H Μάχη των ήχων: Εξερευνώντας τα μουσικά αρχεία μνήμης από τη Μάχη Ντόλκου
Κάθε εβδομάδα η Μάχη Ντόλκου ξεφυλλίζει το μουσικό της ημερολόγιο και περιγράφει ιστορίες μουσικών αλλά και τραγουδιών που στιγμάτισαν τον κόσμο αλλά και την ίδια.
Από τα βινύλια και τις κασέτες στο Spotify και το YouTube ταξιδεύουμε, νιώθουμε και ζούμε παρέα με τον κολλητό μας φιλαράκι, τη μουσική.
Η Loreena McKennitt (17 Φεβρουαρίου 1957) είναι Καναδή τραγουδίστρια, συνθέτρια, αρπίστρια, ακορντεονίστρια και πιανίστρια που γράφει, ηχογραφεί και παίζει μουσικές του κόσμου με θέματα κελτικά, καθώς και θέματα από τη Μέση Ανατολή. Αυτά τα λίγα copy/paste από Wikipedia. Συνήθως μόνο αυτά κοιτάζω όταν ψάχνω να βρω 2-3 βασικές πληροφορίες για κάθε καλλιτέχνη.
Σε αυτή την στήλη, δε θα δείτε ποτέ μουσικογραφίες και όλες τις -γραφιες που γεμίζουν τα βιογραφικά των μουσικών που μου κίνησαν το ενδιαφέρον. Ψάχνω τα άλλα. Αυτά που δε μπαίνουν στα βιογραφικά. Αυτά που τους δίνουν έμπνευση.
“The journey, not the destination, becomes a source of wonder.”
Η Loreena με απασχόλησε πολλές φορές με την μουσική της μέχρι που διάβασα για το δράμα της. Μέσα σε μια μόλις μέρα έχασε τον αδελφό, τον κολλητό και τον αρραβωνιαστικό της.. Τρία παλικάρια πήγαν για ψάρεμα και δεν γύρισαν ποτέ. Απλά πνίγηκαν..και απλά τα παράτησε όλα για αρκετά χρόνια. Αναμενόμενο. Την ίδια χρονιά(1998) θέτει σε κυκλοφορία ένα άλμπουμ από τις συναυλίες της και διαθέτει τα έσοδα σε ιδρύματα.
Το 2006 θα εμφανιστεί ξανά, ενσωματώνοντας στη μουσική της παραδόσεις παγκόσμιων πολιτισμών και θα ταξιδέψει στην Ιρλανδία από όπου θα εμπνευστεί από την ιστορία και τον πολιτισμό της. Παρομοίως θα γίνει και στη μεσόγειο, την Ινδία, και την Κίνα.
Ταξιδιάρα, αινιγματική, μυστηριώδης, ατμοσφαιρική και μυσταγωγική λένε τα δημοσιεύματα. Αερικό, νεράιδα, ξωτικό και όλα τα όντα του νεραιδόκοσμου, του άρχοντα των δαχτυλιδιών, του Harry Potter κ.τ.λ θα πω εγώ.
Τα τελευταία νέα που είχα από την McKennitt, ήταν το καλοκαίρι πριν τον covid, σε μια δύσκολη κατά τα αλλά υπέροχη συναυλία, στο θέατρο γης. Η βροχή δε σταματούσε, η αναμονή μεγάλη, κάποια μηχανήματα χάλασαν, εγώ έγκυος με ατέλειωτες αναγούλες μέσα στον κόσμο και τη ζέστη της υγρασίας αλλά εκεί! Περίμενα με δέος να την ακούσω! Και στο άκουσμα της φωνής της ένιωσα αυτό ακριβώς που περίμενα! Ανατριχίλα σε σώμα και ψυχή! Έχετε νιώσει ποτέ να ανατριχιάζει η ψυχή σας; Ξέχασα και τις αναγούλες, ξέχασα και την ζεστή. Μόνο ένα πράγμα υπήρχε στο μυαλό μου! Η εικόνα της γλυκύτατης αυτής ύπαρξης προς το κοινό, αγκαλιά με την άρπα της . Η αναμονή και οι αναποδιές του live όχι απλά άξιζαν αλλά με έκαναν να νιώθω χορτάτη από συναυλίες στο κενό που ακολούθησε. Δυο χρονιά και κάτι χωρίς συναυλίες λόγω covid, αλλά και λόγω εγκυμοσύνης. Ένα πράγμα εύχομαι μόνο. Θέλω να πιστεύω πως ο γιος μου ένιωσε το ίδιο πράγμα με εμένα και ας ήταν μέσα στην κοιλάρα μου!
“Listening causes me to find the existence of truth behind the veil.”
Από εμένα:
Πίσω στο 2000 και περνάω εφηβεία… Είμαι έξαλλη! Με ενοχλεί η οικογένεια μου, με ενοχλεί το σχολείο, με ενοχλεί η κοινωνία, με ενοχλεί το πρώτο μου αγόρι… Γενικά, με ενοχλεί η ύπαρξη μου..
Ένα πρωί, από εκείνα τα μαρτυρικά πρωινά που ξυπνούσαμε με το ζόρι για το σχολείο, αποφασίζω να κάνω κοπάνα! Μόνη μου χωρίς λόγο. Δεν ήθελα να αποφύγω κάποιο διαγώνισμα ούτε να πάω για καφέ… Απλά δεν ήθελα να δω κανέναν. Μα κανέναν!
Το πατρικό μου σπίτι είναι στην Καλαμαριά, οπότε ως ρομαντική, ανήσυχη ψυχή, ο δρόμος με έβγαλε στην πλαζ της Αρετσού. Προσπέρασα το πεζοδρόμιο (εκείνη την εποχή όλη η πεζοδρόμηση ήταν γεμάτη με τραπεζοκαθίσματα. Οι σερβιτόροι/ες αναγκάζονταν με τον φορτωμένο δίσκο τους να περάσουν τον κεντρικό δρόμο της Νικ.Πλαστήρα για να πάρουν την παραγγελία τους) που αν και 9 η ώρα το πρωί η κίνηση ήταν αυξημένη. Κατέβηκα βιαστικά τα σκαλιά προς την μαρίνα.
Mε τα walkman στα αυτιά, ακούγοντας μια λίστα με αγαπημένα τραγούδια κατευθύνθηκα προς τις προβλήτες, εκεί όπου ήταν αραγμένα τα σκάφη. Θυμάμαι πολύ έντονα την αδιάκοπη επιθυμία μου για ελευθερία! Δεν ήξερα καλά – καλά την έννοια της αλλά την επιζητούσα μανιωδώς. Με κάποιο τρόπο την ανακάλυπτα στη μουσική μου αλλά ποτέ δε μου έφτανε. Μάλλον αυτό που με έκανε να νιώθω η μουσική, το είχα βαφτίσει ελευθερία και το αναζητούσα και στην πραγματική ζωή.
Πέταξα την τσάντα μου στην άκρη της προβλήτας και άρχισα να κλαίω. Ένα μικρό, χαζούλικο, πνιγμένο εφηβάκι. Αχ και να ήξερα εκείνη τη στιγμή ποσά πολλά συναισθήματα όμορφα και άσχημα θα ξημέρωναν στο υπόλοιπο της ζωής μου! Η μουσική ήταν τόσο δυνατά στα αυτιά μου που δεν κατάλαβα τον άντρα που στεκόταν από πίσω μου. Κάθισε δίπλα μου πάνω στα κολωνάκια που δένουν τα καράβια. Μόλις τον αντιλήφθηκα μου χαμογέλασε. Τρόμαξα λίγο. Όσο και να ήθελα να το παίζω δυναμική γυναίκα/κορίτσι πάντα ηχούσε στο κεφάλι μου το «Δε μιλάμε σε ξένους» της μητέρας μου.
Ήταν γύρω στα 50 και φορούσε γυαλια. Είχε ηλιοκαμένο δέρμα και σηκωμένα τα μπατζάκια από το τζιν παντελόνι του, με σαγιονάρα δίχαλο αν και ήταν αρχές άνοιξης. Τον έλεγαν Μιχάλη.
«Τι ακούς» με ρώτησε.
«Queen» απάντησα κοφτά.
«Πάλι καλά.. Την κοπάνησες ε»; με ρώτησε κοιτώντας την παρατημένη τσάντα μου πιο πέρα. Θυμάμαι να με έχει φρικάρει λίγο η ανάκριση ενός άγνωστου, αλλά ταυτόχρονα να νιώθω και τη γνωστή οικειότητα που νιώθουμε όταν πρόκειται να συμπαθήσουμε ή να δεθούμε με κάποιον/α. Παρόλα αυτά κοίταξα τριγύρω είδα πως υπήρχε κόσμος σε κοντινή απόσταση και χαλάρωσα.
«Περίμενε λίγο γερόντισσα να σου φέρω κάτι» είπε.
«Γερόντισσα; ” Αναρωτήθηκα» Άλλος ένας τρελός! Γαμώτο, συμπαθώ τους τρελούς..” Αυτήν ακριβώς την πρόταση, έγραψα στο ημερολόγιο που κουβαλούσα πάντα μαζί μου όσο περίμενα να επιστρέψει.
«Ορίστε» μου λέει. «Άκου αυτό».
Άπλωσε το χέρι του και μου έδωσε μια κασέτα.
Η περί ης ο λόγος κασέτα
«Όταν βαρεθείς να την ακούς μου την επιστρέφεις. Μένω σε αυτό το καράβι μόνιμα. Φωνάζεις Μιχάλη και έφτασα» είπε γνέφοντας το κεφάλι του, προς ένα ξύλινο αραγμένο καράβι.
Όταν σηκώθηκε να φύγει, για κάποια δευτερόλεπτα αποφάσισα να σπάσω λίγο το μονόχνοτο μελαγχολικό μου ύφος και του χαμογέλασα.
«Ευχαριστώ πολύ».
Ανταπόδωσε το χαμόγελο.
«Παρακαλώ» είπε και άρχισε να κατευθύνεται προς το καράβι του.
«Γερόντισσα γιατί»; φώναξα.
«Το σημάδι στο μέτωπο σου μοιάζει με σοφία». Αναφώνησε ένα χάχα κοφτό και έφυγε.
H αλήθεια είναι πως έχω εκ γενετής ένα σημάδι στο μέτωπο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή δε το χώνευα. Με ενοχλούσε και αυτό μαζί με όλα τα αλλά. Από εκείνη τη μέρα, που το σημάδι μου έδωσε τον τίτλο της γερόντισσας, το λάτρεψα. Το βάφτισα το τρίτο μου μάτι!
Έβαλα την τσάντα μου στο δεξί ώμο και κρατώντας την κασέτα στο αριστερό έφυγα.
Πήρα το λεωφορείο και με προορισμό το κέντρο έβαλα να την ακούσω. Και κάπως έτσι γνωριστήκαμε με την Loreena.
Χάζεψα, μαγευτικά ,ανατρίχιαζα ασταμάτητα. Ένιωθα την καρδιά μου να φτάνει στον λαιμό μου. Η πολυπόθητη ελευθερία που αναζητούσα, μέσα σε αυτήν την κασέτα. Επιστρέφοντας σπίτι με τελείως διαφορετική διάθεση άρχισα να την ακούω όλη μέρα και όλη νύχτα για πολλές μέρες.
Μοιραζόμουν το ίδιο δωμάτιο με την κατά 7 χρόνια μικρότερη αδελφή μου. Εγώ στο λύκειο, αυτή στο δημοτικό. Θυμάμαι να κλειδώνω το δωμάτιο για να μη με ενοχλεί και να βλέπω τα ραβασάκια της να μπαίνουν σιγά – σιγά από τη χαραμάδα της πόρτας. Αδερφούλα μου σε παρακαλώ. Άνοιξε μου και βαλε εκείνο το τραγούδι με τους παπάδες (The Mystic’s Dream). Σε παρακαλώ, σε παρακαλώ, σε παρακαλώ. Θα κάτσω στο κρεβάτι και δε θα μιλάω καθόλου
Τον Μιχάλη τον ξαναείδα άλλες 3 φορές ακόμα, εκεί στην προβλήτα. Μιλούσαμε ατέλειωτες ώρες για τη μουσική, για τις δυσκολίες του επαγγέλματος του (ήταν δύτης) και σε γενικές γραμμές τη βγάζαμε με συμβουλές. Εμένα μου άρεσε να ακούω και αυτόν του άρεσε να νιώθει μέντορας.
Την κασέτα δεν του την επέστρεψα ποτέ. Όταν, χρόνια μετά ο δρόμος με έβγαλε κατά ‘κει το καράβι έλειπε…
Κάποια στιγμή γνώρισα κατά σύμπτωση μια οικογενειακή του φίλη. Στην εποχή των mp3 πλέον, της έδωσα την κασέτα μαζί με τους θερμούς χαιρετισμούς μου και το ευχαριστώ μέσα από την ψυχή μου. Της είχα πει να του μεταφέρει ,πως αυτή η κασέτα μου είχε δώσει φτερά και πλέον δεν τηνχρειάζομαι. Δε την δέχτηκε. Ήθελε να την κρατήσω, για να θυμάμαι τις συζητήσεις μας αλλά και τον ίδιο…
Λίγες μέρες μετά ο Μιχάλης την έκανε για τόπους παραδεισένιους… Όπως αυτούς που μου περιέγραφε φανταζομαι. Έφυγε γρήγορα από καρκίνο. Δεν ξέρω τι άνθρωπος ήταν… Δεν έμαθα ποτέ. Ξέρω μόνο πως χαράχτηκε στη μνήμη ως ένας θαλασσομάχος, που σε μια κατά τα αλλά ανήσυχη περίοδο, με 3 κουβέντες του και την φωνή της Loreena μου πρόσφερε λίγη πραγματική ησυχία. Σίγουρα θα ακούει Loreena εκεί πάνω.
