γράφει η Αντωνία Καραφίλη/ Φωτογραφίες: Ταξιαρχούλα Λούκου
Περπατώντας στη Φιλίππου στο ύψος της Αχειροποιήτου, τη γειτονιά που ανοίγουν ένα σωρό ενδιαφέροντα μαγαζιά, στο νούμερο 56 συναντάμε το Studio Hervik. Ένα multitask design studio με χώρο που ξεχωρίζει και σε προκαλεί να μπεις μέσα να ρωτήσεις “Τι είναι εδώ;”.
Μιλήσαμε με τα δύο αδέρφια που έχουν το γραφείο, τους Βίκτωρα και Ηρακλή Γκουντάρα.
Ο Βίκτωρας έχει τελειώσει Γραφιστική και έκανε μεταπτυχιακό στο Integrated Design στο Ντεσάου της Γερμανίας, ενώ ο Ηρακλής σπούδασε Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης, με μεταπτυχιακό στην Ιστορία της Τέχνης και στην Επιμέλεια Εκθέσεων στη Μουσειολογία. Με αντίστοιχη προϋπηρεσία, είχαν πάντα σαν στόχο να ανοίξουν μαζί ένα γραφείο και το κατάφεραν το 2017.
Έτσι προέκυψε η ιδέα για το Studio Hervik, το οποίο προέρχεται από τα αρχικά των ονομάτων τους Ηρακλής-Βίκτωρ, Hervik και δείχνει αυτό το δίπολο που παντρεύεται, για να βγει ένα δυνατό τελικό αποτέλεσμα. Έχουν ήδη συνεργαστεί με μουσεία, με φεστιβάλ, με την εφορία αρχαιοτήτων, με το ΑΠΘ.
-Κάποιος που έρχεται σήμερα στο γραφείο σας, τι υπηρεσίες μπορεί να λάβει;
Βίκτωρας: Κυρίως αναλαμβάνουμε εταιρικές ταυτότητες, εκδόσεις, εκθέσεις, καθώς και όλο το κομμάτι της υποστήριξης. Είμαστε ένα δημιουργικό γραφείο με επεκτάσεις και στο πολιτιστικό κομμάτι, και λόγω του backround του Ηρακλή μπορούμε να αναλάβουμε πρότζεκτ με πιο μελετημένη επιμέλεια. Παράλληλα θέλουμε και να δίνουμε μία πιο πρωτότυπη και εικαστική προσέγγιση στη δουλειά μας.
Τείνουν να συμπληρώνουν ο ένας τη φράση του άλλου και έχει ενδιαφέρον να τους βλέπω να αναπτύσσουν τις σκέψεις τους.
Ηρακλής: Δουλεύουμε πολύ την εικονογράφηση, είναι κάτι που μας χαρακτηρίζει σαν γραφείο και πολλές δουλειές πήγαν πολύ καλά γιατί έχουν μια πολύ δυνατή εικόνα, ένα στοιχείο του Βίκτωρα που τον χαρακτηρίζει, το illustration.
Βίκτωρ: Γενικώς δίνουμε βάση στο κομμάτι της τυπογραφίας και της εικονογράφησης αλλά θέλουμε πάντα να υπάρχει νόημα και νοηματοδότηση πίσω από αυτό που κάνουμε. Για παράδειγμα στα packaging, μαζί με τους πελάτες φτιάχνουμε ένα στόρι, μας αρέσει το storytelling, μας βοηθάει αλλά είναι ωραίο και για τον καταναλωτή.
-Κάθε φορά που συνεργάζεστε με έναν πελάτη, ποιο είναι το αγαπημένο σας κομμάτι στη διαδικασία;
Ο Βίκτωρας περιγράφει όλη τη διαδικασία σαν αγαπημένη του, το συνειδητοποιούμε και γελάμε. Παρεμβαίνει ο Ηρακλής και επισημαίνει ότι κάθε στάδιο είναι κρίσιμο για το επόμενο, για τον ίδιο που είναι πιο οργανωτικός, αγαπημένο κομμάτι είναι αυτό της προετοιμασίας, όταν κάνουν τον brief με τον πελάτη, αλλά σίγουρα και όταν παρουσιάζεται το τελικό αποτέλεσμα.
-Πώς είναι να δουλεύετε δύο αδέρφια μαζί; Γιατί μου φαίνεται εφιαλτικό!
Βίκτωρας: Το έχουμε συνηθίσει και έχουμε τις αποστάσεις μας και τη συνεννόηση που έχουμε. Δηλαδή νομίζω είναι εύκολο να δουλεύεις, γιατί μπορείς να εκφραστείς πιο άνετα.
Ηρακλής: Εξαρτάται πάντα από τη σχέση που υπάρχει. Δηλαδή είναι θέμα προσωπικό και των δύο να διαχειρίζεται αυτό το πράγμα και δεύτερο πολύ σημαντικό είναι ότι είναι άλλες ειδικότητες, οπότε αυτό που κάνω εγώ, δεν έρχεται σε κάποια αντίθεση ή ανταγωνιστική θέση με τον Βίκτωρα. Εγώ πρέπει να σκεφτώ πώς ο Βίκτωρας σκέφτεται και ο Βίκτωρας πρέπει να σκεφτεί πώς σκέφτομαι και εγώ και ο πελάτης.
Ξεκαθαρίζω τους ρόλους και μου γίνεται κατανοητό ότι ο Βίκτωρας είναι ο Art Director και ο Ηρακλής είναι ο Office Manager. Κάπου εκεί ξεπροβάλλει από τον επάνω όροφο η Σύλια Χασιώτη, το καινούριο μέλος της ομάδας. Σπούδασε φωτογραφία και γραφιστική και κάνει την πρακτική της στο κομμάτι του graphic design.
Τη ρωτάω ποιο είναι το αγαπημένο της κομμάτι στη δουλειά που κάνει και εξηγεί ότι της αρέσουν οι αμέτρητοι τρόποι έκφρασης, το ότι δημιουργείς κάτι από το μηδέν και μπορείς να κάνεις τον κόσμο να αισθανθεί.
-Ποια είναι η αγαπημένη σας δουλειά μέχρι τώρα;
Ηρακλής: Νομίζω το Organic Art, μια έκθεση που κάναμε για το MOMUS. Ήταν η πρώτη δουλειά που κάναμε στην οποία είχαμε μια συνολική ευθύνη για το project της έκθεσης. Αυτή βραβεύτηκε, πήραμε και έναν έπαινο από τα ΕΒΓΕ, ήταν η πρώτη μας δουλειά που πήρε έπαινο.
Μου δείχνουν κατάλογο από το “50 + 1 Ιστορίες από τη Συλλογή Κωστάκη” λέγοντάς μου ότι είναι η δεύτερη δουλειά που έκαναν και αναφωνώ ότι έχω πάει! Μου λένε ότι εδώ έχουν κάνει και τον εκθεσιακό σχεδιασμό, πέρα από την ταυτότητα και τον κατάλογο.
Ηρακλής: Εδώ ήταν κάτι πολύ δημιουργικό, γιατί προτείναμε και υλικά, το πώς θα τυπωθούν τα κείμενα της έκθεσης. Τα συνδυαστικά πρότζεκτ, για μένα είναι τα πιο αγαπημένα λόγω ειδικότητας.
Βίκτωρας: Για μένα αγαπημένες δουλειές είναι το Organic Art και το Μόρσο, το καινούριο άλμπουμ του Δημήτρη Μυστακίδη. Δουλέψαμε το εξώφυλλο και το youtube cover.
-Από τι εμπνέεστε στην πόλη;
Ηρακλής: Φαινομενικά είναι μία πόλη που δεν έχει πολλά πράγματα, αλλά αν δεις από πίσω έχει πολύ μεγάλα ερεθίσματα. Η ταυτότητα και το παρελθόν της πόλης είναι πολύ σημαντική και νομίζω είναι και το μεγάλο πλεονέκτημά της, απλώς δεν το έχουμε ακόμα αντιληφθεί.
Βίκτωρ:Η Θεσσαλονίκη στο κομμάτι της γραφιστικής ήταν πρωτοπορία από παλιά. Πλέον έχει φύγει πολύς κόσμος στην Αθήνα αλλά θεωρώ ότι εξακολουθεί να μας κρατάει η πόλη.
Ηρακλής: Εμπνεόμαστε από μουσεία, από κτίρια, από μνημεία που υπάρχουν. Υπάρχουν αναφορές που είναι μικροί θησαυροί, όπως τα εξώφυλλα του Κάρολου Τσίζεκ για τη Διαγώνιο του Ντίνου Χριστιανόπουλου.
Ο Βίκτωρας συμπληρώνει ότι ο Δελιαλής ήταν από τους πιο σημαντικούς στον χώρο, ο Τσίζεκ ήταν μεγάλη έμπνευση για όλη τη γραφιστική σκηνή της πόλης κι εγώ σκέφτομαι ότι πρέπει να γκουγκλάρω αρκετά ονόματα μόλις γυρίσω σπίτι.
Ο Βίκτωρας συνεχίζει τον ειρμό της σκέψης του: Γενικά η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που έχει δουλειά. Οπότε αυτή η δουλειά κάποιες φορές σε πεισμώνει, ότι θα κάτσεις εδώ. Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να συμβούν και να αναδειχθούν και είναι λίγο κρίμα, σκέφτεσαι. Φυσικά έχει πλεονεκτήματα σαν πόλη, όπως οι μικρές αποστάσεις και το τεράστιο θαλάσσιο μέτωπο.
Είμαστε αισιόδοξοι γενικά.
-Είστε ε;
Προσπαθούμε ναι. Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Όλα θέλουν δουλειά, τίποτα δεν είναι έτοιμο και πρέπει ο καθένας να βάζει το μικρό του κομμάτι σε αυτό.
Πάνω στην κουβέντα μου λένε ότι η Θεσσαλονίκη σου παρέχει ένα ασφαλές πλαίσιο για να δουλέψεις και ζητάω διευκρίνιση.
Ηρακλής: Στην Αθήνα ένα τέτοιο γραφείο σαν το δικό μας θα ήταν πολύ δύσκολο να σταθεί. Η πόλη μας είναι μικρή και είναι πιο εύκολο αν έχεις μία δικτύωση, μια δομή, να βάλεις τους δικούς σου όρους και να δουλέψεις με αυτούς. Στην Αθήνα είναι πολύ πιο δύσκολο να το κάνεις αυτό. Δεν είμαστε τυχαία εδώ νομίζω, έχουμε το υπόβαθρο, ασχολούμαστε με την πόλη, μας ενδιαφέρει να αλλάξουμε κάποια πράγματα.
-Εάν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στην πόλη, τι θα ήταν αυτό;
Μαζί: Κάποιες νοοτροπίες και συμπεριφορές, κοινωνικές. Δεν υπάρχει συνολικό ενδιαφέρον, δεν υπάρχει σεβασμός στον δημόσιο χώρο.
Ηρακλής: Ο χαμηλός ορίζοντας που έχει καμιά φορά η πόλη. Καμιά φορά από μόνος σου βάζεις ένα όριο που δεν χρειάζεται να το βάζεις. Και νομίζω ότι αυτό αυτήν την περίοδο θα πρέπει να το υπερβούμε. Για να μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά.
Βίκτωρας: Αυτό που θα άλλαζα είναι ότι δεν υπάρχει ακριβής συνειδητοποίηση του τι είμαστε και πού είμαστε. Νομίζω ότι το ωραίο της πόλης είναι ότι είναι μια ελληνική πόλη, στα Βαλκάνια, στη Μεσόγειο, δίπλα από την Τουρκία, οπότε αυτό όλο είναι το πλεονέκτημά σου. Πρέπει όλα να τα αγκαλιάσεις και να τα φέρεις δίπλα.
Εκ των υστέρων κάνω την ίδια ερώτηση στη Σύλια, η οποία θεωρεί ότι δύσκολα αλλάζεις αυτήν την πόλη, όμως αν μπορούσε να προσθέσει κάτι, αυτό θα ήταν ένα μπαρ μόνο με house μουσική στο κέντρο, για να το κάνει στέκι μετά το γραφείο!
-Όταν αναλαμβάνετε ένα πρότζεκτ, υπάρχει κάτι που φοβάστε;
Ηρακλής: Δεν φοβόμαστε κάτι. Μπορεί να υπάρχει μια αβεβαιότητα, αλλά έχουμε τους μηχανισμούς για το πώς να λειτουργούμε με μια μίνιμουμ αυτοπεποίθηση.
Βίκτωρας: Όσο προχωράς και στο κομμάτι της δημιουργίας, ο μεγαλύτερός σου εχθρός είναι ο εαυτός σου. Αν είμαστε ικανοποιημένοι εμείς, δεν έχουμε να φοβηθούμε κάτι. Πάντα αυτό που δείχνουμε, είναι κάτι το οποίο μας ικανοποιεί. Κατά βάση αυτό λειτουργεί. Τώρα αν δεν λειτουργήσει κάποιες φορές, ίσως δεν υπήρξε από την αρχή καλή επικοινωνία για να καταλάβει και η άλλη πλευρά ότι αυτό είναι η ταυτότητά μας. Οπότε κυρίως φοβόμαστε μήπως δεν φτάσουμε εμείς τις προσδοκίες μας, που βάζουμε εμείς στον εαυτό μας.
Ηρακλής: Και ένα άλλο κομμάτι που κουμπώνει σε αυτό είναι ότι αγαπάμε έναν λειτουργικό σχεδιασμό. Δεν κάνουμε κάτι που είναι πολύ υπερβολικό. Τα κόστη πλέον είναι πολύ μεγάλα, ειδικά στα έντυπα. Οπότε πρέπει να έχεις στον νου σου να τυπώσεις κάτι το οποίο και να ανταποκρίνεται στην εποχή μας αλλά να έχει και ένα, όσο γίνεται, αν γίνεται, οικολογικό αποτύπωμα.
Βίκτωρας: Δεν μας αρέσει ο εντυπωσιασμός στο design, θέλουμε να το βλέπουμε πιο συνολικά. Δεν θα χρεώναμε πχ. μια υπέρογκη παραγωγή σε έναν πελάτη προσπαθώντας να τον πείσουμε ότι το χρειάζεται απαραίτητα. Θεωρούμε ότι αυτό που κάνουμε είναι και εφήμερο, οπότε πρέπει να σέβεσαι και λίγο το συνολικό κομμάτι της δουλειάς. Το να εντυπωσιάσεις γίνεται, την άλλη μέρα το ξεχνάς. Δεν πιστεύουμε τόσο πολύ σε αυτό.
-Ήθελα να ρωτήσω για το κομμάτι της αντιγραφής. Αν φοβάστε μη θεωρηθεί ότι έχετε αντιγράψει κάτι με κάποια δουλειά σας ή αν έχετε δει ότι αντέγραψαν κάτι δικό σας.
Βίκτωρας: Όχι δεν είναι κάτι που μας απασχολεί ιδιαίτερα, δεν υπάρχει παρθενογένεση ποτέ. Σίγουρα όλοι μας κοιτάμε πράγματα και μας εμπνέουν, σίγουρα υπάρχει το φαινόμενο της αντιγραφής.
Ηρακλής: Ναι υπάρχει, αλλά έχουμε επίγνωση του εφήμερου της δουλειάς μας, καλό είναι να το έχεις αυτό.
Τους ρωτάω για τα αγαπημένα τους καλλιτεχνικά ρεύματα και νιώθω ότι τους έχω κάνει την πιο δύσκολη ερώτηση. Μετά από σκέψη και διάλογο απαντούν:
Βίκτωρας: Bauhaus, Paul Klee, Kandinsky, ίσως φαίνεται αυτό στη δουλειά μας, σε κάποια πράγματα.
Παραδέχονται και οι δύο ότι υπάρχει μια αγάπη για τον γερμανικό εξπρεσσιονισμό.
Ηρακλής: Εγώ έχω διαφορετικές αναφορές, μου αρέσουν και τα πιο κλασικά, εννοώ βυζαντινά πράγματα ή κάποια οθωμανικά μοτίβα ή pattern. Είναι διαφορετικά αλλά δεν είναι ένα ρεύμα. Το γοητευτικό νομίζω είναι αυτό, το πώς διαφορετικοί άνθρωποι συνυπάρχουν μαζί και δημιουργούν κάτι.
-Για την ερχόμενη χρονιά τι ετοιμάζετε; Μπορείτε να μας πείτε κάτι;
Ηρακλής: Αν ανοίξει το μετρό, θα δείτε κάποιες εφαρμογές, που δουλέψαμε με μια μεγάλη ομάδα. Είναι μια δουλειά για λογαριασμό της εφορίας αρχαιοτήτων της Θεσσαλονίκης – κάποιες εκθεσιακές αφηγήσεις μέσα σε 5 σταθμούς του μετρό για τα αρχαία που βρέθηκαν εκεί – ένα ωραίο πρότζεκτ, δημόσιας κλίμακας. Μας ενδιαφέρει παράλληλα να κάνουμε κάτι δικό μας που μας εκφράζει, είναι στα σκαριά διάφορα πρότζεκτ.
Κλείνοντας, μου λένε για τους στόχους τους:
Στόχος είναι να συνεχίζουμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε, με την όρεξη και το μεράκι που το κάνουμε. Είναι πολύ σημαντικό να έρχεσαι καθημερινά και να είναι ευχάριστο το περιβάλλον. Μας αρέσει ο χώρος, τον φροντίζουμε, τον αλλάζουμε, είναι in progress σαν τη δουλειά μας.
Instagram: studiohervik