέματα των τραγουδιών, τα έδινα εγώ στους στιχουργούς, όπως στο «Ζήλεια μου». Όμως ομολογώ πως βαριόμουν να κάθομαι να ψάχνω λέξεις ή ομοιοκαταληξίες. Με άγχωνε και άφηνα τους στιχουργούς να κάνουν τη δουλειά τους.
ΧΣ: Έχετε συνεργαστεί με τις σπουδαιότερες φωνές. Καζαντζίδης, Διονυσίου, Νταλάρας, Γλυκερία, Βιτάλη, Αλεξίου, Αρβανιτάκη, κλπ. Πως ήταν οι στιγμές στο studio μαζί τους; Δέχονταν εύκολα ό,τι τους προτείνατε;
ΧΝ: Πάντα όταν κάναμε ένα δίσκο, γράφαμε πολλά τραγούδια. Πχ 12 θα έμπαιναν στο δίσκο; Δοκιμάζαμε 25. Στις συνεργασίες με εμένα, δεν υπήρχαν δυσκολίες, διότι είχα ένα διδασκαλικό πλεονέκτημα, λόγω του μπουζουκιού. Τους μάθαινα τις «Τσαλκάτζες», τις τραγουδιστικές φιγούρες δηλαδή, τους τις έδειχνα εγώ και τις ακούγανε με μια ευλάβεια, όλοι οι τραγουδιστές. Θα ήθελα όμως να τονίσω και κάτι ακόμα. Η τύχη και οι συμπτώσεις, παίζουν μεγάλο ρόλο σε έναν άνθρωπο. Πέτυχα λοιπόν τους ερμηνευτές στις καλύτερες τους, ερμηνευτικές στιγμές. Όταν κάναμε πχ το «Υπάρχω» με τον Στέλιο ή τον «Τραγουδιστή» με τον Νταλάρα, ήταν στο μεγαλείο τους ερμηνευτικά.
ΧΣ: Αισθάνομαι ότι ένιωθαν μαζί σας μια ιδιαίτερη εμπιστοσύνη. Και έχω στο μυαλό μου τη Χάρις Αλεξίου, η οποία είχε δηλώσει, πως πχ απέφευγε τους αμανέδες. Ακούγοντας το δίσκο «Η νύχτα θέλει έρωτỨ, που κάνατε μαζί, ένιωθα πάντα μια πιο «απενοχοποιημένη» Αλεξίου, ως προς το να βγάλει ένα άλλο ερμηνευτικό πρόσωπο.
ΧΝ: Το χάρισμα που έδωσε ο Θεός στην Χαρούλα, ήταν η λαϊκή ερμηνεία. Μόνη της το άλλαξε , γιατί ήθελε να κερδίσει και κάτι διαφορετικό. Η Χαρούλα από νωρίς είχε την τάση να ψάχνεται, να πει κι άλλα είδη.
ΧΣ: Θα ήθελα να αποκαλύψουμε, κάποια μικρά μυστικά. Λόγω του αποκλειστικού συμβολαίου που είχατε με τη Minos, στη δεκαετία 80, υπογράψατε ως Γιάννης Τζελέπης, μια τεράστια επιτυχία με τη Γλυκερία, το «Πήγα σε μάγισσες», το 1985, ενώ ως Δημήτρης Παπαδημητρίου, σχεδόν ολόκληρο το δίσκο «Υπάρχει λόγος» με την Κατερίνα Στανίση, το 1986.
ΧΝ: Ακριβώς. Προσωπικά δεν ήθελα τα συμβόλαια, και μόλις υπέγραψα το συμβόλαιο που λέτε, την επόμενη στιγμή το μετάνιωσα. Έχασα την ελευθερία μου. Ήμουν γενικά απλοχέρης και γενναιόδωρος, στο να δίνω τραγούδια. Έχω χαρίσει άφθονα τραγούδια. Είχα χαρίσει σχεδόν ολόκληρους δίσκους, χωρίς να φαίνομαι, σε ονόματα λιγότερο γνωστά. Μπορώ να σας πω, πως υπάρχουν και μεγάλες επιτυχίες που τις χάρισα και είναι δικές μου, αλλά δεν θα τις αναφέρω.
ΧΣ: Υπήρξατε γενναιόδωρος και ως προς τους πρωτοεμφανιζόμενους τραγουδιστές. Και πέρα από σπουδαίους ερμηνευτές όπως ο Τερζής ή ο Μπάσης, παρατηρούσα, πως ειδικά στη δεκαετία 90, δώσατε τραγούδια και σε τραγουδιστές, που δεν είχαν σχέση με το αμιγώς λαϊκό τραγούδι. Τότε είχε βγει η ονομασία «λαϊκοποπ». Και χωρίς να υποτιμώ κανένα είδος και κανέναν τραγουδιστή, έχοντας ήδη μεγάλη ιστορία και σπουδαίες συνεργασίες, θα μπορούσατε να κρατήσετε απόσταση, από αυτούς του ερμηνευτές.
ΧΝ: Είναι του χαρακτήρα μου, να λέω δύσκολα όχι. Έχω δώσει τραγούδια, σε φίλους παλιούς, που προσπαθούσαν να πετύχουν στο χώρο. Δε μπορούσα να αρνηθώ σε κανέναν. Τα τελευταία χρόνια, έχω αλλάξει σε αυτό. Προσπαθώ να περιορίσω τις παραγωγές, αλλά και πόσα ακόμα να κάνω;
ΧΣ: Έχετε μοιραστεί και δίσκους, με έναν άλλο συνθέτη. Πχ δίσκους στη Διαμάντη ή την Κούκα, που γράψατε τα μισά τραγούδια εσείς και τα άλλα μισά ο Γιάννης Σπανός. Υπήρξε, έστω και ασυναίσθητα, κάποιος ανταγωνισμός; Πχ αν θα προωθηθεί περισσότερο ή θα ξεχωρίσει κάποιο από τα δικά σας τραγούδια;
ΧΝ: Και με τον Πολυκανδριώτη, είχαμε μοιραστεί ένα δίσκο για τη Μαρινέλλα. Όχι, δεν είχα καθόλου αυτό το συναίσθημα. Προσπαθούσα να φτιάξω καλά τραγούδια. Ίσα ίσα χαιρόμουν και νοιαζόμουν, να είναι και τα υπόλοιπα αντίστοιχα καλά. Είχα χαρεί τότε με την Κούκα, που έγινε αμέσως επιτυχία το «Ρίξε στο κορμί μου σπίρτο» του Σπανού. Μετά έγινε και το «Δεν υπάρχουν άγγελοι».
ΧΣ: Υπάρχει κάποια συνεργασία που δεν έγινε ποτέ και την έχετε ως απωθημένο;
ΧΝ: Θα ήθελα να κάνω τραγούδια με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ήμουν κι εγώ φορτισμένος με τόσες υποχρεώσεις και δεν το κυνήγησα και δυστυχώς δεν προλάβαμε.
ΧΣ: Όσο περνούσαν τα χρόνια και άλλαζαν τα ακούσματα, νιώσατε ότι μπορεί μια εταιρία ή ένας τραγουδιστής, να μην προτιμούσε κάποιο δικό σας τραγούδι, αλλά κάποιου συνθέτη, που τη δεδομένη στιγμή να ήταν πιο επίκαιρος;
ΧΝ: Φυσικά και πολλές φορές. Μου έχει συμβεί να μου ζητήσουν τραγούδια, να στείλω και να μη λάβω απάντηση ποτέ. Έστω ότι «αυτή τη στιγμή, ψάχνω κάτι άλλο». Αλλά δε με πειράζει καθόλου. Γνωρίζω το τι συμβαίνει. Επειδή είμαι και πρόεδρος στην «Εδέμ», ακούω συχνά νέους συνθέτες, να αυτοαποκαλούνται «εμείς οι εμπορικοί». Δε με στεναχωρεί τίποτα από αυτά. Κι εμείς κάποτε, που ζήσαμε τις χρυσές εποχές της δισκογραφίας, ήμασταν οι εμπορικοί. Απλά δε το λέγαμε μόνοι μας.
ΧΣ: Θα κλείσουμε και μουσικά. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, ανάμεσα στις χιλιάδες των τραγουδιών σας, αν υπάρχει ένα που το αγαπάτε ξεχωριστά, και κάποια που θεωρείτε πως ενώ άξιζαν καλύτερη τύχη, αδικήθηκαν.
ΧΝ: Αγαπώ τα τραγούδια, που έχουν σενάριο, όπως οι «Νταλίκες». Αγαπώ ιδιαίτερα, ένα από τα τραγούδια που κάναμε με τον Πασχάλη Τερζή και δεν ακούστηκαν πολύ. Λέγεται «Το πιο παράξενο τραγούδι» και είναι εκεί γραμμένη η ιστορία ζωής του καθενός μας. Εννοείται σέβομαι, αυτά που ξεχώρισε ο κόσμος. Αδικημένα πολύ νιώθω πως είναι το «Μαγνητοφώνησα απόψε το φεγγάρι» που είπε ο Νταλάρας, το «Με ποια τραγούδια» που είπε η Χαρούλα. Όλα μαζί όμως, είναι ένας πλούτος.
Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου
Θέατρο Γης – Θεσσαλονίκη
Προπώληση εισιτηρίων: more.com
