του Χρήστου Σατανίδη
35 χρόνια σπουδαίας και πολύτιμης παρουσίας, στο χώρο της δισκογραφίας, συμπληρώνει φέτος, ένας εκ των κορυφαίων ερμηνευτών της χώρας μας. Ο Κώστας Μακεδόνας. Έχοντας πίσω του, δισκογραφικούς θησαυρούς και συνεργασίες με τους μεγαλύτερους συνθέτες μας, «γιορτάζει» τα 35 αυτά χρόνια, με την κυκλοφορία ενός νέου δίσκου, αντάξιο της ιστορίας του.
ΧΣ: «Μπορεί να καταγίνεσαι, δύσκολα όμως γίνεσαι». Ξεκινάω με τα λόγια του Μάνου Ελευθερίου, από το τραγούδι «Μπορεί να καταγίνεσαι», μιας και φέτος συμπληρώνετε τα 35 χρόνια, της επιτυχημένης δισκογραφικής σας διαδρομής. Πόσο δύσκολο λοιπόν το «γίνεσαι» αλλά και το «γίνεσαι διαχρονικός»;
Τίποτα δεν είναι εύκολο αλλά και τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Και να μην ξεχνάμε πως όπως λέει και ο ποιητής Μάνος Ελευθερίου «Για να πετύχεις φίλε μου δεν φτάνουνε τα λόγια». Από το «γίνεσαι» που θέλει πολλή δουλειά μέχρι το «γίνεσαι διαχρονικός» υπάρχει μία ακόμα απόσταση. Εκεί ίσως να χρειάζονται και λίγο παραπάνω οι σωστές επιλογές κι αποφάσεις, η τύχη και το ένστικτο. Εξίσου σημαντικό όμως είναι και να θυμόμαστε πως «Κι αν είσαι ο καλύτερος υπάρχει πάντα ο άλλος, κι αν είσαι ο μεγαλύτερος υπάρχει κι ο Μεγάλος» και να μένουμε ταπεινοί και γειωμένοι.
ΧΣ: Σε όλη αυτή τη διαδρομή, ποιο θεωρείται πως ήταν το μεγαλύτερο κέρδος σας;
Η ίδια μου η ζωή και οι άνθρωποι γύρω μου. Όλα αυτά που έζησα και έχω ακόμα την τύχη να ζω και να απολαμβάνω. Τα ωραία τραγούδια που μου έγραψαν σπουδαίοι και καταξιωμένοι δημιουργοί και φυσικά η γνώση που απέκτησα συνεργαζόμενος με τόσο σημαντικούς συναδέλφους μου στη σκηνή και στη δισκογραφία.
ΧΣ: Έχουμε στα χέρια μας, μια νέα, εξαιρετική κατά τη γνώμη μου, δισκογραφική δουλειά. «Ο Γκρεμιστής». Θέλω να μου μιλήσετε για αυτό το δίσκο και ιδιαίτερα, πως προέκυψε;
Η σύλληψη της ιδέας και η πρόταση για την συνεργασία ανήκουν εξ ολοκλήρου στον Δημήτρη Παπαδημητρίου με τον οποίο μας συνδέει βαθιά φιλία χρόνων. Ως γνωστόν είναι μάστορας στο να διαλέγει και να μελοποιεί ποιήματα. Αφού κατέληξε στα ποιήματα και στη σύνθεση ήρθε η σειρά μου να τα ερμηνεύσω και η χαρά μου ήταν απερίγραπτη. Δύο χρόνια δουλεύουμε την συγκεκριμένη εργασία, έχουμε παρουσιάσει μέρος της στον κόσμο και πριν την κυκλοφορία του album και είμαι σίγουρος πια, πως θα αφήσει το θετικό αποτύπωμά της στο χρόνο.
ΧΣ: Τι προσδοκίες έχετε από ένα δίσκο με μελοποιημένη ποίηση, και αυθεντικό λαϊκό ήχο, σε μια εποχή, που γνωρίζουμε καλά, το τι επικρατεί μουσικά γύρω μας;
Όταν δημιουργείς κάτι αυθεντικό και πολύτιμο γνωρίζεις βαθιά μέσα σου πως μια μέρα το υλικό αυτό θα δικαιωθεί, ανεξάρτητα από το τι επικρατεί στην κάθε εποχή. Ο χρόνος λειτουργεί σαν ένα τεράστιο κόσκινο και μένει στο τέλος το χρυσάφι.
ΧΣ: Προλάβατε, τις χρυσές εποχές της δισκογραφίας. Τότε που η κυκλοφορία ενός δίσκου, ήταν ένα σημαντικό καλλιτεχνικό γεγονός. Και να τονίσω πως οι δίσκοι σας, ειδικά της δεκαετίας 90, είχαν ένα concept. Η προσωπική μου αίσθηση, που είχα ,σαν μικρό παιδί τότε, αλλά διατηρώ ακόμα, πως αυτοί οι δίσκοι είχαν έντονο το θεατρικό στοιχείο. «Η Λίζα και η κορνίζα, Παρτικολαριστά, Στο Λευκό τον Πύργο, κλπ» τραγούδια που μοιάζανε μικρά θεατρικά μονόπρακτα. Σας λείπει αυτή η εποχή και η δημιουργία, τέτοιων δίσκων;
Εννοείται. Μακάρι να υπάρξει ξανά η δυνατότητα να δημιουργούνται τέτοιοι δίσκοι, όχι μόνο από εμένα, αλλά από όλους τους δημιουργούς και ερμηνευτές που έχουν κάτι να μας πουν. Η δημιουργία δεν χάνεται, δεν υποχωρεί, θα βρει τρόπους και θα απασχολήσει ξανά μία μεγάλη μερίδα του κόσμου.
ΧΣ: Με τον πρόσφατο θάνατο της Άννας Παναγιωτοπούλου, θυμήθηκα και τον «Μπουζουξή», του Γιώργου Ζήκα, που ερμηνεύσατε μαζί.
Αγαπημένη φίλη, τεράστια καλλιτέχνιδα και μαζί της μοιράστηκα μία από τις πιο όμορφες εμπειρίες μου μέσα στο στούντιο. Όποιος το ακούσει είναι αδύνατον να μη χαμογελάσει ακούγοντας τη φωνή της Άννας να απειλεί πως θα μου σπάσει το μπουζούκι!
ΧΣ: Έχετε αναφέρει πως σταθήκατε τυχερός, διότι οι σπουδαίοι δημιουργοί σας ψάχνανε. Υπάρχει κάποιος δημιουργός, με τον οποίο δε συνεργαστήκατε και ας πούμε, ίσως έμεινε απωθημένο;
Κάθε φορά χαίρομαι όταν συνεργάζομαι με σπουδαίους δημιουργούς και νιώθω απίστευτα τυχερός. Αυτές οι συνεργασίες είναι η πραγματική μου περιουσία. Και τι δεν θα έδινα να τραγουδούσα τραγούδια του Διονύση Σαββόπουλου και του Σταύρου Ξαρχάκου.
ΧΣ: Έχετε μιλήσει για τον τρόπο που σας ανακάλυψε ο Σταμάτης Κραουνάκης και έτσι ξεκίνησε η σπουδαία καριέρα σας. Τότε λοιπόν τραγουδούσατε στο «Σκορπιό» της Θεσσαλονίκης. Μπουζούκια! Αν πάμε σε ένα υποθετικό σενάριο, όπου δε σας ανακαλύπτει ο Κραουνάκης τότε, αλλά ένας άλλος δημιουργός και σας άνοιγε το δρόμο για μια δισκογραφία σαν του, πχ Βασίλη Καρρά, πιστεύετε θα τον ακολουθούσατε;
Ήμουν ένα παιδί 20 ετών τότε. Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Η πραγματικότητα είναι πως η συνεργασία με τον Σταμάτη ήρθε με τόσο φυσικό τρόπο, που όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν σαν να προετοιμαζόμουν για μία τέτοια πορεία. Πάντα μ’ ενδιέφεραν τα τραγούδια που είχαν κάτι βαθύ να πουν κι όχι να είναι επιδερμικά και φιλοδοξία μου ήταν και είναι φυσικά, να αφήσω κάτι ουσιαστικό πίσω μου που ν´ αντέξει να υπάρχει κι όταν εγώ δεν θα είμαι εδώ.
«ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΖΩΗ»
ΧΣ: Έχετε συνεργαστεί και συνδεθεί καλλιτεχνικά, με πολλές και σπουδαίες γυναίκες και θα ήθελα να σας ρωτήσω για αυτές. Τι πήρατε από την καθεμιά ή τι κρατάτε από αυτές.
Α: ΒΙΚΥ ΜΟΣΧΟΛΙΟΥ
Δασκάλα μου έμμεσα και άμεσα (μιας και συνεργάστηκα μαζί της στη αρχή της πορείας μου). Μ´ αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή και με προστάτεψε σαν να ήταν μάνα μου.
Β: ΑΡΛΕΤΑ
Από τους πιο γλυκούς ανθρώπους που γνώρισα και με την ηρεμία της και την καλοσύνη της με βοήθησε πολύ στις πρώτες μου ηχογραφήσεις στο στούντιο.
Γ: ΑΛΙΚΗ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ
Ακόμα δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω ότι ήρθε με χαρά και τραγούδησε στον πρώτο μου δίσκο (όπως και η Βίκυ Μοσχολιού και η Αρλέτα). Ήταν γλυκύτατη μαζί μου και την πρώτη φορά που συναντηθήκαμε στο στούντιο και κάθε φορά που συναντιόμασταν, μέχρι την ημέρα που έφυγε από κοντά μας.
Δ: ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ
Το πιο σημαντικό πράγμα που μαθαίνεις από την Άλκηστη είναι ότι δεν υπάρχει η λέξη «κούραση». Δεν έχω δει άλλον άνθρωπο στη ζωή μου να εργάζεται τόσο σκληρά κι ακούραστα σε καμία δουλειά. Νομίζεις ότι είναι βιονική. Επτά χρόνια δίπλα της έμαθα πάρα πολλά κι έζησα τρομερές επιτυχίες.
Ε: ΓΛΥΚΕΡΙΑ
Η Γλυκερία είναι υπόδειγμα συνεργάτη και καλλιτέχνη ταγμένου σ’ αυτή τη δουλειά. Είναι υπέροχος άνθρωπος. Από τότε που ξεκινήσαμε να συνεργαζόμαστε έμαθα πώς πρέπει να τραγουδάω τα ζεϊμπέκικα. Μεγάλη τραγουδίστρια. Μας έχει δέσει και ιδιαίτερα το το «Αντικριστά» , που είναι ένα τραγούδι που όσο περνάει ο καιρός το αγαπάει και περισσότερο ο κόσμος. Έχει «παντρέψει» αμέτρητα ζευγάρια. Η χημεία μας στο συγκεκριμένο τραγούδι με τη Γλυκερία ήταν ανεπανάληπτη.
ΧΣ: Ανάμεσα στις πολλές επιτυχίες, αν σας ζητούσα 3 τραγούδια, που θεωρείτε πως δεν αναγνωρίστηκαν όσο τους έπρεπε, ποια θα μου λέγατε;
Θα έλεγα το «Κοσμά και Δαμιανού» του Σταμάτη Κραουνάκη που το θεωρώ τεράστιο τραγούδι, το «Τώρα μη μιλάς» του Γιώργου Θεοφάνους και του Νίκου Μωραΐτη και το «Μαζί» του Σταμάτη Χατζηευσταθίου.
ΧΣ: Θα σας γυρίσω στα χρόνια σας στη Θεσσαλονίκη και θα ήθελα να μου μιλήσετε για τη γνωριμία σας με τον Νίκο Παπάζογλου.
Αγαπούσα πολύ τον Νίκο και ακόμα στις ζωντανές εμφανίσεις μου ο τρόπος που φτιάχνω τα τραγούδια και τον ήχο της ορχήστρας είναι πολύ επηρεασμένος από τον δικό του ήχο. Ο Νίκος ήταν ένας λαϊκός ροκάς. Ένας μοναδικός καλλιτέχνης και άνθρωπος. Ήταν προσωπικός φίλος μ’ έναν θείο μου, ο οποίος κάποια στιγμή με πήγε απ’ το «Αγροτικόν» για να μ’ ακούσει ο Νίκος και να πει τη γνώμη του. Μου είπε λοιπόν ότι έχω μια υπέροχη φωνή, αλλά ότι τραγουδάω πολύ επιφανειακά και ότι κάνω πολλά γυρίσματα, χωρίς να βγαίνουν από αίσθημα αλλά μόνο από τεχνική. Μου είπε τότε ότι η ουσία δεν είναι στο πόσα «κόλπα» κάνει,ς αλλά στο πώς μεταφέρεις το αίσθημα στον κόσμο. Μου είπε ότι αν το καταφέρω αυτό, θα γίνω ένας από τους πιο σημαντικούς τραγουδιστές των επόμενων χρόνων. Από τότε άλλαξε όλος ο τρόπος που σκεφτόμουν το τραγούδι και δούλεψα σκληρά. Ήταν καθοριστική η συνάντησή μας. Τον θυμάμαι πάντα με μεγάλη αγάπη.
ΧΣ: Λένε για εμάς τους Σαλονικιούς, πως μας είναι δύσκολο να φύγουμε από την πόλη μας. Ήταν 3/9/88, όταν κατεβήκατε στην Αθήνα. Νοσταλγείτε τη Θεσσαλονίκη; Θα μπορούσατε να φανταστείτε κάποια μέρα, να γίνεστε ξανά μόνιμος κάτοικος της;
Την Θεσσαλονίκη την επισκέπτομαι πολλές φορές το χρόνο. Είναι όλα μου τα παιδικά και εφηβικά χρόνια με τους πιο παλιούς μου φίλους, τα παλιά μου στέκια και η πόλη των γονιών μου. Πολλές φορές μου λείπει. Κανείς δεν ξέρει πώς μπορούν να έρθουν τα πράγματα. Σίγουρα δεν θα δυσκολευτώ πάντως να προσαρμοστώ ξανά στη Θεσσαλονίκη, αφού στην ουσία αυτή είναι η πόλη μου.
ΧΣ: Είναι γνωστό και πως εργάζεστε ως πιλότος και κάνετε πτήσεις εξωτερικού. Ποια πόλη ή χώρα αγαπάτε περισσότερο, από όσες γνωρίσατε;
Η αγαπημένη μου χώρα μετά την Ελλάδα είναι η Ιταλία. Μαγεύομαι κι από την ομορφιά της χώρας αλλά και απ’ τον πολιτισμό της και μιλάω και ιταλικά (το κατά δύναμιν…). Μια πόλη πέρα από την Ιταλία που αγαπώ πολύ είναι το Παρίσι. Έζησα πάρα πολύ καιρό (η εταιρεία που πετούσα παλαιότερα είχε βάση το Παρίσι κι άλλες γαλλικές πόλεις για περίπου 5 χρόνια), κυριολεκτικά και μεταφορικά η πόλη του φωτός.
ΧΣ: Συμμετέχετε στις μεγάλες επετειακές συναυλίες του Χρήστου Νικολόπουλου, για τα 60 χρόνια του στο τραγούδι. Έχετε συνεργαστεί με τον ίδιο και θα ήθελα να μου μιλήσετε για αυτόν.
Ο Χρήστος είναι ένας πραγματικός θρύλος του ελληνικού τραγουδιού, θησαυρός του λαϊκού πολιτισμού μας. Για μένα είναι και ο μεγάλος μου αδερφός, ένας από τους πιο αγαπημένους μου ανθρώπους. Τα τραγούδια που μου έχει χαρίσει, που μας έχει χαρίσει, είναι πολύτιμα και χαίρομαι που συμμετέχω σε αυτές τις μεγάλες του συναυλίες. Το μόνο μου παράπονο είναι πως δεν προλαβαίνουμε να πούμε όλα του τα τεράστια τραγούδια και κάθε φορά αφήνουμε τόσο πολλά απ’ έξω.
ΧΣ: Ξεκινήσαμε με στίχο από το νέο δίσκο και θέλω να κλείσουμε με τον δικό μου αγαπημένο στίχο, του Κωστή Παλαμά αυτή τη φορά. «Πάντα κοιτάζω προς το φως». Στίχος που δηλώνει αισιοδοξία, ακόμα και στα όχι και τόσο ευχάριστα χρόνια που ζούμε. Πόσο ταυτίζεστε με το στίχο αυτό;
Απόλυτα.
Δημήτρης Παπαδημητρίου & Κώστας Μακεδόνας – «Ο Γκρεμιστής»
Νέο Album
Ποίηση: Μάνος Ελευθερίου, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Βύρων Λεοντάρης, Κωστής Παλαμάς
Kυκλοφορεί από την Panik Oxygen και το Ελληνικό Σχέδιο σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες, καθώς και σε φυσικό προϊόν (cd και βινύλιο).
