Βιβλιοπρόταση: Όσιν Φέιγκαν “Νόμπερ” (μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου) ,
Eκδόσεις: Δώμα 2023, σελίδες: 328
Γράφει η Κατερίνα Βιτζηλαίου
(Instagram account: the.booklist_)
O συγγραφέας του βιβλίου, ο Όσιν Φέιγκαν ( Oisín Fagan), γεννήθηκε το 1991 στο Οχάιο των ΗΠΑ αλλά μεγάλωσε σ’ ένα μικρό χωριό της Ιρλανδίας. Στα δεκαεννιά του διέκοψε για ένα χρόνο τις σπουδές του Αγγλικής και Γαλλικής Φιλολογίας, για να αφοσιωθεί στην συγγραφή.
Μέχρι τώρα, έχει εκδώσει μία νουβέλα (The Hierophants· βραβεύτηκε με το Penny Dreadful Novella Prize) και μία συλλογή διηγημάτων (Hostages), το 2016.
Tο “Νόμπερ“ (Nobber) είναι το πρώτο του μυθιστόρημα, εκδόθηκε το 2019 και ήταν υποψήφιο για το Desmond Elliott Prize και το Bollinger Everyman Wodehouse Prize.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με το τί είδους βιβλίο είναι το “Νόμπερ“. Σίγουρα αποτελεί ένα είδος από μόνο του. Θα έλεγα λοιπόν ότι είναι ένα δυστοπικό μεσαιωνικό παραμύθι σε ύφος μαύρης κωμωδίας, με στοιχεία φαντασίας και τρόμου αλλά και με κοινωνικούς προβληματισμούς. Πρωτότυπο; Απόλυτα! Και αυτή του η πρωτοτυπία θεωρώ ότι είναι και το πιο δυνατό του ατού.
Η ιστορία του είναι η εξής: Βρισκόμαστε στο έτος 1348 και η Μαύρη Πανώλη * σαρώνει στην Ιρλανδία.
Ο Σερ Όσπρεϋ ντε Φλουνκλ ένας νεαρός αλαζόνας αριστοκράτης, συνοδευόμενος από τρεις ακολούθους, περιπλανιέται στην ιρλανδική επικράτεια με σκοπό να εκμεταλλευτεί τους κατοίκους που έχουν πληγεί από την πανδημία και να αυξήσει ακόμα περισσότερο την περιουσία του.
Ο πρωταγωνιστής είναι σαν το vice versa του Δον Κιχώτη. Περιπλανώμενος περιηγητής μαζί με συνοδεία μεν, όμως καιροσκόπος και αδίστακτος δε, που τα οράματα του δεν είναι διόλου ρομαντικά, τουναντίον διακατέχονται από απληστία και αδίστακτη διάθεση.
Η περιπλάνηση του Σερ Όσπρεϋ ντε Φλουνκλ και της κουστωδίας του, θα τους οδηγήσει στο Νόμπερ, ένα μικρό χωριό στον ιρλανδικό βορρά όμως αυτά που θα αντικρύσουν σε αυτό το μέρος, θα ξεπεράσουν και τους χειρότερους εφιάλτες τους.
Οι περισσότεροι κάτοικοι στο Νόμπερ, είναι αντιήρωες, πλάσματα τερατώδη είτε στην ψυχή, είτε στο σώμα είτε και στα δύο και οι οποίοι αλλοιώθηκαν ακόμα περισσότερο από τις ψυχικές και από τις σωματικές κακουχίες της επιδημίας και την από την εκμετάλλευση που υπέστησαν από αντίστοιχο καιροσκόπο ηγεμόνα.
Η συναναστροφή μαζί τους θα κάνει την όποια “μαγκιά “είχε ο πρωταγωνιστής να εξαφανιστεί και θα τον απομακρύνει από το αρχικό του σχέδιο εφόσον οι προτεραιότητες του θα αλλάξουν άμεσα και το θέμα της επιβίωσης του θα υπερισχύσει όλων των υπολοίπων.
Η ζωή των κατοίκων του Νόμπερ περικλείεται από αρρώστιες, έμφυλες ανισότητες, σεξισμό, ανθρώπινη εκμετάλλευση, πατριαρχία, δεισιδαιμονίες, σεξουαλικές ορμές, υποτίμηση της ανθρώπινης ζωής και στυγνή βία.
Ο συγγραφέας μέσα από την περιγραφή της ζωής των πρωταγωνιστών του βιβλίου του, μας παρουσιάζει τα πιο πρωτόγονα, γενετήσια, ακατέργαστα, βίαια ανθρώπινα ένστικτα, το οποίο στην αρχή μπορεί να φαντάζει αρκετά περίεργο και κάπως άβολο όμως καθώς προχωράει η ανάγνωση, το αποδέχεσαι, αποδεικνύεται απελευθερωτικό και σε κάνει να το αναζητάς ακόμη περισσότερο.
Οι γλαφυρές περιγραφές, η ωμή και αιχμηρή γλώσσα και η καταιγιστική αφήγηση του “Νόμπερ“ ενδέχεται να προκαλέσουν ένα αίσθημα δυσφορίας στον αναγνώστη, όμως ταυτόχρονα αφυπνίζουν συναισθήματα και σκέψεις.
Γιατί κατανοείς ως αναγνώστης, ότι το αφήγημα αυτό, με τα τόσα στοιχεία υπερβολής του θέλει να πει τόσα πολλά και να χωρέσει ακόμα περισσότερα. Με την παραμυθένια του χροιά αποκτά μια οικουμενικότητα, γιατί τα μηνύματα που θέλει να περάσει ο συγγραφέας είναι διαχρονικά και αφορούν όλο τον κόσμο.
Το “Νόμπερ“, με τον ιδιαίτερο τρόπο του, καταφέρνει να ασκήσει οξεία κριτική στον καπιταλισμό, σε κάθε είδους εξουσία, στην απληστία, στην χειραγώγηση του λαού, στις έμφυλες και κοινωνικές ανισότητες και όλα αυτά υπό το πρίσμα μιας πρόσφατης για όλους μας ζοφερής πραγματικότητάς, μιας πανδημίας.
Αναρωτιέμαι, αν στα 28 του έτη μας έδωσε ο Φέιγκαν αυτό το δείγμα γραφής, πόσα περισσότερά θα έχει να μας προσφέρει τα μετέπειτα χρόνια, στην ακόμα πιο ώριμη λογοτεχνική του φάση.
Αν θέλετε να διαβάσετε κάτι πρωτότυπο, συναρπαστικό, ξεβολευτικό, μοναδικό, τολμήστε το!
* Η μαύρη πανώλη ή μαύρος θάνατος (1348-1353), υπήρξε η πιο καταστροφική καταγεγραμμένη πανδημία στην παγκόσμια ιστορία. Προκάλεσε εκατομμύρια θανάτους και μείωσε τον παγκόσμιο πληθυσμό κατά περίπου 25%.
