Κάθε εβδομάδα ένας/μία συγγραφέας απαντά σε 15 ερωτήσεις.
- Γιατί γράφετε;
Με διασκεδάζει αφάνταστα.
- Τι κάνετε όταν δεν γράφετε;
Εργάζομαι. Διαβάζω. Κάνω βόλτες. Βγαίνω με φίλους. Πηγαίνω σινεμά. Τρέχω σε συναυλίες. Σαχλαμαρίζω ανελέητα.
- Είστε πρωτίστως αναγνώστης/τρια ή συγγραφέας;
Δεν γίνεται το ένα χωρίς το άλλο.
- Τι διαβάζετε αυτό το διάστημα;
«Τα τρία φώτα» της Claire Keegan. Εξαιρετικό.
- Με ποιες προσωπικότητες της λογοτεχνίας θα βγαίνατε για ποτό;
Με έναν ομηρικό ραψωδό. Και με τη Βιρτζίνια Γουλφ.
- Ισχύει ακόμη ο «θάνατος του συγγραφέα» στην εποχή των social media;
Από την εποχή που μαζεύονταν οι άνθρωποι στη σπηλιά γύρω από τη φωτιά ως σήμερα που φτάσαμε στον Άρη, ένα πράγμα μόνο δεν άλλαξε: μας αρέσει να λέμε και να ακούμε ιστορίες.
- Γίνεται να βιοπορίζεσαι στην Ελλάδα μόνο από τη συγγραφή;
Να βιοπορίζεσαι, που θα πει να ασφαλίζεσαι, να ζεις με αξιοπρέπεια όχι μόνο τη χρονιά που βγαίνει το βιβλίο αλλά και όσες μεσολαβούν μέχρι το επόμενο, νομίζω πως όχι, δυστυχώς. Από παράλληλες δραστηριότητες μαζί με τη γραφή, ας πούμε από μεταφράσεις, κείμενα σε εφημερίδες και περιοδικά, μαθήματα δημιουργικής γραφής και ό,τι άλλο σχετίζεται με τη γραφή, ναι, γίνεται.
- Διδάσκεται η γραφή;
Ναι, φυσικά – άλλωστε αυτή είναι η δουλειά μου (διδάσκω Δημιουργική Γραφή στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ). Αυτό που δεν διδάσκεται είναι το ταλέντο.
- Ποιο θα ήταν το δικό σας «γράμμα σ’ έναν νέο ποιητή»;
Σύντομο: Το γράψιμο έρχεται γράφοντας. Γράψε.
- Η λογοτεχνία είναι ενιαία ή επιδέχεται διακρίσεων;
Δεν καταλαβαίνω την ερώτηση.
- Υπάρχουν must read βιβλία; Ποια είναι για εσάς;
Τα βιβλία έρχονται και μας βρίσκουν –ή τα βρίσκουμε– όταν είμαστε έτοιμοι. Υπάρχουν οι μεγάλοι μάστορες, που σου μαθαίνουν τέχνη και τεχνική, τη μαστορική της γραφής. Ο Όμηρος, οι λυρικοί, ο Καβάφης, ο Βιζυηνός, ο Παπαδιαμάντης, η Βιρτζίνια Γουλφ. Η κάθε αναγνώστρια και ο κάθε αναγνώστης διαθέτει το προσωπικό του εικονοστάσι.
- Πώς είναι να γράφεις στον καιρό της πολιτικής ορθότητας;
Ό,τι ενδεχομένως λειτουργεί ως λογοκρισία –ή αυτολογοκρισία– γίνεται στενός κορσές στη λογοτεχνία.
- Γιατί οι Έλληνες γράφουν περισσότερο απ’ ό,τι διαβάζουν;
Δεν είμαι σίγουρη ότι ισχύει αυτό. Το γράψιμο πάντως λειτουργεί και ως στήριγμα στα δύσκολα. Ως παρηγοριά. Είναι δύναμη, το καταλαβαίνει κανείς περισσότερο όσο περνούν τα χρόνια.
- Πώς σας επηρεάζει η πολιτική επικαιρότητα;
Με ενδιαφέρει πάρα πολύ η λογοτεχνία που βάζει τα χέρια της στη φωτιά και κοιτάει το τώρα.
- Η λογοτεχνία, τελικά, σας έχει αλλάξει τη ζωή;
Ναι. Την έχει κάνει πιο ενδιαφέρουσα και πιο πλούσια. Όσο περιπετειώδης ή ταραχώδης και να είναι ο βίος μας, ο άνθρωπος που διαβάζει, όπως και ο άνθρωπος που γράφει, δεν ζει μόνο μια ζωή. Ζει πολλές. Κι αυτό είναι μεγάλη προίκα – και μεγάλη χαρά.
Η Σοφία Νικολαΐδου έχει εκδώσει μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, μελέτες και μεταφράσεις. Το μυθιστόρημά της Χορεύουν οι ελέφαντες (Μεταίχμιο, 2012) μεταφράστηκε στα αγγλικά και κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Melville House. Το μυθιστόρημά της Απόψε δεν έχουμε φίλους (Μεταίχμιο, 2010) μεταφράστηκε στα εβραϊκά (Kester Books) και τα ρουμάνικα (Editura Omonia). Για το βιβλίο αυτό τιμήθηκε με το Athens Prize for Literature 2010. Το βιβλίο της Καλά και σήμερα: Το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος (Μεταίχμιο, 2015) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας ως έργο που προάγει τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά θέματα και μεταφράστηκε στα ρουμάνικα (Editura Omonia). Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορούν επίσης τα μυθιστορήματα Στο τέλος νικάω εγώ (2017) και Vor (2021). Από το 1992 ως το 2018 εργάστηκε ως φιλόλογος σε σχολείο. Από το 2019 Διδάσκει Δημιουργική Γραφή στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
