Η δεκαετία του ’90 ήταν μια εποχή σημαντικών αλλαγών στη βιομηχανία του κινηματογράφου, με ταινίες που δεν φοβήθηκαν να αγγίξουν θέματα όπως η σεξουαλικότητα με αμεσότητα και τόλμη. Μια από αυτές τις ταινίες, που προκάλεσε έντονες συζητήσεις και άνοιξε το δρόμο για μια πιο ανοιχτή αντιμετώπιση του σεξ στον κινηματογράφο, ήταν το Βασικό Ένστικτο (Basic Instinct) του 1992.
Η ταινία αυτή, σκηνοθετημένη από τον Paul Verhoeven, όχι μόνο σόκαρε το κοινό με τη γραφική της απεικόνιση της σεξουαλικότητας, αλλά έβαλε και το σεξ στο επίκεντρο του αφηγηματικού της ιστού. Το Βασικό Ένστικτο έμεινε γνωστό για τις έντονες ερωτικές σκηνές, με πρωταγωνιστές την Sharon Stone και τον Michael Douglas, και ιδιαίτερα για τη διάσημη πλέον σκηνή της ανάκρισης, όπου η Stone κυριολεκτικά αφήνει τους πάντες άφωνους με την προκλητική της συμπεριφορά.
Η ταινία δεν ήταν μόνο προκλητική από πλευράς εικόνας, αλλά έθεσε και ερωτήματα σχετικά με τη φύση της σεξουαλικότητας και της δύναμης. Οι χαρακτήρες της Stone και του Douglas βρίσκονται σε μια συνεχή μάχη για έλεγχο, με τη σεξουαλική επιθυμία να αποτελεί το κεντρικό εργαλείο για τη χειραγώγηση και την κυριαρχία. Η ταινία μετέτρεψε το σεξ από απλή αφήγηση σε εργαλείο δράματος και έντασης, επηρεάζοντας σημαντικά το πώς το σεξ απεικονιζόταν στις μελλοντικές ταινίες.
Το Βασικό Ένστικτο έγινε μια ταινία-σύμβολο για την αλλαγή που συνέβαινε στον κινηματογράφο των ’90s. Ήταν μια εποχή όπου η κοινωνία άρχιζε να απελευθερώνεται από τις ταμπού αντιλήψεις περί σεξ, και το Χόλιγουντ, αν και διστακτικό, δεν μπορούσε να μην ανταποκριθεί. Επίσης, η ταινία άνοιξε την πόρτα για μια σειρά από παρόμοιες παραγωγές, που επικεντρώνονταν στη σχέση ανάμεσα στο σεξ και τη δύναμη, όπως το Eyes Wide Shut του Stanley Kubrick ή το Crash του David Cronenberg.
Οι ταινίες αυτές, και ειδικά το Βασικό Ένστικτο, οδήγησαν σε μια εκρηκτική αύξηση της απεικόνισης του σεξ στην ποπ κουλτούρα της εποχής, τόσο στον κινηματογράφο όσο και στη διαφήμιση και τη μουσική. Το κοινό άρχισε να είναι πιο άνετο με τη θέαση σεξουαλικού περιεχομένου, και η συζήτηση γύρω από την επιθυμία, την ερωτική έλξη και τη σεξουαλικότητα άνοιξε νέους δρόμους. Η Sharon Stone έγινε σύμβολο της ερωτικής δύναμης και κυριαρχίας, ενώ η ταινία έθεσε τις βάσεις για την εξερεύνηση της γυναικείας σεξουαλικότητας με έναν πιο προκλητικό και ανοιχτό τρόπο.
Η πιο διάσημη σκηνή του Basic Instinct είναι αναμφίβολα η σκηνή της ανάκρισης, όπου η Stone σταυρώνει τα πόδια της. Αλλά ο σεναριογράφος δεν το έγραψε. «Ο Paul Verhoeven αποφάσισε ότι αυτή η σκηνή θα ήταν πιο διασκεδαστική αν η Sharon δεν φορούσε εσώρουχο εκείνη την ημέρα και σταύρωνε τα πόδια της μπροστά στους άλλους»
Το Βασικό Ένστικτο κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά σεξουαλικότητας στις ταινίες, καθιστώντας το σεξ κομμάτι της αφήγησης με τρόπους που δεν είχαν προηγούμενο, και το κληροδότημά του συνεχίζει να επηρεάζει τον κινηματογράφο μέχρι και σήμερα.
