Laetitia Colombani ” Η πλεξούδα” (μετάφραση: Γιάννης Στρίγκος), Eκδόσεις: Πατάκη 2021, σελίδες: 272
Γράφει η Κατερίνα Βιτζηλαίου
(Instagram & Facebook account: the.booklist_)
Η συγγραφέας της “πλεξούδας” Λετισιά Κολομπανί γεννήθηκε το 1976 στο Μπορντό της Γαλλίας.
Είναι ηθοποιός, σεναριογράφος, σκηνοθέτιδα και θεατρική συγγραφέας και σπούδασε σινεμά στην École Louis Lumière, ενώ ταυτόχρονα έκανε μαθήματα θεάτρου.
Έχει σκηνοθετήσει δύο ταινίες μεγάλου μήκους, το «Μ’ αγαπά…δεν μ’ αγαπά» (σε ηλικία μόνο 25 ετών)και το «Οι γυναίκες των ονείρων μου», οι οποίες έχουν προβληθεί και στην Ελλάδα. Η “πλεξούδα” (La tresse) παρόλο που είναι το πρώτο της βιβλίο, γνώρισε τεράστια επιτυχία στη Γαλλία, μεταφράστηκε σε περισσότερες από 40 γλώσσες και απέσπασε είκοσι τρία λογοτεχνικά βραβεία.
Η ιστορία του βιβλίου πραγματεύεται τη ζωή τριών διαφορετικών γυναικών στο σήμερα, ακροβολισμένων σε διαφορετικά σημεία της γης, σε τρεις διαφορετικές ηπείρους.
Η μία πρωταγωνίστρια η Σμίτα, είναι παντρεμένη με ένα παιδί, την εξάχρονη Λαλίτα, η οποία ανήκει στην κάστα των Ντάλιτ, των Ανέγγιχτων, ενός ανθρώπινου είδους δηλαδή που θεωρείται μιασμένο και το οποίο δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με άλλους ανθρώπους.
Οι συνθήκες ζωής της οικογένειας της είναι κάτι παραπάνω από άθλιες. Το “ντάρμα” της, το καθήκον της δηλαδή που περνάει εδώ και γενιές από μάνα σε κόρη, είναι να μαζεύει με γυμνά χέρια τις ακαθαρσίες από τα αποχωρητήρια των Τζατ, της ανώτερης κάστας που τους έχει παραχωρήσει ένα φτωχοκάλυβο προκειμένου να τους υπηρετούν χωρίς όμως να έρχονται καθόλου σε επαφή μαζί τους.
Η δουλειά που υποχρεούται να κάνει ο άντρας της ο Ναγκαράτζαν, δεν είναι διόλου καλύτερη. Είναι αναγκασμένος να πιάνει με τα χέρια του και να σκοτώνει τα ποντίκια από τα χωράφια των Τζατ, με μόνη του ανταμοιβή να μπορεί να κρατάει τα θηράματα του για τροφή. Η Σμίτα δεν θέλει με τίποτα να έχει η αγαπημένη της κόρη Λαλίτα το ίδιο “ντάρμα” με αυτή και κάνει τα πάντα για να της εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον.
Η δεύτερη πρωταγωνίστρια είναι η εικοσάχρονη Τζούλια από το Παλέρμο. Έχει δύο αδερφές αλλά είναι η μόνη που ασχολείται με την βιοτεχνία του πατέρα της. Εκεί οι εργάτριες επεξεργάζονται τούφες μαλλιών που έχει συλλέξει ο πατέρας της από κομμωτήρια και άλλα μέρη της Σικελίας.
Όλα κυλούν ήρεμα μέχρι που ο πατέρας της αρρωσταίνει βαριά και η ίδια αναλαμβάνει να σώσει τη βιοτεχνία από σίγουρη χρεωκοπία.
Η τρίτη πρωταγωνίστρια είναι η σαραντάχρονη Σάρα από το Μόντρεαλ, δυο φορές χωρισμένη με τρία παιδιά. Η Σάρα, είναι μια πολύ επιτυχημένη δικηγόρος, χάρη στην απίστευτη αφοσίωση που δείχνει στο επάγγελμα της και στην εργατικότητα της.
Όταν όμως νοσήσει από καρκίνο, (παρόλο που στην αρχή προσπαθεί να το αποκρύψει), αυτό μαθαίνεται και οι συνάδερφοι της την αποκλείουν αργά και ύπουλα από τα καθήκοντα της, εποφθαλμιώντας την θέση της.
Στην “πλεξούδα“ λοιπόν, διασταυρώνονται οι ζωές και η μοίρα τριών γυναικών από εντελώς διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, που δεν θα συναντηθούν ποτέ, όμως οι ιστορίες τους θα μπλέξουν αρμονικά όπως τα τρία διαφορετικά μέρη των μαλλιών που ενώνονται αριστοτεχνικά σε μια πλεξούδα.
Κοινό χαρακτηριστικό των τριών γυναικών είναι η δυναμικότητα και η αποφασιστικότητα τους να αλλάξουν τον κόσμο που τις περιβάλλει, δίνοντας την πιο μεγάλη μάχη της ζωής τους προκειμένου να επιβιώσουν.
Τα μαλλιά είναι ο συνδετικός κρίκος και των τριών ιστοριών. Η Σμίτα προσφέρει τα μαλλιά της σε ένα ναό της Ινδίας, η Τζούλια επεξεργάζεται μαλλιά στην βιοτεχνία της για δημιουργία περουκών και η Σάρα φοράει περούκα λόγω των επιπτώσεων των χημειοθεραπειών που κάνει.
Τα μαλλιά και οι στιβαρές τρίχες τους ως αλληγορική σημασία, συμβολίζουν την θηλυκή ταυτότητα, την δύναμη και την αξιοπρέπεια των πρωταγωνιστριών και για αυτό έχουν και κεντρικό ρόλο στις παράλληλες ιστορίες τους. Η Σμίτα τα θυσιάζει ως απόδειξη της πίστης της στον αγαπημένη της θεό, η Τζούλια τα φροντίζει και τα επεξεργάζεται για να μπορέσει να επιβιώσει οικονομικά και η Σάρα τα έχει ανάγκη για να αποκτήσει την χαμένη της αυτοεκτίμηση ώστε να βρει το κουράγιο να πολεμήσει το τέρας της ασθένειας της.
Πρόκειται για ένα υπέροχο και ευκολοδιάβαστο βιβλίο.
Ένας ύμνος για τις γυναίκες όλου του κόσμου, οι οποίες με πείσμα και αποφασιστικότητα κόντρα στις ταξικές προκαταλήψεις και στους κοινωνικούς αποκλεισμούς, στα προβλήματα και στα εμπόδια που θα αντιμετωπίσουν, αρνούνται να παραδώσουν τα όπλα και συνεχίζουν ακάθεκτες τον αγώνα της επιβίωσης.
Την “πλεξούδα“, μπορούμε να την δούμε και στον κινηματογράφο, καθώς ξεκίνησε να προβάλλεται και στις αίθουσες της χώρας μας στις 19 Σεπτεμβρίου σε σκηνοθεσία της ίδιας της συγγραφέως και σε μουσική του πολύ γνωστού Λουντοβίκο Εϊνάουντι.
