γράφει ο Τάσος Γέροντας
Ευάγγελος Αυδίκος «Δρολάπι». Εκδόσεις Εστία 2023.
228 σελίδες σε εξαιρετικής ποιότητας λείο υπόλευκο χαρτί, με πολύ καλή επιμέλεια, εκτύπωση και βιβλιοδεσία και ένα εξώφυλλο με εικόνα που συχνά αναφέρεται στο βιβλίο.
«Δρολάπι» ή «υδρολαίλαψ» είναι η βρόχινη λαίλαπα, η αλύπητη βροχή, συνδυασμένη με πολύ δυνατό αέρα. Το δρολάπι είναι ο ρυθμιστής της εξέλιξης στο βιβλίο, εκείνος ο αστάθμητος παράγοντας που ανατρέπει δεδομένα, καθιερωμένα, ισορροπίες.
Το μυθιστόρημα είναι χωρισμένο σε δέκα κεφάλαια. Σύντομα καταλαβαίνουμε πως είναι ψηφίδες ενός μεγάλου ψηφιδωτού. Η γενική εικόνα σχηματίζεται κάπως νωρίς. Όμως λείπει εκείνη η τελευταία λεπτομέρεια, εκείνη που θα κρίνει όλο το έργο, εκείνη που θα το κατατάξει στο ευχάριστο ή στο δυσάρεστο.
Στην αρχή γνωρίζουμε την κυρία Αρσινόη. Σκέτο όνομα, δίχως επώνυμο. Και μετά έρχεται ο Μάχος· ο Λυσίμαχος, ο αγαπημένος της. Ο οποίος είναι σε αναπηρικό καρότσι, χωρίς να μπορεί να μιλήσει. Μια άσχημη ιστορία που δεν τη θυμούνται. Ένα τρομερό ατύχημα στην Ασπροβάλτα τι σχέση μπορεί να έχει μ’ αυτούς τους δύο, που ζουν στο Κανάλι της Πρέβεζας;
Μετά πηγαίνουμε στα Τζουμέρκα. Συναντάμε τη Ρήνα, που έχει ξενώνα με τον Κώστα. Μαθαίνουμε πώς έφτασαν εκεί. Ο Κώστας, κάποτε πετυχημένος δικηγόρος στην Αθήνα, θύμα κι αυτός της κρίσης, κατέληξε άστεγος, επαίτης, πριν αποφασίσει να επιστρέψει στα πάτρια εδάφη, στα ορεινά της Ηπείρου. Η πρώτη εμφάνιση του δρολαπιού έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή του Κώστα.
Η Μίκα, κάποτε αριστούχα φοιτήτρια, Ελληνοαμερικανίδα, πολυπράγμων, με οικολογικές ευαισθησίες, ανέλαβε δημοσιογραφική αποστολή στον Έβρο. Θα ξεκινούσε από την Αθήνα με την Ιρένε, Βουλγάρα δημοσιογράφο, κόρη πολιτικού πρόσφυγα από την Ελλάδα. Μόλις που γλίτωσαν από ένα τρομερό τροχαίο δυστύχημα στην Ασπροβάλτα. Μπροστά στα μάτια τους ένα αυτοκίνητο κάηκε ολοσχερώς.
Το ψηφιδωτό αρχίζει να παίρνει αδρή μορφή.
Η Αρσινόη και ο Λυσίμαχος, με χαμένες μνήμες και με καμένες ταυτότητες, θα είναι άνθρωποι χωρίς παρελθόν. Τα ονόματα τούς δόθηκαν στο νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, όπου τους φρόντισαν μετά το ατύχημα. Άραγε πώς είναι να ζεις χωρίς παρελθόν; Όχι παρελθόν που αρνείσαι· παρελθόν που δεν θυμάσαι. Με προτροπή του ψυχολόγου τους στη Θεσσαλονίκη θα βρεθούν αρχικά στο Κανάλι και μετά, για λίγες ημέρες, στον ξενώνα του Κώστα. Η Ιρένε, Ρήνα τώρα, και η Μίκα θα συναντηθούν μετά από χρόνια. Μετά το δυστύχημα οι πορείες τους εκτράπηκαν. Η Ρήνα με τον Κώστα και η Μίκα με τον άντρα της τον Κριστ τώρα έχουν χαράξει άλλες διαδρομές.
Όμως η καθαρότητα της φύσης, η ωμότητα του καιρού, η ορμή του δρολαπιού θα ρίξουν τα προκαλύμματα, θα χαλάσουν τα φτιασιδώματα, θα αποκαλύψουν μυστικά, θα ξεθάψουν συναισθήματα, θα αναστήσουν πόθους και αισθήματα.
Ναι, θα μάθουμε την ταυτότητα της Αρσινόης και του Μάχου. Όμως όχι με τον αναμενόμενο τρόπο. Και δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε την ιστορία των δύο αυτών ανθρώπων πριν το δυστύχημα. Κι εδώ είναι που ο συγγραφέας έφτιαξε μερικούς συγκλονιστικούς ήρωες.
Ο λόγος είναι μπερδεμένος, ανακατεύεται το τότε με το τώρα, ο διάλογος με τις σκέψεις και με την αφήγηση. Όμως η εξαιρετική χρήση της γλώσσας κάνει ακριβώς αυτόν τον λόγο γοητευτικό. Η αγάπη του συγγραφέα για τη γλώσσα και τη φύση είναι ολοφάνερη. Άλλωστε στη φύση έδωσε πρωταγωνιστικό ρόλο για την εξέλιξη της πλοκής: ένα ξεριζωμένο δέντρο, ένα κατσίκι, ένα κοράκι και το δρολάπι έδωσαν ώθηση για να πάρουν μπρος κάποιες ζωές, κάποιοι που είχαν παραιτηθεί να αποφασίσουν να κάνουν νέο ξεκίνημα.
Ένα άλλο όμορφο χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι πως πάνω στη βασική πλοκή ο συγγραφέας έχει προσθέσει πολλές άλλες μικρές ιστορίες για δευτερεύοντα στοιχεία.
Εξαιρετικό! Αδημονώ για το επόμενό του!
«Μπορεί το όνομα ενός προσώπου να μεταβάλει τον τρόπο που το βλέπουμε;»
«Μακάρι να ακούγαμε περισσότερο τον αέρα, να εμπιστευόμασταν τα μάτια μας και να κλέβαμε εικόνες, θα είχαμε τουλάχιστον καλύτερη αρμονία μέσα μας»
«Ο θάνατος είναι αναπόφευκτος. […] Η μόνη επιλογή που έχουμε είναι να ονειρευόμαστε τις συνθήκες».
