Hannah Kent “Έθιμα Ταφής” (μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου) ,
Eκδόσεις: Ίκαρος 2014, σελίδες: 420
Γράφει η Κατερίνα Βιτζηλαίου (Instagram account: the.booklist_)
Η συγγραφέας Χάνα Κεντ ( Hannah Kent ) γεννήθηκε το 1985 στην Αδελαΐδα της Νότιας Αυστραλίας.
Το πρώτο της μυθιστόρημα,” Έθιμα ταφής” (εκδόσεις Ίκαρος, 2014), έγινε διεθνές best seller, μεταφράστηκε σε 28 γλώσσες και απέσπασε πολλά βραβεία. Ακολούθησαν τα βιβλία: “Οι Καλοί” και “Λατρεία “, τα οποία γνώρισαν επίσης μεγάλη επιτυχία. Η Χάνα Κεντ είναι επίσης συνιδρύτρια και αρχισυντάκτρια του λογοτεχνικού περιοδικού “Kill Your Darlings” της Αυστραλίας.
Η ιστορία του βιβλίου διαδραματίζεται στη Βόρεια Ισλανδία του 1829 και έχει πρωταγωνίστρια την Άγκνες Μάγκνουσντότιρ, η οποία είναι παραδουλεύτρα σε υποστατικά και καταδικάζεται σε θάνατο για την βίαια δολοφονία δύο αντρών, του Νάταν Κέτιλσον και του Πέτουρ Γιόνσον. Το ένα θύμα, ο Νάταν εκτός από αφεντικό της ήταν και εραστής της, ενώ ο Πέτουρ ήταν φίλος του Νάταν που τον φιλοξενούσε. Συνένοχοι στις δολοφονίες είναι επίσης η Σιγκρίντουρ Γκούντμουντσντότιρ (Σίγκα), η οποία ήταν οικονόμος του σπιτιού του Νάταν και ο αρραβωνιαστικός της και άσπονδος φίλος του Νάταν, Φρίντρικ Σίγκουρντσον.
Στο σχετικό δικαστήριο που έγινε, καταδικάστηκε η πρωταγωνίστρια Άγκνες και ο Φρίντρικ σε θάνατο, ενώ η Σίγκα σε ισόβια. Αρχικά η Άγκνες προφυλακίζεται, αλλά στην συνέχεια με απόφαση του Νομαρχιακού Επιτρόπου Μπγιορν Μπλόνταλ, μέχρι την ημέρα της εκτέλεσης της θα πρέπει να περάσει τους τελευταίους μήνες της ζωής της στο αγρόκτημα του Νομαρχιακού Υπαλλήλου Γιον Γιόνσον, στο ίδιο σπίτι με τη γυναίκα του και τις δυο τους κόρες.
Η οικογένεια που την φιλοξενεί όπως είναι λογικό δυσανασχετεί, φοβάται και αποφεύγει την Άγκνες, μια φόνισσα αλλά και μάγισσα όπως την αποκαλούν πολλοί. Το χρονικό διάστημα όμως που θα περάσουν μαζί της, που θα πασχίσουν πλάι πλάι, μοιραζόμενοι τις τόσες αγροτικές εργασίες και θα τρώνε ένα πιάτο φαΐ από το ίδιο τσουκάλι, θα τους φέρει πιο κοντά και θα ακούσουν την ιστορία της Άγκνες και από την δική της οπτική. Την δύσκολη αυτή περίοδο της αναμονής μέχρι την εκτέλεση της, θα σταθεί ως βράχος στο πλευρό της μέχρι το τέλος της, ο Θόμβαρδουρ Γιόνσον (Τότι), ο νεαρός ιεροδιάκονος εφημέριος και διορισμένος πνευματικός της.
Το “Έθιμα Ταφής” είναι ένα συνδυασμός ιστορικού και αστυνομικού μυθιστορήματος και αποτελεί μια εξαιρετική αναπαράσταση της κλειστής ισλανδικής κοινωνίας του 19ου αιώνα.
Οι ρεαλιστικές και γλαφυρές περιγραφές της συγγραφέως, κάνουν τον αναγνώστη κοινωνό της ζωής της ισλανδικής υπαίθρου και της καθημερινότητας των Ισλανδών αγροτών του 19ου αιώνα, όπως για παράδειγμα της αξιοποίησης κάθε ίντσας από το ζώο που σφαγιάζεται, της διατήρησης του κρέατος και των ψαριών, της τέχνης της τυροκομίας, της θεραπείας ασθενειών από γιατροσόφια της φύσης.
Οι πρωταγωνιστές της ιστορίας είναι άνθρωποι του μόχθου που ο αγώνας της επιβίωσης απορροφά όλη την δύναμή τους, αλλά παρόλα αυτά βρίσκουν λίγο χώρο για τον έρωτα και την αγάπη.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι η εξιστόρηση της ιστορίας γίνεται με διάφορους τρόπους: Mε αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο (με διαφορετικό κάθε φορά αφηγητή), σε τρίτο πρόσωπο, με επιστολική μορφή και με μορφή πρακτικών της δίκης.
Βαθιά ανθρώπινο και συγκινητικό, με δυνατή πλοκή, το “Έθιμα Ταφής” γεμίζει τον αναγνώστη με συναισθήματα και αγγίζει τις πιο ανθρώπινες χορδές του.
Η αφήγηση είναι ρέουσα και ατμοσφαιρική και η σκιαγράφηση των χαρακτήρων, της ψυχολογίας των μαζών και ηθογραφικά της τότε κοινωνίας, είναι εξαιρετικές.
Αποτυπώνονται με ρεαλισμό οι προκαταλήψεις, η θρησκοληψία, οι δεισιδαιμονίες ενός απαίδευτου λαού, που μπορούν εύκολα να προδικάσουν και να καταδικάσουν κάποιον, χωρίς να λάβουν υπόψιν την δική απολογία, τα κίνητρα και τα ελαφρυντικά του.
Πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι η ιστορία του βιβλίου, στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Η Άγκνες Μάγκνουσντότιρ ήταν η τελευταία κατάδικη που εκτελέστηκε στην Ισλανδία. Η ιστορία της εξιστορήθηκε με ποιήματα, θρύλους καθώς και καταγράφηκε από ιστορικούς. Η ίδια η συγγραφέας αναφέρει πως η συγγραφή του βιβλίου, βασίστηκε σε πολλά χρόνια έρευνας. Τα περισσότερα πρόσωπα και γεγονότα της ιστορίας είναι υπαρκτά, ενώ άλλα είναι φανταστικά, αληθοφανείς ικασίες και συμπεράσματα της συγγραφέως.
Η Χάνα Κεντ χρησιμοποίησε έγγραφα, γράμματα, αποσπάσματα από την δίκη, ημερολόγια περιηγητών και ταξιδιωτών. Μελέτησε εκκλησιαστικά κατάστιχα, αρχεία ενοριών, ιστορικά αρχεία, απογραφές, τοπικές ιστορίες και δημοσιεύματα και μίλησε με πολλούς Ισλανδούς.
Αν και ποτέ δεν θα μάθουμε την απόλυτη αλήθεια, η συγγραφέας μέσα από τα στοιχεία που συγκέντρωσε και την καταγραφή της ιστορίας, δίνει βήμα στην Άγκνες να πει την ανείπωτη ιστορία της, να εξιλεωθεί και εν μέρει να δικαιωθεί ακόμα και μετά τον θάνατό της.
Το “Έθιμα Ταφής” είναι ένα βαθιά συγκινητικό μυθιστόρημα, που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και σε μεταφέρει αβίαστα στην ισλανδική κοινωνία του 19ου αιώνα. Είναι ένα ανάγνωσμα που πραγματεύεται τον έρωτα και τα όρια του, τον τρόμο του τέλους, τα κίνητρα ενός εγκλήματος, την οπτική του θύτη και την καταδίκη του από την κοινή γνώμη.
Αξίζει σίγουρα να διαβαστεί!
