γράφει ο Τάσος Γέροντας
Τέση Παπαθανασίου «Υποξία». Εκδόσεις Νίκας 2024.
380 σελίδες σε μέτριας υφής χοντρό χαρτί, με πολύ καλή επιμέλεια, εξαιρετική εκτύπωση, στιβαρή βιβλιοδεσία και υποβλητικό εξώφυλλο.
Ένας άντρας, εμμονικός με τον αριθμό 4, φροντίζει κάποιον άρρωστο που δεν μπορεί να κινηθεί ούτε να μιλήσει. Παράλληλα ετοιμάζει απειλητική επιστολή προς κάποια Γεωργία Αντωνοπούλου, κόβοντας γράμματα από εφημερίδα. Μια γυναίκα ψάχνει στο Μοναστηράκι μια απομίμηση ακριβού φουλαριού. Ένας παλαίμαχος καλαθοσφαιριστής γοητεύεται από μια όμορφη κοπέλα σε ένα μπαρ. Η νευροχειρουργός Γεωργία (άραγε είναι η ίδια η παραλήπτρια των επιστολών;) ετοιμάζεται να φύγει για την Πάρο για λίγες ημέρες, ενόψει μιας πολύ κρίσιμης δίκης. Ο Βασίλης, συνάδελφος, συνεργάτης και φίλος της Γεωργίας, προσπαθεί να ανιχνεύσει τις προθέσεις της σχετικά με τη δίκη. Ο Κωνσταντίνος, γιος της Γεωργίας, ζει μαζί της. Η σχέση της Γεωργίας με την Άννα, τη φίλη του Κωνσταντίνου, είναι ψυχρή. Η Γεωργία «θρέφει» και τον Κωνσταντίνο και τον Αργύρη, τον παλαίμαχο καλαθοσφαιριστή, με τον οποίο είναι παντρεμένη, αλλά σε διάσταση. Ο Αντώνης και η Καίτη, πλούσιοι συνταξιούχοι που ζουν στον Καναδά, ετοιμάζονται να έρθουν για διακοπές στην Αντίπαρο. Είναι φίλοι με τη Γεωργία. Ο Παντελής, επιστάτης του εξοχικού της Γεωργίας στην Πάρο, δείχνει συγκινητικό νοιάξιμο για την αφεντικίνα του. Φανταστείτε την οδύνη του όταν θα βρει νεκρή τη Γεωργία μέσα στο αυτοκίνητό της!
Η περιγραφή του θανάτου της, μέσα σε μια βροχερή νύχτα, δείχνει πως πρόκειται για προμελετημένο έγκλημα. Όμως γιατί; Έχει σχέση με την επικείμενη δίκη;
Ο αστυνόμος Παβέρης, που με μεγάλη επιτυχία είχε χειριστεί τη δολοφονία στη «Λουκουμόσκονη», αναλαμβάνει την υπόθεση. Από τη Σύρο, τώρα έχει μετατεθεί στην Πάρο. Χαρακτηριστική η αμοιβαία έλλειψη εκτίμησης ανάμεσα σ’ αυτόν και τον διοικητή του, ο οποίος μοιάζει να του βάζει προσκόμματα στις έρευνές του. Άραγε είναι ζήλεια για τις ικανότητες του υφισταμένου του; Υπάρχει και ένας τοπικός δημοσιογράφος, καθόλου συμπαθής στον Παβέρη για τις όχι πάντα ηθικές μεθόδους που χρησιμοποιεί για να βγάλει είδηση.
Το ζευγάρι από τον Καναδά θα βρεθεί δολοφονημένο στο εξοχικό τους στην Αντίπαρο. Άραγε οι φόνοι αυτοί έχουν σχέση με τη Γεωργία; Τι είναι αυτά τα έγγραφα που συζητούσαν; Ποιος είναι ο ρόλος του δημοσιογράφου;
Ο Παβέρης θα πάει στην Αθήνα. Θα επιδιώξει να συναντήσει και να μιλήσει με όσους έχουν σχέση με τη Γεωργία: γιατροί, νοσοκόμοι, παλιοί συνάδελφοι, παλιοί ασθενείς. Κι αυτή η περίφημη δίκη; Αφορούσε κάποια επέμβαση που δεν είχε αίσιο τέλος, ο ασθενής δεν επέζησε. Πόσες φορές είχε συμβεί στο παρελθόν; Πώς είχαν αντιδράσει οι συγγενείς εκείνων των ασθενών; Είναι κάποιες περιγραφές αυτών των συζητήσεων που σφίγγουν την καρδιά του αναγνώστη. Είναι όμως και κάποιες άλλες που προκαλούν την οργή του. Μεγαλογιατροί, που κληρονόμησαν τη φήμη του πατέρα τους, όχι όμως και τις ικανότητές του, κλίκες γιατρών και ιατροδικαστών που συγκαλύπτουν σφάλματα, εκμετάλλευση της θέσης ισχύος, εκβιασμοί, διασυνδέσεις με την εξουσία, όλα παρελαύνουν μπροστά από τον αναγνώστη. Οι περιγραφές ωμές, σοκαριστικές, όμως τόσο αληθινές! Η σήψη και η συγκάλυψη ισοφαρίζουν την αυτοθυσία κάποιων άλλων.
Τελικά τι έγινε με τη Γεωργία; Η συγγραφέας με μαεστρία φωτίζει κάθε φορά και άλλον ύποπτο, μέχρι να φτάσουμε στην αποκάλυψη. Ο Παβέρης, χρησιμοποιώντας παλιούς γνωστούς και φίλους, αλλά και καταφεύγοντας σε μεθόδους πέρα από τις υπηρεσιακές και παρακούγοντας διαταγές, θα φτάσει στη βρόμικη κορυφή. Και έξυπνα δεν θα αφήσει τις διαταγές για συγκάλυψη να κρύψουν την αλήθεια.
Σκληρό βιβλίο. Αδυσώπητο προς τους αδίστακτους μεγαλογιατρούς και τους προστάτες τους. Καταγγελτικό προς τη συγκάλυψη εγκλημάτων. Όπως σχολιάζει ο Άρνε Νταλ στο εξώφυλλο «Πραγματικά αιχμηρό και κοινωνικά επικριτικό αστυνομικό μυθιστόρημα».
Ο τίτλος του βιβλίου είναι και τίτλος ενός κεφαλαίου, το οποίο δεν έχει άμεση σχέση με την υπόθεση. Όμως η σκληρότητα του συγκεκριμένου κεφαλαίου και το συγκλονιστικό της γραφής της Παπαθανασίου δικαίως δίνουν τον τίτλο στο βιβλίο.
Όσο καλός και να είσαι, πάντα θα βρεθούν κάποιοι να ζηλέψουν, να φθονήσουν, να σε κατηγορήσουν, να χαρούν με τη δυστυχία σου.
«Το σύμπαν και η τέχνη, τα μόνα δύο πράγματα που η αναμέτρηση μαζί τους οδηγεί πάντοτε σε μία νίκη της ταπεινότητας. Μια νίκη της ψυχής».
Πολύ σπουδαίο βιβλίο! Μην το προσπεράσετε!